رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه هشدار داد
خطر رشد ۵۰ درصدی بودجه شرکت‌های دولتی
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه با هشدار نسبت به رشد ۵۰ درصدی بودجه شرکت‌ها در لایحه بودجه ۱۴۰۴، افزود: کارشناسان نسبت به ماهیت تورمی این بودجه هشدار داده‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، داود منظور درخصوص علت کسری به وجود آمده در خرید تضمینی گندم و ابهامات در مورد کم برآوردی منابع مورد نیاز در بودجه 1403 گفت: در بودجه امسال این مورد به‌طور کامل پیش‌بینی شده بود. بنا بر طرح اولیه، قرار بود خرید گندم برای صنف و صنعت به عهده خودشان باشد و دولت در این امر دخالتی نکند.
او افزود: با این حال، امسال حدود 12 میلیون و 500 هزار تن گندم خریداری شد که از این مقدار حدود
دو میلیون تن به صنف و صنعت اختصاص داشت. وزارت جهاد کشاورزی برخلاف برنامه، اقدام به خریداری تمامی گندم کرد و این مسئولیت مالی را بر دوش دولت نهاد. حال آنکه ما در بودجه به چنین تعهدی نپرداخته بودیم.
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: در برنامه هدفمندی یارانه‌ها، 170 هزار میلیارد تومان برای خرید گندم پیش‌بینی شد که این مبلغ برای سهم مورد نیاز دولت کافی بود. البته مشکل اساسی دیگری نیز وجود داشت و آن ناهمزمانی تحقق درآمدها و زمان‌بندی خرید است.
منظور افزود: باید توجه داشت که خرید گندم عمدتاً در چهار ماه نخست سال اتفاق می‌افتد در حالی که منابع هدفمندی یارانه‌ها طی 12 ماه محقق می‌شود. بدین ترتیب کشاورز، پس از تحویل محصول، درخواست پرداخت فوری دارد و نمی‌تواند تا ماه‌های آذر یا دی منتظر بماند.
او تصریح کرد: در اینجا، سازوکارهایی پیش‌بینی شده است که دولت در همان چهار ماه ابتدائی سال و به منظور مدیریت شرایط، برخی منابع را جابه‌جا کرده و پرداخت‌ها را به انجام رسانده است. در زمانی که امور را واگذار کردیم 96 هزار میلیارد تومان پرداخت کرده بودیم؛ اگرچه هنوز تمام منابع به طور کامل تحقق نیافته بود.
سختگیری‌های بودجه‌ای باید ادامه یابد
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه درخصوص یکپارچه‌سازی منابع و مصارف بودجه گفت: به‌طور کلی، منابع و هزینه‌ها همواره شفاف بوده‌اند و حتی اگر در سرجمع نمی‌آمد در تبصره‌ها پیش‌بینی می‌شد.
منظور افزود: مگر ممکن است هزینه‌ای صورت گیرد که در بودجه لحاظ نشده باشد؟ در سال جاری زحمات بسیاری کشیده شده تا این موارد در مجموعه قرار گیرند اما این امر پدیده‌ای نوین نیست و رویداد خاصی را رقم نمی‌زند. همچنین، تراز منابع و مصارف کشور را نیز تغییر نمی‌دهد؛ لذا همان سخت‌گیری‌هایی که در سال‌های گذشته صورت می‌گرفت، امسال نیز باید اعمال شود.
خطر بزرگ‌تر شدن شرکت‌های دولتی
او درخصوص تغییرات بودجه شرکت‌های دولتی گفت: برای سال 1403، رشد بودجه شرکت‌های دولتی در حدود 30 درصد بود که متناسب با شرایط عمومی کشور است.
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: اگر برای شرکت‌های دولتی محدودیتی قائل نشویم این رشد می‌تواند آنها را به سمت بزرگ‌تر شدن سوق دهد. بر اساس اجازه داده شده در بودجه سال آینده، بودجه شرکت‌های دولتی از 3500 هزار میلیارد تومان به 5500 هزار میلیارد تومان افزایش یافته که حدود 50 و چند درصد رشد دارد. این امر می‌تواند به عنوان یک هشدار تلقی شود و نیازمند توجه جدی است.
ماهیت تورمی لایحه بودجه
منظور درخصوص پیش‌بینی نرخ تورم سال آینده براساس لایحه بودجه سال 1404 گفت: برآوردها نشان می‌دهد که دولت با کسری آشکاری در حدود 700 هزار میلیارد تومان در اوراق مواجه است. همچنین، بنا به تخمین‌های صورت‌گرفته توسط مرکز پژوهش‌ها، کسری بودجه‌ای به میزان 320 هزار میلیارد تومان در سال آتی عدم تحقق خواهد داشت.
او ادامه داد: اگر این رقم را با 700 هزار میلیارد تومان دیگر کسری ترکیب کنیم، به عدد یکهزار هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهیم رسید. این کسری به چه معناست؟ یعنی تورم؛ بنابراین از همین حالا کارشناسان نسبت به ماهیت تورمی این بودجه هشدار می‌دهند و باید با احتیاط بیشتری به آن نگریست.
احتمال سوءاستفاده شرکت‌های دولتی
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به اضافه شدن بدهی شرکت‌های دولتی به تعهدات دولت در بودجه 1404 گفت: در بودجه تغییراتی رخ داده که بدهی برخی شرکت‌های دولتی، نظیر شرکت بازرگانی دولتی (GTC)، سازمان هدفمندی یارانه‌ها و برخی شرکت‌های دیگر، به بدهی دولت تبدیل شده است. این روند صحیح نیست؛ شرکت‌ها با بی‌انضباطی، بودجه خود را متورم و ایجاد بدهی می‌کنند.
منظور افزود: سپس پس از چند سال، این بدهی‌ها به دولت تحمیل شده و دولت ناچار می‌شود منابعی را برای پرداخت این بدهی‌ها فراهم کند. بنابراین، یکی از نگرانی‌های ما در بودجه سال آینده این است که بدهی‌های برخی شرکت‌های دولتی، به بدهی دولت در قبال بانک‌ها تبدیل شود.
او در مورد معافیت‌های مالیاتی گفت: پایه معافیت مالیاتی در سال آینده به حدود 24 میلیون تومان در ماه رسیده است. این تغییرات به نفع حقوق‌بگیران پایین‌دست دولت خواهد بود و ان‌شاءالله کمک می‌کند تا وضع این افراد بهبود یابد. هر چقدر که منافع بودجه به سوی افراد کم‌درآمد توزیع شود و بخش پردرآمد جامعه نیز اداره بودجه را بر عهده بگیرد؛ بدون شک به سود جامعه خواهد بود.
تکذیب کسری 800 همتی بودجه 1403
گفتنی است، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه طی اظهاراتی یادآور شد: اینکه برخی دولتی‌ها می‌گویند بودجه سال جاری 800 هزار میلیارد تومان کسری دارد صحت ندارد. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بودجه سال جاری، از 2562 هزار میلیارد تومان بودجه عمومی، حدود 2300 هزار میلیارد تومان آن تحقق پیدا می‌کند و معادل 260 هزار میلیارد تومان عدم تحقق دارد.
شایان ذکر است، احسان خاندوزی؛ وزیر اقتصاد در فضای مجازی نوشت: بودجه 1404 مثل بودجه هر سال نقاط قوت و ضعفی دارد اما بیشتر لایحه استقراض است.