ماهواره‌های ایرانی «هدهد» و «کوثر» در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفتند
ماهواره‌های «هدهد» و «کوثر» که بامداد دیروز با موفقیت پرتاب شدند، در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفتند.
به گزارش ایرنا، ماهواره سنجشی «کوثر» و ماهواره «هدهد» در ساعت ۲ و ۴۸ دقیقه بامداد سه‌شنبه (۱۵ آبان) سوار بر ماهواره‌بر سایوز روسی همراه با ۵۱ محموله دیگر از پایگاه «وستوچنی» با موفقیت به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین پرتاب و خبر در مدار قرار گرفتن آنها توسط سازمان فضائی ایران مخابره شد.
این پرتاب از چند جهت دارای اهمیت بود. یکی از نکات مهم این بود که «هدهد» و «کوثر» نخستین ماهواره‌هایی بودند که توسط بخش خصوصی طراحی و تولید شدند و این گام بزرگی در جهت ورود بخش خصوصی به صنعت فضائی بود.
همچنین در همین راستا، اولین بار است که یک سازنده داخلی توانسته با یک پرتابگر خارجی قرارداد بین‌المللی پرتاب امضا کند.
سکان صنعت فضائی در دست بخش خصوصی
«حسن سالاریه» رئیس سازمان فضائی ایران پس از پرتاب موفق ماهواره‌های «هدهد» و «کوثر» در این باره گفت: سازمان فضائی مدت‌ها این برنامه را داشت که سکان صنعت فضائی را به دست بخش خصوصی بدهد تا این بخش در یک فضای رقابتی با در نظر گرفتن معیارهای بازار و با نگاه تجاری به صنعت فضائی ورود کند.
معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد: بسیاری از کسانی که در شرکت‌های خصوصی فعالیت می‌کنند از دل بخش دولتی بیرون آمده‌ند، چرا که بخش دولتی نمی‌تواند ریسک‌ها را بپذیرد؛ اما بخش خصوصی پذیرای ریسک‌هایی است که موفقیت‌های زیادی را رقم می‌زند. هر شرکت خصوصی یک مسیر سخت برای دستیابی به نقطه آغاز فعالیت‌های اقتصادی دارد که باید با صبوری آن را طی کند.
وی افزود: اگر در صنعت فضائی نگاه اقتصادمحور وجود نداشته باشد و به اجبار تنها با بودجه دولتی کار کند، مانند بسیاری از صنایع دیگر نمی‌تواند موفق شود. نگاه دولت باید نگاه حمایتی و پشتیبانی باشد. بخش خصوصی با ورود به عرصه صنعت فضائی می‌تواند خودش را به بازارهای جهانی برساند. یکی از گام‌های مهم در این مسیر امشب و با پرتاب ماهواره‌های هدهد و کوثر برداشته شد. باید به نقطه‌ای برسیم که خریدار، دریافت‌کننده و گیرنده خدمت از بخش خصوصی باشیم.
چرایی استفاده از پرتابگرهای خارجی
سالاریه در پاسخ به این سؤال پرتکرار که چرا از پرتابگرهای بومی برای این پرتاب استفاده نشده است، به چند دلیل مهم اشاره کرد.
وی با بیان اینکه مداری که ماهواره‌های سنجشی باید در آن قرار بگیرند، مدار خورشید آهنگ است و از مراکز داخلی کشور امکان پرتاب و دستیابی به مدار خورشید آهنگ وجود ندارد، تاکید کرد: ماهواره کوثر نیز به دلیل اینکه یک ماهواره سنجشی است با پرتابگر روسی سایوز پرتاب شد. مانند ماهواره «پارس ۱»
که با همین پرتابگر پرتاب شد.
رئیس سازمان فضائی ایران با بیان اینکه پس از افتتاح پایگاه پرتاب ملی چابهار که فاز نخست آن به پایان رسیده است، دسترسی به این مدارها در داخل کشور میسر خواهد شد، خاطرنشان‌کرد: دلیل بعدی این است که در صنعت فضائی، توسعه ماهواره و پرتابگر باید به شکل موازی پیش برود. اگر ماهواره را به پرتابگر داخلی گره بزنیم امکان ریسک را بالا برده‌ایم. برای کاهش ریسک در برخی موارد پرتاب‌های خارجی را نیز اضافه می‌کنیم. دلیل سوم این است که از سال‌های گذشته ماهواره‌های متعددی در صف پرتاب قرار دارند و برای کاهش این صف از این امکان استفاده می‌کنیم.
کاربردهای «کوثر» و «هدهد»
پرتابگر «سایوز» یکی از معتبرترین و بادوام‌ترین سیستم‌های فضائی جهان به شمار می‌رود و بیش از نیم‌قرن است که در ماموریت‌های فضائی به‌کار گرفته می‌شود. درصد قابلیت اطمینان این پرتابگر، 95 و تعداد پرتاب‌های ناموفق و شکست‌های جزئی آن اندک است.
ماهواره کوثر نخستین محصول فضائی شرکت «امیدفضا» است که طراحی آن در تابستان ۱۳۹۸ آغاز شد، این ماهواره از استاندارد ماهواره‌های مکعبی پیروی می‌کند که باعث کاهش زمان و هزینه فرآیند ساخت می‌شود.
ماهواره «کوثر» که ۳۰ کیلوگرم وزن دارد و عمر مداری آن بیش از سه سال تخمین زده شده، مجهز به دوربین‌هایی در طیف NIR و RGB و نخستین ماهواره ایرانی با وضوح متوسط سه متر و 45 سانتی متر است که به معنای پیشرفته‌ترین ماهواره تا سال ۱۴۰۰ در ایران است. این ماهواره برای کاربردهای کشاورزی، نقشه‌‌برداری و حدنگاری مناسب است و محدوده تصویر رنگی آن ۱۵ کیلومتر و نرخ تصویربرداری شش فریم بر ثانیه دارد و میانگین سن تیم سازنده این ماهواره ۲۶ سال اعلام شده است.
«هدهد» هم یک ماهواره با استاندارد ماهواره‌های مکعبی است و ماموریت آن ایجاد بستر اختصاصی ارائه خدمات اینترنت اشیا بین‌المللی باند باریک است. بیشترین کاربرد خدمات ماهواره هدهد در بخش‌های کشاورزی، حمل‌ونقل و تدارکات و محیط زیست است.
بازتاب پرتاب فضائی ایران در رسانه‌های خارجی
رویترز در خبری به نقل از راسکاموس، سازمان فضائی روسیه اعلام کرد هدهد و کوثر همراه ۵۳ ماهواره کوچک دیگر با یک موشک سایوز ۲.۱ از مقر وستوچنی به مدار زمین پرتاب شدند. در این محموله ۲ ماهواره «یونوسفرM» نیز قرار داشتند که بخشی از سیستم فضائی رصد زمین خواهند بود.
کوثر یک ماهواره تصویربرداری از زمین با وضوح بالا و هدهد یک ماهواره کوچک ارتباطاتی است. در کنار آنها یک ماهواره ساخت دانشجویان روسی و چینی نیز به فضا ارسال شد. روسیه در فوریه سال جاری میلادی یک ماهواره تحقیقاتی ایرانی دیگر نیز به مدار زمین برد تا توپوگرافی کشور را از مدار زمین اسکن کند.
از سوی دیگر آسوشتیدپرس با اشاره به این عملیات نوشت: چنین پرتابی نشان‌دهنده همکاری‌های فزاینده بین مسکو و تهران است.
این خبرگزاری نیز به سابقه ارسال ماهواره‌های ایرانی با موشک‌های روسی از جمله پرتاب ماهواره خیام که به سفارش ایران در روسیه ساخته شده بود نیز اشاره کرده است. با انجام این پرتاب ایران و روسیه روابط خود در حوزه‌های مختلف را گسترش دادند.
این در حالی است که آسوشیتدپرس به نقل از مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران نوشته است: مسکو و تهران تصمیم دارند با شراکت گسترده استراتژیک روابط خود را پررنگ‌تر کنند. قرار است پزشکیان به روسیه سفر کند هرچند تاریخ آن مشخص نشده اما طبق اعلام کرملین این دیدار به زودی انجام می‌شود.
تایمز آو ایندیا نیز به پرتاب ماهواره‌های ایرانی واکنش نشان داد. طبق نوشته این رسانه ماهواره‌های کوثر و هدهد نخستین تلاش بخش خصوصی ایران برای پیشبرد فناوری فضائی است.
ای‌بی‌سی نیوز نیز در واکنشی به این خبر نوشت: پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌های ایرانی همراه موشک روسی پس از مجموعه‌ای از تلاش‌های ایران برای راه‌اندازی برنامه فضائی غیرنظامی خود در سال‌های اخیر انجام شده است.
شرق الاوسط، عرب نیوز، کیف ایندپندنت، صدای آمریکا، الجزیره و واشنگتن پست نیز پرتاب ماهواره‌های ایرانی را منعکس کردند.