نگاه نقادانه داشته باشید اما همراه با نگاه سرافرازانه به پیشرفت‌های کشور
ایشان طبیعت محیط دانشجویی را شاد، زنده، پرهیجان، مطالبه‌گر و شوق‌آفرین خواندند و با اشاره به لزوم دنبال‌گیری مطالب مطرح شده نمایندگان تشکل‌ها در این دیدار، گفتند: هر پیشنهادی باید ضمن داشتن عمق تحلیلی و فکری، واقع‌بینانه و پخته باشد و به گره‌گشایی از مشکلات کمک کند.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در پاسخ به سخن یکی از نمایندگان تشکل‌ها درباره تفاوت دیدگاه ایشان با سال ۸۱ درباره «عدالت»، تأکید کردند: تفاوت این است که اصرار بنده بر عدالت بیشتر شده است.
ایشان ماه رمضان امسال را از لحاظ بروز و ظهور جنبه‌های معنوی در جامعه از جمله رواج جلسات تلاوت، ماهی خوب خواندند و با توصیه به دانشجویان برای حفظ نورانیت و طهارت حاصل‌شده در این ماه افزودند: راه اصلی تحقق این هدف، پرهیز از گناه است.
برخی حرف‌زدن‌ها و نوشته‌ها در فضای مجازی
که بدون تحقیق و توجه و دقت انجام می‌شود
مصداق گناه غافلانه است
رهبر انقلاب اسلامی غفلت از گناه بودن برخی کارها را علت ارتکاب آنها دانستند و گفتند: برخی حرف‌زدن‌ها و نوشته‌ها در فضای مجازی که بدون تحقیق و توجه و دقت انجام می‌شود، مصداق گناه غافلانه است و فرد حتماً باید در درگاه خداوند پاسخگو باشد.
ایشان افزودند: البته به هیچ‌وجه به محافظه‌کاری، انتقاد نکردن و ایراد نگرفتن توصیه نمی‌کنیم اما باید در هر حرف و عمل خود دقت کافی کنیم.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای دانشجو را عنصری جوان، پرتوان، پرانگیزه، اهل «علم و فکر و اندیشه» و آینده‌دار توصیف کردند و گفتند: با توجه به این خصوصیات از دانشجویان توقع می‌رود نسبت به آینده، فعال و حساس باشند.
ایشان ایرادات موجود در جامعه و کشور را بسیار بیشتر از مطالب مطرح شده دانشجویان در این دیدار خواندند و افزودند: اگر جامعه دانشجویی با فکر و برنامه‌ریزی، برای آینده کشور یک منظومه کاری و ارزشی تنظیم کند و راهِ رفتن به سمت آن را مشخص نماید، ۵ سال بعد حتما مشکلات موجود کمتر خواهد بود.
رهبر انقلاب برآورده شدن مطالبی را که در دیدارهای دانشجویی سال‌های گذشته بیان کرده‌اند، از جمله توقعات رهبری از تشکل‌ها برشمردند و گفتند: همان‌گونه که بارها گفته شد، کار اصلی دانشجو، درس‌خواندن است اما در کنار آن، نگاه به مردم و جامعه و ارائه راه‌حل مشکلات جزو وظایف حتمی دانشجویان است.
«فردایی بهتر از امروز»؛ مقصود بزرگ و اصلی کشور و نظام
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای «فردایی بهتر از امروز» را مقصود بزرگ و اصلی کشور و نظام خواندند و تأکید کردند: برای تحقق این هدف اساسی باید آرمان‌های مشخصی را تعریف کنیم.
شناخت موقعیت کنونی کشور و نظام
گام اول برای حرکت به سمت آرمان‌ها و تحقق فردای بهتر
رهبر انقلاب شناخت موقعیت کنونی کشور و نظام را گام اول برای حرکت به سمت آرمان‌ها و تحقق فردای بهتر برشمردند و گفتند: برخی‌ها از این واقعیتِ تعیین‌کننده و اصلی غافلند که نظام انقلابی کنونی حاصل سلسله مبارزات دشوار و پیچیده با دوران سیاه طاغوت است.
توجه مستمر به «انقلابی بودن نظام» و «درک واقعیات دیروز» باید همواره مورد توجه جامعه دانشجویی باشد
ایشان افزودند: البته بسیاری از اهداف انقلاب هنوز تحقق نیافته اما توجه مستمر به «انقلابی بودن نظام» و «درک واقعیات دیروز» باید همواره مورد توجه جامعه دانشجویی باشد تا درباره امروز قضاوتی صحیح داشته باشیم.
رهبر انقلاب در تشریح واقعیات نظام فاسد، خائن و وابسته پهلوی گفتند: در آن دوران در رأس کشوری به عظمت ایران، خانواده‌ای فرومایه و مبتلا به انواع فساد بر مردم حکومت می‌کرد؛ ضمن اینکه از لحاظ مدیریت جامعه هم استبداد مطلق حاکم بود و برخلاف امروز، مردم حضور و دخالتی در مسائل کشور نداشتند و به حساب نمی‌آمدند.
دست‌نشاندگی سیاسی و اطاعت در مقابل بیگانگان در ضمن ظلم و زورگویی به مردم، ریزه‌خواری پس‌مانده‌های فرهنگی غرب، فاصله شدید طبقاتی، بی‌معنا بودن عدالت، تبعیض فوق‌العاده شدید، ویژه‌خواری همه مسئولان و مرتبطان با دربار از دیگر واقعیات قبل از انقلاب بود که حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای مورد اشاره قرار دادند.
ایشان افزودند: از لحاظ علمی هم اگرچه استادان خوب و کارآمدی در دانشگاه‌ها بودند اما فرآورده‌های علمی، صنعتی و فناوری قابل اتکایی در دانشگاه‌ها حاصل نمی‌شد و تصور غلطِ ناتوانی ایرانی‌جماعت در دستیابی به مرزهای علم جهانی جزو مسلمات ذهنی حاکمان دوران طاغوت بود.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای از لحاظ هویت جمعی، ایرانِ دوران پهلوی را از اقمار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیگانگان خواندند و با شرم‌آور خواندن آن وضعیت گفتند: مبارزه با آن واقعیت بسیار تلخ از اوایل دهه ۲۰ با حضور صاحبان افکار مختلف آغاز شد که اوج آن نهضت ملی کردن نفت بود که آن هم با کودتای آمریکایی- انگلیسی ۲۸ مرداد و با عاملیت اراذل و اوباش شکست خورد که شکست نهضت ملی با کودتای اراذل و اوباش در واقع تحقیر ملت ایران بود.
امام در قالب یک حرکت دینی و ملی مردم را بسیج کرد و انقلاب این‌گونه به‌وجود آمد که این
شناسنامه تاریخی ملت ایران است
ایشان شکل تکامل یافته این مبارزات را مبارزه مردم به پیشرانی علمای دینی و رهبری امام بزرگوار علیه رژیم طاغوت خواندند و گفتند: امام در قالب یک حرکت دینی و ملی مردم را بسیج کرد و انقلاب این‌گونه به‌وجود آمد که این، شناسنامه تاریخی ملت ایران است.
متن انقلاب؛ جمهوریت و اسلامیت
ایشان متن انقلاب را جمهوریت و اسلامیت دانستند و با اشاره به رأی تقریباً همه مردم حتی غیرمعتقدین به اسلام به جمهوری اسلامی، خاطرنشان کردند: در همان زمان شبهاتی درباره امکان سازگاری مردمسالاری و رأی مردم با چارچوب اسلام مطرح شد که حقوقدانان برجسته پاسخ‌های روشنی به این شبهات دادند.
آرمان‌های جمهوری اسلامی ذیل دو عنوان کلی خلاصه می‌شود:
«اداره کشور به شیوه اسلامی» و «ارائه الگویی به مردم جهان
برای اداره خوب یک کشور»
رهبر انقلاب گفتند: آرمان‌های جمهوری اسلامی ذیل دو عنوان کلی خلاصه می‌شود: «اداره کشور به شیوه اسلامی» و «ارائه الگویی به مردم جهان برای اداره خوب یک کشور» که شما دانشجویان در محافل و نشست‌های فکری و مطالعاتی و ارتباطات با صاحب‌نظران معتقد به انقلاب باید برای نو به نو شدن راه‌های تحقق این دو عنوان کار و تلاش کنید.
اداره کشور به شیوه اسلامی یعنی قرار گرفتن
در مسیر پیشرفت مادی و معنوی بی‌وقفه و بدون عقبگرد
ایشان شاخص‌های اداره کشور به شیوه اسلامی را در بیانات نهج‌البلاغه همچون فرمان امیرالمؤمنین به مالک اشتر متبلور دانستند و افزودند: اداره کشور به شیوه اسلامی یعنی قرار گرفتن در مسیر پیشرفت مادی و معنوی بی‌وقفه و بدون عقبگرد.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، رفاه عمومی، امنیت جسمی و اخلاقی، پیشرفت علمی، گسترش سلامت، جوان نگه داشتن جمعیت، انواع سازندگی‌ها و نوآوری‌ها و عدالت را از سرفصل‌های اصلی پیشرفت مادی برشمردند و گفتند: عدالت که باید درست فهمیده شود به معنی نفی فاصله طبقاتی در استفاده از فرصت‌های عمومی و قرار دادن مساوی فرصت‌ها در دسترس مردم است چرا که ایجاد امتیاز خاص در استفاده از فرصت‌ها، ظلم و خلاف عدالت است.
ایشان انتشار مطلب در فضای مجازی علیه افرادی را که به هر دلیلی فرصت پاسخ نداشته باشند، نمونه‌ای از نبود فرصت برابر و به همین دلیل ضد عدالت خواندند و افزودند: عدالت فقط در مسائل مالی نیست بلکه در مسائل آبرویی، شغلی و حیثیتی هم باید رعایت شود. رهبر انقلاب، همچنین اخلاق، دین‌داری، تعاون، سبک زندگی اسلامی و ایثار و مجاهدت را از جمله سرفصل‌های پیشرفت معنوی برشمردند و گفتند: تحقق همه این مؤلفه‌ها و سرفصل‌های مادی و معنوی نیازمند برنامه‌ریزی و فکر و نظریه نو و به روز است که جامعه دانشجویی باید در کنار دغدغه‌مندی و مطالبه‌گری‌های خود، در این زمینه کار و تلاش مداوم کند. ایشان آرمان دوم جمهوری اسلامی یعنی ارائه الگوی کشورداری به دنیا را درواقع دلسوزی و خیرخواهی برای مردم دنیا دانستند و گفتند: این آرمان در برخی ابعاد تا حدودی محقق شده و بسیاری از حوادثی که شما جوانان را به هیجان می‌آورد و در سطح منطقه و دنیا به آنها افتخار می‌کنید، مربوط به کشور و جامعه و انقلاب شما است.
سه وظیفه اصلی دانشگاه؛ «تربیت عالم»، «تولید علم»
و «جهت دادن به تربیت عالم و تولید علم»
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان، دانش را رکن اصلی دانشگاه خواندند و با تأکید بر سه وظیفه اصلی دانشگاه یعنی «تربیت عالم»، «تولید علم» و «جهت دادن به تربیت عالم و تولید علم» گفتند: دانشگاه‌های دنیا در وظیفه سوم یعنی جهت دادن به تربیت عالم و تولید علم دچار مشکل هستند و به همین علت محصولات آنها ابزار دست قدرت‌های استکباری و صهیونیستی می‌شود.
ایشان با تأکید بر ضرورت توجه همه ارکان دانشگاه از جمله مدیران، استادان، دانشجویان و متون درسی به این سه وظیفه مهم، بخش مهمی از اعتبار جهانی ایران را مرهون پیشرفت‌های علمی و فناوری کشور دانستند و افزودند: باید با حفظ این اعتبار، کشور را از لحاظ علمی غنی کنیم که البته قدرت‌های استکباری این قدرت و اعتبار را برای ایران نمی‌پسندند.
رهبر انقلاب در بخش پایانی سخنانشان، در بیان چند توصیه به تشکل‌های دانشجویی، انتظارات از تشکل‌ها را بسیار زیاد خواندند و گفتند: تشکل‌های دانشجویی باید به‌ویژه در محیط دانشجویی و داخل دانشگاه اثرگذار باشند در حالی‌که این اثرگذاری اکنون دیده نمی‌شود یا اندک است.
ایشان با اشاره به وجود تلاش‌هایی در دانشگاه‌ها برای اینکه دانشجویی ایرانی، تشخّص خود را در دنباله‌روی از غرب بداند، خاطرنشان کردند: تشکل‌های دانشجویی باید در مقابل این تلاش‌ها فعالانه بایستند.
رهبر انقلاب، اعضای تشکل‌های دانشجویی را به تقویت پشتوانه‌های فکری و نظری توصیه کردند و گفتند: بدون پشتوانه قوی فکری نمی‌توان تفکر انقلابی را گسترش داد ضمن اینکه ممکن است در اثر این ضعف، خود تشکل‌ها تحلیل بروند که در مواردی نیز این اتفاق افتاده و زیر عنوان اسلام، برخلاف فکر اسلامی، کار و اطلاعیه داده شده است.
ایشان با انتقاد از کمرنگ بودن پیشرفت‌های کشور در ذهن و مواضع دانشجویان، خطاب به آنها تأکید کردند: ضمن داشتن نگاه نقادانه، نگاه سرافرازانه هم در قبال پیشرفت‌های پُرشمار بخش‌های مختلف کشور داشته باشید و به این پیشرفت‌ها افتخار کنید.
اختلاف نظری و فکری نباید در هیچ سطحی
از جامعه و دستگاه‌ها به دعوا و‌گریبان‌گیری منجر شود
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، تشکل‌های دانشجویی را از فرصت‌های بزرگ کشور خواندند و گفتند: اختلاف نظر و اختلاف ممشا بین تشکل‌ها اشکالی ندارد اما همچنان‌که در ابتدای سال تأکید و تکرار کردم، اختلاف نظری و فکری نباید در هیچ سطحی از جامعه و دستگاه‌ها به دعوا و گریبان‌گیری منجر شود.
در ابتدای این دیدار ۶ نفر از نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، آقایان:
- حامد عبدالحسینی؛ اتحادیه مجمع اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی
- امیرحسین سیّد‌رحیم‌زاده؛ جنبش عدالت‌خواه دانشجویی
- حسین قنواتی؛ اتحادیه انجمن‌‌های اسلامی دانشجویان مستقل
- محمدمهدی احمدی؛ اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان
- پوریا عصار؛ بسیج دانشجویی
- و خانم فاطمه‌سادات هوشمند میرحسینی از اتحادیه دفتر تحکیم وحدت
به بیان دیدگاه‌ها، انتقادات و پیشنهادهای خود درباره مسائل کشور پرداختند.
گره خوردن افزایش سرمایه‌های اجتماعی به رفع دغدغه‌های معیشتی و رفاهی، لزوم تسهیل نقش‌آفرینی مردم و کاهش تصدی‌گری دولت، انتقاد از روند کاهش ارزش پول ملی، انتظار مردم از قوای سه‌گانه به منظور ایجاد تحول اقتصادی، ضرورت بازتبیین جایگاه عدالت در میان اولویت‌های کشور، ضرورت ترمیم شکاف‌های اجتماعی با نقش‌آفرینی محوری رسانه ملی، انتقاد از تعلل در پیشبرد کلان‌پروژه‌های ملی اقتصادی از جمله طرح توسعه سواحل مکران، ضرورت تقویت تحزّب و سیاست‌ورزی تشکیلاتی به منظور تقویت مشارکت، انتقاد از عدم افزایش مطلوب دستمزد کارگران، ضرورت ضابطه‌مندی همه نهادها و دستگاه‌ها، حمایت جدی از نخبگان و اصلاح روند جذب اساتید در دانشگاه‌ها، فهم درست سیاست‌گذاران از توانمندی زنان و ضرورت استفاده از پیشران عظیم عاملیت زن مسلمان ایرانی در مسائل گوناگون کشور، ضرورت پیگیری مجدانه عدالت آموزشی، حمایت از مردم مظلوم غزه و انتقاد از مواضع منفعل حکام اسلامی-عربی و عدم اتحاد مطلوب جهان اسلام در برابر نسل‌کشی در غزه؛ از جمله مواردی بود که نمایندگان تشکل‌های دانشجویی در دیدار با حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای مطرح کردند.