وجدانی که بیدار شد (یادداشت روز)
1- دوشنبه هفتم اسفندماه، خبری مثل «بمب» در فضای رسانهای جهان ترکید. خبر، «مهم» بود اما فضای انتخاباتی ایران مجال «درست دیده شدن» این خبر را در کشور نداد. خبر مربوط میشد به یک فیلم کوتاهِ حدودا 30 ثانیهای. جوانی خوشرو، در حالی که لباس نظامی
بر تن دارد با صدا و چهرهای محزون-گویا از واقعیتی ترسناک آگاه شده و وجدانش به درد آمده باشد - رو به دوربینی که در دست راستش بود، میگوید: «من آرون بوشنل هستم. عضو نیروی هوائی ارتش آمریکا. دیگر نمیخواهم در این نسلکشی دست داشته باشم. میخواهم یک حرکت اعتراضی بکنم. البته در مقایسه با بلایی که اسرائیل بر سر مردم فلسطین میآورد چیزی نیست.» اینها جملاتی هستند که افسر 25 ساله نیروی هوائی آمریکا در حال حرکت به سمت سفارت رژیم صهیونیستی در «واشنگتن دی سی» بر زبان میآورد. فیلم برای یکی دو ثانیه قطع و دوربین دوباره روشن میشود. دوربین این بار روبهرو و چند متر جلوتر کار گذاشته شده، به شکلی که تمامِ قد او مقابل درب سفارت رژیم صهیونیستی دیده میشود. «دیگر نمیخواهم در نسلکشی غزه شریک باشم. فلسطین را آزاد کنید.» اینها آخرین جملاتی هستند که بوشنل 25 ساله در حالی که خم شده تا به لباس نظامیِ آغشته به مواد آتشزایش فندک بزند، بر زبان میراند. آتش در کسری از ثانیه تمام بدنش را فرا میگیرد. بوشنل ساعاتی بعد در بیمارستان جان داد! این افسر جوان، از چه چیز جنگ غزه باخبر شده بود که تحملش را نداشت؟ آیا این اولین اعتراض به جنایات مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی در حق ملت بیدفاع غزه بود؟ با توجه به وجود هزاران افسر و نظامی جوان در نیروهای مسلح آمریکا، آیا امکان وقوع اعتراضهای مشابه
یا حتی جدیتر وجود دارد؟
2- از جملات بوشنل معلوم میشود، او از مسائلی در جنگ غزه آگاه شده بود که بیش از دانستههای امثال ما درباره این باریکه و جنگ در آن است. به این هم توجه کنید که او یک «افسر» و «نظامی» آموزش دیده بود و به طور طبیعی توان و تحملش در مواجهه با مسائل جنگی، بیش از مردم عادی است. «دیگر نمیخواهم در نسلکشی غزه شریک باشم» یعنی، نظامیان آمریکایی از جمله خود بوشنل، هم در جنگ غزه حضور دارند و هم در حال نسلکُشیاند. ما آمارهای شهدای غزه را
هر روز میبینیم. خبرهای مربوط به شهادت کودکان و نوزادان را هم
هر روز مرور میکنیم. تصاویر این جنایات را هم در فضای مجازی و تلویزیون میبینیم. میدانیم 30 هزار نفر در یک بازه زمانی کوتاه یعنی حدود 150 روزه، با استفاده از سلاحهای بعضا چند تُنی که مخصوص اهداف سخت و فولادی و بُتُن هستند، قتلعام شدهاند. سازمان ملل میگوید 70 درصد این شهدا غیرنظامیاند و 12 هزار نفرشان هم کودک و نوزادند. برخی آمارها، شهدای غیرنظامی را 90 درصد این تعداد هم گفتهاند. شنیدن این اخبار سخت است اما... «شنیدن کی بود مانند دیدن؟»
3- پس «بوشنل» باید چیزی فراتر از شنیدن درباره این جنایات دانسته باشد. روانشناسان میگویند خودکشی معمولا زمانی
رخ میدهد که فرد، از فرط رنج یا افسردگی یا... مُردن را به زنده ماندن ترجیح میدهد. به عبارتی «مُردن» را انتخاب میکند تا خود را
از شرایطِ غیرقابل تحملی که در آن میبیند نجات دهد. بوشنل چون افسر بوده است، چیزهایی دیده یا به اطلاعاتی دست یافته که اولا ما ندیدهایم ثانیا، توان تحمل آنها را نداشته است. دلیل «عذاب وجدان» یا برای اینکه «کاری برای مردم مظلوم غزه کرده باشد» یا هر دو، دست به خودکشیِ پُرسروصدا زده است. خودش میگوید «میخواهم یک حرکت اعتراضی بکنم. البته در مقایسه با بلایی که اسرائیل بر سر مردم فلسطین میآورد چیزی نیست.»
4- طبق اطلاعاتی که در صفحه شخصی بوشنل در پلتفرم Linkedin دیده میشود، او مهندس نیروی هوائی آمریکا بوده و طبق گزارش «نیویورک پست»، کارش «پردازش دادههای اطلاعاتی بود که برخی از آنها به جنگ اسرائیل در غزه مربوط میشد.» این روزنامه نوشته، یکی از دوستان نزدیک «بوشنل» تماس گرفت و به شرط افشا نشدن نامش اطلاعات بسیار مهمی داد که نشان میدهد بوشنل، بیش از توان و تحملش، از «آنچه در غزه میگذرد» خبردار شده است. چکیده این اظهارات این است که بوشنل متوجه شده ارتش آمریکا - به طور مستقیم - و خود او - به طور غیرمستقیم - در جنگ غزه و نسلکشی در این باریکه نقش دارند: «دوست بوشنل به خبرنگار ما گفت
یکی از چیزهایی که او به من گفت آن است که مداخله ارتش آمریکا در نسلکشی جاری در فلسطین یکی از موارد مورد بررسی وی بوده است. دوست بوشنل با ابراز شگفتی از این افشاگری گفت که وی هرگز از مجوز امنیتی خود تخطی نکرده و اطلاعات طبقهبندی شده را فاش نکرده بود. او چهار سال میشد که مجوز امنیتی دریافت کرده بود. این نخستین بار بود که شیوهنامهها را زیر پا گذاشته و اطلاعاتی را که نباید فاش میکرد، در اختیار من قرار میداد.»
5- اما تبعات این خودسوزی پرسروصدا. نیروهای مسلح آمریکا پُر از سربازان و افسران جوانی است که - به گفته تحلیلگر الجزیره - شستوشوی مغزی شده و فکر میکنند برای به ارمغان آوردن صلح در دنیا میجنگند. این جوانها پس از مقایسه آنچه در مغزشان فرو رفته، با آنچه درواقعیت میبینند، دچار تردید میشوند. چون جوانند و زیاد آلوده جنایت و دروغ و کشتار نشدهاند، عذاب وجدان گریبانشان را میگیرد. همانطور که چند ماه پیش گریبان برخی از مقامات آمریکایی را گرفت (که در بند بعدی به برخی از آنها اشاره میکنیم.) در چنین شرایطی، کافی است وجدانی بیدار باشد؛ یا به سرنوشت بوشنل دچار خواهد شد، یا کارش به تیمارستان و...کشیده خواهد شد، یا دست به اعتراض خواهد زد. رجوع هزاران نظامی از جنگ برگشته به روانشناس و روانپزشک، رواج افسردگیهای شدید، اعتیاد و خودکشی در میان آنها امری رایج است. فرق بوشنل این است که، مورد او «سروصدا» داشت و این سروصدا آنقدر بلند است که میتواند وجدانهای بیشتری را بیدار کند! تحمل آنچه بر سر مردم غزه آوار شده، برای وجدانهای بیدار «سخت و سنگین» است. به تعبیر رهبر انقلاب «حتی برای جوانی که در آن فرهنگ تربیت شده درک این موضوع سنگین است، به جای یک نفر ۱۰۰۰ نفر باید خود را آتش میزدند.»
6- سیزدهم نوامبر سال 2023 یعنی 3 ماه و شانزده روز پیش، وبگاه خبری «آکسیوس» گزارش مهمی از بروز تشنج در بدنه وزارت خارجه آمریکا به دلیل وضعیت جنگ در غزه منتشر کرد: «بر اساس نسخهای از یک یادداشت که به دست ما رسیده، 100 تن از پرسنل وزارت خارجه آمریکا، رئیسجمهور بایدن را به «گسترش اطلاعات نادرست»
در مورد جنگ اسرائیل و حماس متهم و اعلام کردند که اسرائیل در غزه مشغول جنایت جنگی است. این یادداشت تند پنج صفحهای میگوید حمایت بایدن از اسرائیل او را همدست در نسلکشی غزه کرده است.... و ما کمکهای نظامی خود به (تلآویو) را بدون رعایت خطوط قرمز
دو برابر کردیم.» این اعتراض، که در نطفه خفه شد، نخستین پسلرزههای جنایات هولناکی است که، صهیونیستها در غزه مرتکب آن میشوند و این 100 نفر، درست مثل بوشنل متوجه شدند، در جایی کار میکنند که، در این نسلکُشی نقشی مستقیم دارد. نزدیک به یک ماه قبل از این نامه اعتراضی نیز «جاش پل» مسئول امور سیاسی و نظامی وزارت خارجه آمریکا در اعتراض به کمکهای تسلیحاتی آمریکا به رژیم صهیونیستی استعفا داده بود. او در توضیح دلیل استعفایش از وزارت خارجه گفته بود: «نمیتوانم ادامه کار در شغلی را بپذیرم که در قتل غیرنظامیان فلسطینی سهیم است.» (ایرنا، 27 مهر 1402، به نقل از الجزیره)
7- دیروز تصاویری از میدان تایمز نیویورک منتشر شد که در آن گروهی از مردم برای بوشنل، یادبود گرفته و تصاویرش را حمل میکردند. آنها همزمان خواستار توقف نسلکشی در غزه از سوی رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا بودند. احتمالا طی روزهای آینده اعتراضهای متفاوت دیگری علیه این نسلکشی صورت خواهد گرفت. شاید بین نیروهای مسلح آمریکا شاید هم جاهای دیگر! فراموش نکنیم، یکی از دلایل اصلی تن دادن صهیونیستها به نخستین آتشبس در جنگ غزه، همین اعتراضها بود که تقریبا هر روز در سرتاسر جهان به اشکال مختلف صورت میگیرد. این اعتراضها، هم ماهیت نظامهای سیاسی حاکم بر غرب را به نمایش عموم میگذارد، هم میتواند به عنوان ابزار فشار علیه این رژیمهای جنایتکار عمل کند، هم نشان میدهد اینکه میگویند «اسرائیل غده سرطانی است» و «باید از صحنه روزگار
محو شود» یعنی چه.
جعفر بلوری