آخرین وضعیت بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
مطابق آخرین آمار ارائه‌شده از سوی مرکز آمار ایران نرخ بیکاری افراد 15ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 7.6درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، در فصل پاییز بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز 1401)، 0.6درصد کاهش یافته است.
در پاییز 1402، به میزان 41.5درصد جمعیت 15ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز 1401) 0.5 درصد افزایش یافته است.
بررسی آمار بازار کار و بیکاری فارغ‌التحصیلان بیانگر این است که بررسی نرخ بیکاری جمعیت 15ساله و بیشتر فارغ‌التحصیلان آموزش عالی، نشان می‌دهد 11.4 درصد از جمعیت فعال فارغ‌التحصیل آموزش عالی بیکار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش 1.1درصدی در پاییز 1402 نسبت به فصل مشابه سال قبل است.
در پاییز 1402 سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران 42.8درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 0.4درصد افزایش داشته است.
در پاییز1402 سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 27.5درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 1.1درصد افزایش یافته است.
به نقل از تسنیم؛ مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی در چند هفته اخیر درباره بیکاری فارغ‌التحصیلان گفت: در حوزه بیکاری فارغ‌التحصیلان باید کمی دقیق‌تر به مسئله بپردازیم. سهم فارغ‌التحصیلان از مجموع جمعیت بیکار کشور حدود 42درصد است. یعنی از 2میلیون و 100هزار نفر جمعیت بیکار کشور 905 نفر به فارغ‌التحصیلان اختصاص دارد و این‌طور نیست که بیشترین نرخ بیکاری در بین فارغ‌التحصیلان باشد.
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: در مورد نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان از 13.2درصد به 12درصد نسبت به تابستان سال گذشته رسیده است. اگر زنان و مردان فارغ‌التحصیل را به تفکیک مورد بررسی قرار دهیم نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان مرد 8.1درصد بوده یعنی نزدیک به نرخ بیکاری عمومی است اما نرخ بیکاری بانوان فارغ‌التحصیل بالای 20درصد است؛ بنابراین موشکافی این آمارها این رهنمود را نشان می‌دهد که فضای بیکاری فارغ‌التحصیلان کشور آن‌طور که انعکاس پیدا می‌کند با عمق آمارهای این حوزه همخوان نباشد.
نامبرده تصریح کرد: در حال حاضر در عموم تولیدات کشور کمبود نیرو داریم و استان‌هایی هستند که مرتبا درخواست نیروی کار می‌دهند.علی‌رغم آنکه کشورمان امکانات و فرصت‌های شغلی بسیار دارد ولی تا مسئله اشتغال فارغ‌التحصیلان را حل نکنیم مثل این است که کل مسئله اشتغال حل‌نشده باقی مانده است و بر این اساس است که می‌گوییم اشتغال فارغ‌التحصیلان به ویترین اشتغال تبدیل شده است.
وی افزود: بخشی از این موضوع با پیوست مهارتی به دانشگاه حل می‌شود و لازم است که دانشگاه به سمت تولید حرکت کند زیرا تولید خیلی گسترده است.
بخشی از این موضوع هم با حرکت فضای کارفرمایی و صاحبان صنعت و در مورد اینکه آنها چه برنامه‌ای دارند برطرف می‌شود. ما یک‌سری برنامه‌ها برای جذب فارغ‌التحصیلان داریم که قبلاً سیاست‌های فعال بازار کار در برنامه ششم توسعه بود و در حال حاضر هم تحت عنوان سیاست‌های حمایت از اشتغال فارغ‌التحصیلان مطرح است.
به گفته مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت کار، طرح‌هایی مثل کارورزی فارغ‌التحصیلان و بحث یارانه دستمزد که در 15 استان محروم اجرا شده از جمله این طرح‌هاست. در طرح کارورزی فرد یک دوره سه‌ماهه با حقوق را می‌بیند و کارفرمایی که او را جذب کند تا دو سال می‌تواند معافیت بیمه‌ای داشته باشد یا اینکه بیمه را پرداخت می‌کند و دولت برای او مبلغ بیمه را واریز می‌کند. در طرح یارانه دستمزد هم افرادی که فوق‌دیپلم به بالا هستند، اگر توسط کارفرما جذب شوند یک‌سوم دستمزد آنها را دولت پرداخت می‌کند. این طرح‌ها جزو طرح‌های حمایتی بوده که دولت برای حمایت از اشتغال فارغ‌التحصیلان دنبال کرده است.
نامبرده خاطرنشان کرد: ما یک حرکت دوسویه از سمت کارجویان به سمت فضای تولید داریم حالا یک بخش هم بحث ارتباط مهارت با صنعت مطرح می‌شود لذا پیشنهاد من این است که باید بحث ارتباط دانشگاه با تولید را بررسی کنیم. اتفاقا بخش خدمات در جذب نیرو موفق‌تر از بخش صنعت عمل کرده است و یکی از دلایل موفقیت بخش خدمات این است که به کار نزدیک‌تر است. در حال حاضر سرانه اشتغال در حوزه خدمات پایین بوده و به تعبیری بخش خدمات، کار دوست‌تر است. در بخش خدمات خویش‌فرمایی معنادارتر است البته نه به این معنا که در حوزه صنعت امکان خویش‌فرمایی نیست.
وی ادامه داد: اگر رویکرد ما جهش فناوری باشد باید فناوری‌های خرد را در نظر بگیریم. فناوری‌های خرد هم می‌توانند حوزه صنعت را با خویش‌فرمایی و مدل‌های خرد پیش ببرند. البته درحال حاضر نیز بیش از 80 درصد بنگاه‌هایی که در سیستم تامین اجتماعی به عنوان بنگاه‌های بیمه‌پرداز ثبت شده‌اند بنگاه‌های زیر 10 نفر هستند. بر این اساس بدنه تولید کشورمان خرد است و مسئله‌ای که وجود دارد این است که آیا دانشگاه موفق شده با این سبک از تولید ارتباط برقرار کند؟ به دلیل اینکه مدل آموزش مهارت‌مان متناسب با بوم صنعت نیست، بسیاری از فارغ‌التحصیلان ممکن است دچار مشکل شوند. از طرفی هم صنعت، کشاورزی و خدمات باید به سمت فارغ‌التحصیلان حرکت کنند و با دانش‌بنیان شدن است که می‌توان نیرو‌های سطح بالاتری را استخدام کرد؛ بنابراین یک ارتباط دوسویه لازم است.