تمسخر تحریم جدید آمریکا علیه ایران از سوی کارشناسان:
مگر تحریمی مانده که علیه ایران اعمال نشده باشد!
کارشناسان با تمسخر اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران توسط آمریکا و متحدینش، گفتند: ایجاد محدودیت بیشتر برای فروش نفت ایران عملاً نشدنی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، پس از پاسخ پهپادی و موشکی ایران به جنایات رژیم صهیونیستی، تلاش‌هایی از سوی برخی کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا و انگلیس برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران آغاز و ادعاهایی دراین باره اعلام شد.
در همین باره نشریه فایننشال تایمز به‌نقل از منابع آگاه اعلام کرد که در پی حملات پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل در پاسخ به جنایات این رژیم، مقامات اتحادیه اروپا در حال مذاکره برای اعمال تحریم‌های اقتصادی جدید علیه ایران هستند و در عین حال تلاش می‌کنند برای جلوگیری از رویارویی مستقیم بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، از تمام کانال‌های دیپلماتیکی که با تهران دارند استفاده کنند.
همچنین «جیک سالیوان»؛ مشاور امنیت ملی آمریکا با بیان اینکه واشنگتن طی روزهای آتی تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال خواهد کرد، افزود: «این تحریم‌ها برنامه موشکی، پهپادی و سازمان‌ها و نهادهایی را که از سپاه پاسداران و وزارت دفاع ایران پشتیبانی می‌کنند در بر خواهد گرفت و واشنگتن انتظار دارد متحدانش نیز از این اقدام آمریکا پیروی کنند.»
البته برآوردها نشان می‌دهد دست آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای تحریم اقتصادی ایران چندان باز نخواهد بود؛ به‌بیانی دقیق‌تر شدت تحریم‌های وضع شده در طول این سال‌ها خصوصاً از دهه 90 به بعد در بالاترین سطح خود بوده است و اقتصاد ایران تاب‌آوری و روش‌های دورزدن این تحریم‌ها را به‌خوبی آموخته است. از طرفی با توجه به رشد قیمت نفت بعد از بحران کرونا و همچنین نیاز کشوری بزرگ و صنعتی به نفت ایران، یکی از موانعی است که دست آمریکایی‌ها را برای کاهش فروش نفت ایران بیشتر از گذشته می‌بندد.
شاید به همین دلیل است که رویترز نوشت: «پاسخ موشکی و پهپادی ایران به اسرائیل احتمالاً باعث نمی‌شود دولت بایدن تحریم‌های شدیدتری علیه صادرات نفت این کشور وضع کند و دلیل آن نگرانی نسبت به بالا رفتن قیمت نفت و عصبانی کردن چین به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران است.»
درباره اینکه تهدیدهای اخیر مبنی بر اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران به‌ویژه در حوزه اقتصاد چقدر واقعی یا فیک است برخی کارشناسان اقتصادی اظهار نظر کرده‌اند.
مگر تحریمی مانده؟!
مسعود براتی؛ کارشناس اقتصادی با اشاره به اشباع ظرفیت تحریم‌ها برای ایجاد چالش برای اقتصاد ایران گفت: آمریکا و متحدین، ظرفیتی برای اعمال تحریم بیشتر نخواهند داشت، از سال 2019 به این سمت، سقف اعمال تحریم برای ایران پر شده است.
وی یادآور شد: «استیون ترنر منوخین»؛ وزیر خزانه‌داری آمریکا در اظهارنظری در همان سال‌ها، بر این ادعا صحه گذاشت که اعمال تحریم‌ها برای ایران به سقف رسیده است و تحریم جدید که بعد نوینی برای ایران داشته باشد وجود ندارد. به‌طورکلی به‌نظر می‌رسد تمام دغدغۀ یک سال آخر ترامپ و چهار سال بایدن، پیدا کردن راهی برای محدود کردن فروش نفت ایران است که البته چندان موفق نبودند.
کارشناس اقتصادی گفت: دو دلیل عمده برای عدم موفقیت آمریکایی‌ها در اعمال محدودیت برای فروش نفت ایران وجود دارد؛ دلیل اول این است که تغییرات ژئوپولیتیک در دنیا و رفتارهای بازیگران بزرگی مانند چین بر عدم همراهی حداکثری با آمریکایی‌ها است و تعاملات سیاسی سطح بالا میان ایران و چین در سال‌های اخیر. دلیل دیگر نیز تاب‌آوری بالای سازوکارهای ایران برای فروش نفت نسبت به ابزارهای تحریمی آمریکایی‌ها است.
براتی ادامه داد: سازوکارهای فروش نفت ایران به چین (نوع فروش، نحوه جابه‌جایی، نحوه تسویه و...)، نسبت به سال‌های 96ـ97 که ذیل توافق بود به‌گونه‌ای است که عملاً آمریکایی‌ها خیلی نمی‌توانند برای آن محدودیت قائل شوند.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: جدا از این موارد، یک راه دیگری برای اعمال فشار به‌جهت کاهش فروش نفت ایران می‌ماند که آن هم توقیف نفتکش‌ها است که این روش نیز با توجه به حتمی بودن اقدام متقابل ایران در توقیف کشتی‌های طرف مقابل، روشی نیست که آمریکایی‌ها و متحدانش در دستور کار قرار دهند.
ضرورت دیپلماسی فعال در اقتصاد
حسن حسن‌خانی؛ کارشناس اقتصادی هم در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به بررسی لیست تحریم‌ها از سال 2005 به این سمت و همچنین تحریم‌هایی که در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ وضع شد، گفت: آمریکایی‌ها دیگر ابزاری برای نگه داشتن تحریم‌ها ندارند؛ به‌عنوان مثال، آنها پتروشیمی‌های ما را تحریم کردند و تحریم‌های ثانویه هم برقرار شد. در شرایطی که واسطه‌ها یا همان تراستی که وجود دارند این تحریم‌ها نمی‌توانند مانع از صادرات ما شوند و صرفاً هزینه‌ها را کمی بالا خواهند برد.
وی ادامه داد: ساختار تحریمی آمریکایی‌ها ظرفیت جدید ندارد که آنها بخواهند بر آن بیفزایند اما نکته‌ای که هست این است که آنها با لابی‌گری توسط برخی از انجمن‌هایی که دارند به تجار و شرکت‌هایی که با ما کار می‌کنند پالس‌های تهدیدآمیز می‌دهند.
کارشناس اقتصادی اضافه کرد: بنابراین می‌توان گفت ما از تحریم‌های جدید آسیبی نخواهیم دید بلکه این لابی‌گری‌ها ممکن است برای ما چالش ایجاد کند که مشخصاً با یک دیپلماسی فعال قابل مدیریت است؛ به‌عنوان مثال فروش نفت ما هم‌اکنون به یک میلیون و 800 هزار بشکه می‌رسد و وضعیت وصول این درآمدها نیز در شرایط مطلوبی است که مشخصاً از ناکارایی تحریم‌ها در محدود کردن فروش نفت ما حکایت دارد.
چین ریسک نمی‌کند
مجید شاکری؛ کارشناس اقتصادی نیز در اظهارنظری، با اشاره به نیاز چین به نفت ایران گفت: بعید است آمریکایی‌ها بتوانند چینی‌ها را تحت فشار قرار دهند تا واردات نفت از ایران را کاهش دهند و نفت کمتری از ایران بخرند.
وی اضافه کرد: نکته‌ای که در این‌جا وجود دارد این است که چینی‌ها اگر وابستگی خود به نفت ایران را کاهش دهند مجبور می‌شوند از دیگر صادرکنندگان نفت که در رأس آنها روس‌ها قرار دارند نفت بخرند. این در حالی است که وابستگی نفت چینی‌ها به روس‌ها، آن هم در شرایطی که ممکن است در انتخابات ریاست‌جمهوری پیشِ‌روی آمریکایی‌ها، موازنه قدرت در آمریکا تغییر کند و به دنبال آن مراودات آمریکایی‌ها با روس‌ها تغییر کند ریسک بزرگی برای طرف چینی محسوب می‌شود.
طاهر رحیمی، دیگر کارشناس اقتصادی هم با اشاره به برقرار ماندن روابط اقتصادی ایران و چین با وضع تحریم‌های جدید آمریکا، افزود: تحولات نشان می‌دهد نقش ایران در تأمین نفت چین کمرنگ‌‌شدنی نیست چرا که ظرفیت صادرات نفت روسیه به شرق آسیا تا سال 2022 عملاً اشباع شده و بعید است آنها ظرفیتی برای صادرات بیشتر داشته باشند.