اخبار ویژه
هارت و هورت قبل از محاسبه اسرائیل را به مخمصه انداخت
با گذشت دو هفته از حمله موشکی ایران، رسانههای اسرائیل به بررسی این سؤال پرداخته‌اند که چرا اسرائیل، هنوز پاسخی به ایران نداده است؟
وبسایت رادیو فردا ضمن انتشار خبر فوق نوشت: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شامگاه دهم مهر در دومین حمله مستقیم، اسرائیل را با ۱۸۱ فروند موشک بالستیک هدف قرار داد. این حمله به دو پایگاه هوائی در جنوب اسرائیل و شماری خانه در مرکز [تل‌آویو/ منطقه گالیلوت و مقر موساد] آسیب وارد کرد.
در حالی که مقامات صهیونیست چند روز اول پس از حمله ایران هارت و هورت زیادی می‌کردند مبنی بر اینکه فورا پاسخ ایران را می‌دهند، دو هفته بعد رادیو فردا در توجیه درماندگی اسرائیل می‌افزاید: گزارش‌های رسانه‌ها در مورد «پاسخ قریب‌الوقوع» اسرائیل به ایران، ظاهرا تقویم عبری را در نظر نگرفته بود. [یعنی گالانت و نتانیاهو و هالوی هم تقویم جلوشان نبود که غلط بیخودی نکنند؟!] اسرائیل عید روش هشانا، سال نو یهودی را از شامگاه ۱۱ مهر آغاز کرد که در ادامه آن به مهم‌ترین روز مقدس مذهبی خود در سال، یوم کیپور و روزه بزرگ رسید. این آیین‌های مهم مذهبی یهودیان از شامگاه ۲۵ مهر نیز با عید هشت‌روزه «سوکوت» که جشن سایبان‌ها و سرانجام عید «نزول تورات» است، ادامه خواهد یافت.
دو مقام اسرائیلی به روزنامه «معاریو» چاپ تل‌آویو گفته‌اند که پاسخ ندادن اسرائیل به ایران به گفت‌وگویی ارتباط دارد که روز ۱۹ مهر بین جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و معاون او، کامِلا هریس، با نخست‌وزیر اسرائیل انجام شد؛ مکالمه‌ای که نتانیاهو علناً خواهان انجام آن برای هماهنگی با کاخ‌سفید در مورد اقدام اسرائیل در قبال ایران شده و سفر وزیر دفاع خود به واشنگتن را نیز تا انجام این گفتوگو به تعویق انداخت. به گفته این دو مقام اسرائیلی، احتمالا میان موعد واکنش اسرائیل و موعد انتخابات آمریکا که حدود سه هفته دیگر است، ارتباط وجود دارد.
معاریو همچنین به نقل از ناتان اِشِل، سیاستمدار نزدیک به نتانیاهو و سردبیر پیشین اسرائیل‌هیوم، نوشت: «همان‌گونه که برای اقدام در لبنان تا مرحله معینی صبر کردیم و مشغول رسیدگی به جنوب (غزه) بودیم، ما اکنون نیز در مرحله تأمل هستیم و فعلا باید مراقب شمال (برخورد با گروه حزب‌الله در لبنان) باشیم. در عملیات در شمال هم به همان مرحله خواهیم رسید که آن را تمام کرده و به ایران رسیدگی خواهیم کرد».
(برخلاف این ادعای معاریو ارتش اسرائیل همین روزها تلفات بسیار سنگینی در مناطق مختلف می‌دهد و ضربه اخیر حزب‌الله به تیپ گولانی سنگین‌ترین ضربه یک سال گذشته ارزیابی شد)
اشل که قبلا رئیس دفتر نخست‌وزیر نیز بوده، افزود: «ایران فرار نمی‌کند.
بر اساس آموزه پدران خود صبوریم».
به نوشته بن‌کاسپیت، روزنامه‌نگار معاریو و شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، ناتان اشل آخر هفته در پیامی برای همکاران خود نوشت: «ما توان خود را ثابت کرده و به آنها نشان دادیم که از پس ما برنخواهند آمد... پیام ما بسیار مهم‌تر از رد و بدل کردن ضربات است... فعلا به مأموریت‌های مهم دیگر خود در قبال غزه و لبنان مشغولیم».
به گزارش رادیو فردا، شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل در سایت خود نوشت: انتظار برای واکنش نظامی اسرائیل به ایران به دو هفته کشیده و بسیاری می‌پرسند که آیا اسرائیل لحظه مناسب برای حمله را از دست داده است؟
این شبکه به نقل از سرتیپ ذخیره عامیت یاگور، فرمانده ارشد پیشین نیروی دریایی اسرائیل نوشت: سپری شدن زمان بیشتر برای اسرائیل که دادن پاسخی غیرمتناسب موردنظر آن بود، زیان‌بار است. او ابراز نگرانی کرده که عدم حمله کاری، منجر به انجام حملات بعدی از سوی ایران خواهد کرد.
نظرسنجی مؤسسه افکارسنجی دایرکت پولس اسرائیل که روز ۲۳ مهر منتشر شد، حاکی است که ۳۴درصد از اسرائیلی‌ها معتقدند بنیامین نتانیاهو زیر فشار سنگین بین‌المللی و به‌ویژه فشار وارده از سوی دولت بایدن، هنوز دستور پاسخ به ایران را صادر نکرده است. ۵۰درصد معتقدند که دلیل این تعویق، سنجش‌های عملیاتی است و ۱۶درصد آن را ناشی از دلایل دیگر می‌دانند.
توجیهات گوناگون محافل غربی و عبری درباره تأخیر اسرائیل در واکنش به عملیات ایران در حالی است که هم این محافل و هم دولت نتانیاهو می‌دانند اگر این‌بار اسرائیل دست از پا خطا کند، با ضرباتی کاملا متفاوت از دو ضربت قبلی و با تلفات و خسارات بسیار سنگین در حیفا، تل‌آویو، بئر سبع، و زیرساخت‌های اقتصادی و گازی و نیروگاهی مواجه خواهد شد.
گرانی را فراموش کنید؛ جنجال بر سر فیلترینگ را بچسبید(!)
عجیب است که در میان بحبوحه مشکلات کشور و چند بار افزایش قیمت‌ها، چیزی که برای برخی اصلاح‌طلبان و رسانههای این جریان از اهمیت بسزایی برخوردار بوده، مسئله فیلترینگ است.
به گزارش وبسایت «الف»، این رفتار اصلاح‌طلبان در شرایطی است که در هفته‌های اخیر چند موج گرانی، فضای اقتصادی را تحت‌تاثیر قرار داده است. از افزایش قیمت کالاهای اساسی همچون نان، لبنیات و... تا افزایش تعرفه‌های آب و نرخ ارز.
مسئله مهم‌تر در این بین که احتمالا دور جدیدی از موج تورمی را رقم خواهد زد، رویکرد وزارت اقتصاد پیرامون مسئله ارز و نرخ آن است. وزیر اقتصاد چندین و چندبار بر ضرورت افزایش قیمت ارز نیمایی و آنچه که اصلاح‌قیمتی برای ثبات‌بخشی به بازار آزاد تلقی می‌کند، صحبت کرده و در هفته‌های اخیر هم نرخ نیمایی ارز روند تصاعدی داشته که قطعاً بر روی قیمت کالاهای وارداتی و آن دسته از کالاهایی که واردات مواد اولیه‌شان با ارز نیمایی صورت می‌گیرد اثر زیادی دارد و در ماه‌های آینده و با عملی‌شدن سیاست وزارت اقتصاد، در سفره‌های مردم خود را عیان خواهد ساخت.
با این وجود آنچه که برای برخی اصلاح‌طلبان و رسانههای این جریان ارجحیت دارد، ضریب‌دادن به مسئله فیلترینگ و رفع محدودیت‌های شبکه‌های اجتماعی است که البته یکی از وعده مطروحه رئیس‌جمهور در خلال رقابت‌های انتخاباتی بود. در روزهای اخیر چند رسانه اصلاح‌طلب با انتقاد از رویکرد رئیس‌جمهور باب جدیدی از گلایه‌ها را باز کرده و از عدم تحقق وعده‌ها سخن گفتند. علاوه‌بر این، عده‌ای با تندروی علت عدم حل و فصل فیلترینگ را ناتوانی دولت ذکر کرده و حتی وزیر ارتباطات را بابت آنچه که کم‌کاری می‌دانند، به‌چالش کشیده‌اند.
آنچه که محل بحث است، نادیده‌انگاری اولویت‌های مردم و ضریب‌دادن به مسئله‌ای است که پرداختن بیش از حد به آن و فشار بر دولت، توجیه چندانی ندارد. در شرایطی که سکانداران اقتصاد در حال قدم‌نهادن در مسیری هستند که فرجام نامطلوب آن از همین ابتدای کار مشخص بوده، آنچه که در قالب مطالبات اصلی مردم بازنمایی می‌شود موضوع رفع فیلتر است که نسبت به مشکلات معیشتی مردم در اولویت بعدی است.
موضوع سامان‌بخشی به وضعیت کنونی اینترنت، یکی از مسائل مهم نزد افکارعمومی است اما آن موضوعی که اولی است، مهارکردن اسب چموش تورم و کم‌کردن از فشار اقتصادی سنگینی است که نارضایتی‌های عمومی را رقم زده. وقتی برخی جریان‌ها و رسانه‌ها به‌صورت هماهنگ موضوعی را بهای نادیده گرفتن موضوعی مهم‌تر در کانون توجهات قرار می‌دهند، این شائبه به‌وجود می‌آید که شاید اراده‌ای در جهت کنارزدن اولویت‌ها و نشاندن مسائلی کم‌اهمیت‌تر بر صدر برای مطرح‌نشدن خواسته‌های اکثریت مردم در میان باشد، چون کاستن از چالش‌های تعمیق‌یافته اقتصادی، به‌مراتب سخت‌تر از دیگر موضوعات است.
فارین‌پالیسی: ایران ضربه می‌زند صبر استراتژیک را کنار گذاشته است
نشریه آمریکایی فارین‌پالیسی در بررسی ابعاد راهبردی عملیات موشکی ایران علیه اسرائیل تاکید کرد ایران بخشی از روند مقابله با اسرائیل را تغییر داده و با کنار گذاشتن صبر استراتژیک، مصمم به زدن ضربات مستقیم است.
این نشریه به قلم یک پژوهشگر دانشگاه علوم اقتصاد و سیاسی لندن نوشت: دومین حمله ایران به اسرائیل با شلیک صدها موشک در تاریخ اول اکتبر، درگیری‌های جاری در منطقه را شدت بخشید. پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس، توسط اسرائیل در تهران و ترور سیدحسن نصرالله، رهبر حزب‌الله و عباس نیلفروشان، فرمانده ارشد سپاه پاسداران در بیروت، ایران حمله عریان، قابل‌توجه و مستقیم علیه دشمن قسم‌خورده‌اش آغاز کرد.
تبادل حملات بین ایران و اسرائیل در حال حاضر منجر به شکل‌گیری معادله جدید در منطقه شده و پیامد‌های راهبردی قابل شناسایی است. اولا ایران احتمالا ساختار امنیت ملی و استراتژی نظامی ایران، تعامل با متحدان خود در محور مقاومت را در قالب جدیدی تعریف می‌کند و شکل جدید از بازدارندگی را ارائه می‌دهد. بنابراین راهبرد ایران در حوزه خاکستری، که بر درگیری غیرمستقیم هماهنگ با محور مقاومت متمرکز بود، به یک رویکرد مکمل تغییر می‌کند. ایران همچنین رویکرد صبر استراتژیک را کنار گذاشته است. از پایان جنگ 8ساله با عراق، مقامات ایرانی، راهبردی پنهان را اتخاذ کردند که بر اساس آن هرگونه کنش و واکنشی با لحاظ کردن زمان و مکان موردنظر تهران انجام می‌شود. اقدامات خرابکارانه اسرائیل، «ابهام استراتژیک» را به آنچه که به عنوان صبر استراتژیک شناخته می‌شود، تغییر داد که با عدم اقدام تلافی‌جویانه به واسطه عدم تمایل تهران بر گسترش تنش‌ها مشخص می‌شد. اما حالا ایران برای دومین‌بار صبر استراتژیک خود را کنار گذاشته و به این باور رسیده است که اقدام تلافی‌جویانه، نقطه عطف راهبردی خواهد بود.
ثالثا ایران اکنون سیاست ممتازی را در حوزه بازدارندگی اتخاذ کرده است. رویکرد انتقام‌جویانه ایران نشان‌دهنده اراده و توانایی این کشور برای انجام حملات آسیب‌زننده به اسرائیل بود. در مقایسه با حمله اول، که در آن بخشی از موشک‌ها و پهپادهای ایرانی رهگیری شدند، حمله دوم موشکی موفق‌تر بود و توانست از سیستم‌های دفاع پیشرفته عبور کند. با وجود اینکه اسرائیل یکی از محافظت‌شده‌ترین آسمان‌ها در جهان را دارد و به پیشرفته‌ترین فناوری ضد موشکی مجهز است، صدها موشک ایرانی توانستند به پایگاه‌های هوائی کلیدی برخورد کنند. این امر اهمیت قدرت موشکی را در استراتژی امنیت ملی ایران برجسته و تاکید می‌کند که قابلیت‌های موشکی ایران، غیرقابل مذاکره خواهند بود. تهران احتمالا بیشتر به تقویت قابلیت‌های نظامی اهتمام بورزد، که می‌تواند شامل استقرار جنگنده‌های سوخو Su-35، خرید سیستم‌های دفاع ضد موشکی و گسترش همکاری نظامی با مسکو باشد.
نکته چهارم این است که خط قرمز ایران نسبت به اسرائیل هم بازتعریف شده است. به مدت 15 سال، تل‌آویو پایگاه‌های محور مقاومت مستقر در سوریه را بمباران و حتی اوایل سال جاری کنسولگری ایران در دمشق را هدف قرار داد. این بمباران، عبور فاحش از خطوط قرمز بود و موجب شد تا ایران دو هفته بعد با شلیک موشک‌ها و پهپادها به اسرائیل پاسخ دهد. تحمل ایران در قبال اسرائیل پایان یافته است. در پاسخ به اقدامات مداوم اسرائیل هم، از جمله ترور رهبر ارشد حماس در تهران و سیدحسن نصرالله در بیروت، انتقام‌گیری ایران به منظور افزایش سطح بازدارندگی انجام شد.
خامسا به نظر می‌رسد نفوذ ایران در خیابان‌های عربی افزایش یافته است. دستاوردهای قدرت نرم ناشی از حمله اخیر محبوبیت ایران در جهان اسلام را افزایش داد. از زمان جنگ با حماس در غزه، حمایت از ایران در میان فلسطینی‌ها و جوامع عربی به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.
نکته ششم این که عملیات تلافی‌جویانه اسرائیل علیه ایران می‌تواند به طور چشمگیری سیاست مرتبط با برنامه هسته‌ای تهران را تغییر دهد. گروهی از محافظه‌کاران در تلاش هستند تا از برنامه هسته‌ای به عنوان یک ابزار استراتژیک برای تقویت توان بازدارندگی کشور استفاده کنند. این گروه استدلال می‌کنند که موثرترین ابزار ایران برای بازدارندگی، تصمیم استراتژیک برای توسعه دکترین هسته‌ای است. در نتیجه، چشم‌انداز هرگونه حمله نظامی اسرائیل ممکن است به تسریع بیشتر تلاش‌های تهران برای تغییر دکترین هسته‌ای منجر شود.
نکته آخر این که درگیری فعلی، به روشنی تضاد بین قدرت‌های فناوری و قدرت‌های ژئوپولیتیکی را نشان می‌دهد. در حالی که ایران از مزایای ژئوپولیتیکی قابل‌توجهی برخوردار است، نقطه ضعف اسرائیل در آسیب‌پذیری ژئوپولیتیکی‌اش نهفته است که در قلمرو کوچکی بین رود اردن و دریای مدیترانه محدود شده است. این تفاوت ژئوپولیتیکی، استراتژی‌های آنها را شکل داده است. اگرچه فناوری نقش فزاینده‌ای در انقلاب‌های نظامی ایفا می‌کند، عوامل ژئوپلیتیکی همچنان در شکل‌دهی به مسیر رقابت‌های منطقه‌ای ضروری هستند. فناوری ممکن است وزن واقعیات ژئوپولیتیکی پایدار را کمرنگ سازد، اما هرگز نمی‌تواند آنها را به طور کامل محو کند.
حامیان FATF هیچ پاسخی برای ایرادات و ابهامات آن ندارند
FATF بیشتر یک پروژه سیاسی است تا یک موضوع فنی و بانکی. با گذشت زمان اجماع نظری در بین گروه‌های مختلف شکل گرفته است که تا زمانی که تحریم‌های یکجانبه حداکثری آمریکا علیه ایران وجود دارد که سبب قطع روابط بانکی رسمی ما شده است، موضوع اف ای تی اف اهمیتی نخواهد داشت.
مسعود براتی کارشناس اقتصاد بین‌الملل و تحریم در گفتوگو با رجانیوز اظهار کرد: تا زمانی که تحریم‌های یکجانبه حداکثری آمریکا علیه ایران وجود دارد که محدودیت‌های فراوانی را ایجاد کرده و سبب قطع روابط بانکی رسمی ما شده است، موضوع اف ای تی اف اهمیتی نخواهد داشت. این جمع‌بندی به طور مشخص در مجمع تشخیص مصلحت نظام حاصل شد. برخی مدیران دولتی تمایل دارند که این موضوع را در رسانه‌ها ضریب بدهد و به نظر می‌رسد این اقدام ناشی از یک تصمیم سیاسی است. هدف این است که چالشی در فضای سیاسی ایجاد شود تا توجه‌ها به سمت آن معطوف گردد.
وی در پاسخ این سؤال که آیا ایراداتی که مجمع تشخیص مصلحت نظام به FATF وارد کرده بود اکنون رفع شده؟، گفت: مجمع در دو دوره بررسی معاهدات اف ای تی اف به جمع‌بندی نرسید و این به دلیل ابهاماتی بود که به ادله دولت وقت وارد بود. دولت نتوانست به این ابهامات پاسخ قانع‌کننده‌ای ارائه دهد. از جمله این ابهامات این بود که آیا مشکلات روابط بانکی واقعاً ناشی از این موضوعات است و با حل آنها، مشکلات بانکی رفع می‌شود یا خیر؟ ابهام بعدی این بود که مسئله ایران در تعامل با FATF که قرار داشتن در لیست سیاه است با تصویب این دو معاهده رفع می‌شود یا خیر؟ با توجه به ۳۹ مورد دیگر برنامه اقدام که تنها ۱۵ مورد آن تأیید شده است و ۲۴ مورد هنوز پذیرفته نشده است.
همچنین، نگرانی‌هایی درباره هم‌افزایی اجرای مطالبات اف ای تی اف و عضویت در کنوانسیون‌ها با تحریم‌های مالی آمریکا وجود داشت که پاسخی برای آن ارائه نشده بود. این سه دسته سؤالات مهم، پاسخی نداشت و به همین دلیل مجمع نتوانست به جمع‌بندی برسد. البته واقعیت این است که جمع‌بندی هم وجود داشت؛ دو کمیسیون تخصصی مجمع، یعنی کمیسیون حقوقی قضائی و کمیسیون سیاسی دفاعی امنیتی، به رد نظرات دولت رأی دادند و پیوستن به دو معاهده را به صلاح کشور ندانستند. اما در صحن اصلی مجمع، به درخواست دولت، این بررسی انجام نشد و تصمیم گرفته نشد تا اثرات منفی نداشته باشد.
باتوجه به ادعاهای همتی مبنی بر رفع محدودیت‌های تبادل مالی بانکی بین‌المللی در صورت تصویب FATF، آیا تحریم‌های ثانویه مانعی برای این تبادلات ایجاد نمی‌کند؟
براتی در پاسخ به سؤال فوق می‌گوید: درخصوص ادعاهای آقای همتی درباره رفع محدودیت‌های تبادل مالی بانکی بین‌المللی در صورت تصویب اف ای تی اف، باید گفت که اصلی‌ترین مانع، تحریم‌های آمریکا هستند. بنابراین، آقای همتی باید ادله و اسناد خود را منتشر کند تا قابلیت بررسی وجود داشته باشد. منطقی نیست بانکی در شرایط تحریمی حاضر به همکاری با ایران باشد اما به دلیل حساسیت‌های اف ای تی اف از همکاری دوری کند.
براتی درباره این سؤال که باتوجه به گذشت چندساله از پیگیری FATF، آیا قابلیت طرح دوباره در مجمع تشخیص مصلحت نظام ممکن است و یا طبق اظهارات برخی نمایندگان برای تصویب باید به صحن مجلس برود؟، اظهار کرد: طبق آخرین ویرایش آیین‌نامه رسمی مجمع تشخیص، بعد از گذشت شش‌ماه از طرح هر مسئله‌ای دیگر امکان پیگیری توسط مجمع وجود ندارد.