افزایش حدود ۳ درجه‌ای دمای هوای کشور طی ۳۰ سال اخیر
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو گفت: بر اساس بررسی‌های انجام‌شده طی ۳۰ سال اخیر دمای هوای کشور حدود ۲.۷ درجه سلسیوس افزایش یافته است.
مهدی رهنما در گفت‌وگو با ایسنا اظهار داشت: افزایش دما و کاهش بارش را می‌توان به عنوان مهم‌ترین شاخص‌های تغییرات اقلیمی نام برد بنابراین تغییر اقلیم را می‌توان دلیل اصلی افزایش دما طی دهه‌های اخیر در ایران دانست.
رهنما افزود: بر اساس بررسی‌های انجام‌شده میانگین دمای هوای کشور در دهه ۷۰، حدود ۱۶ درجه سلسیوس بود این میزان در دهه ۸۰ به ۱۸ درجه سلسیوس افزایش یافت و در دهه ۹۰ به بیش از این میزان رسید. از سال ۱۴۰۰ نیز میانگین دمای کشور بیش از ۱۹ درجه سلسیوس بوده است.
وی ادامه داد: داده‌های ثبت‌شده نشان می‌دهد طی ۳۰ سال اخیر ایران حدود ۲.۷ درجه سلسیوس گرم‌تر شده است این در حالی است که بر اساس تاکید هیئت بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC) افزایش دما بیش از ۱.۵ درجه سلسیوس نباید باشد.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو با اشاره به تبعات افزایش دمای هوا گفت: افزایش دما که موجب تبخیر بیشتر آب‌های سطحی و خشک‌تر شدن سطح خاک می‌شود در کنار کاهش بارش میانگین سالیانه، خشکسالی‌های متوالی و شدیدی را در سطح کشور به وجود آورده است. در این شرایط پوسته سطح زمین شکننده می‌شود و حتی با وزش خفیف‌ترین بادها، گردوخاک به هوا بلند می‌شود و می‌تواند مسافت‌های زیادی را طی کند، به گونه‌ای که اگر در گذشته وزش باد با سرعت ۱۵ متر بر ثانیه موجب تولید گردوخاک می‌شد، در حال حاضر با وزش باد ۵ متر بر ثانیه این اتفاق می‌افتد.
رهنما درباره تاثیرات افزایش آلاینده ذرات معلق بر گرم‌تر شدن هوا بیان داشت: افزایش ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ و ۱۰ میکرون و ایجاد لایه آلودگی موجب می‌شود که گرما در سطوح پایین جو بلوکه شود و از خروج گرمایش ناشی از سطح زمین به جو جلوگیری و باعث افزایش دما شود.
وی در مورد ضرورت برخورداری از انرژی تجدیدپذیر برای تولید برق و کاهش احتمال خاموشی در زمان افزایش دمای هوا گفت: لازم است مسئولان بخش نیرو و انرژی کشور از دانش و فناوری‌های به‌روز برای برنامه‌ریزی در جهت افزایش تاب‌آوری هنگام افزایش تقاضای انرژی استفاده لازم را کنند.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو افزود: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در مناطق مختلفی از کشور می‌توان از انرژی‌های تجدیدپذیر نظیر باد برای تامین انرژی لازم بهره برد. برای نمونه بررسی‌های پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو نشان می‌دهد در منطقه جیرنده در استان گیلان می‌توان از باد سالانه بیش از هزار و 300 مگاوات انرژی تولید کرد این در حالی است که توان تولید انرژی از نیروگاه اتمی بوشهر هزار مگاوات است.
رهنما ادامه داد: در مناطق مختلف کشور مانند خراسان‌جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان، ایلام و شهرهایی نظیر خواف، سربیشه، بینالود و... می‌توان برای تولید انرژی از باد برای جبران کسری انرژی کنونی بهره برد حتی در مناطق جنوبی استان تهران می‌توان هزاران مگاوات برق از انرژی خورشیدی تولید و از آن استفاده کرد اما متاسفانه این کار به اندازه کافی در کشور انجام
نشده است.
وی تاکید کرد: هزینه تاسیس یک نیروگاه خورشیدی یا بادی بسیار کمتر از هزینه راه‌اندازی یک نیروگاه با سوخت فسیلی یا هسته‌ای است و در مدت زمان بسیار کمتری نیز به بهره‌برداری می‌رسد که این نکته می‌تواند ضرورت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر جهت تامین کسری انرژی در سطح کشور را دوچندان کند. لازم است یک طرح آمایش سرزمینی در زمینه انرژی تهیه و کشور بر این اساس منطقه‌بندی شود تا بتوانیم از ظرفیت‌های طبیعی برای تولید انرژی بهره‌گیری لازم را داشته باشیم.