کیهان بررسی میکند
بیعدالتی آشکار در توزیع یارانه سوخت هواپیما
به گفته عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، دولت سالانه 50 هزار میلیارد تومان یارانه به سوخت هواپیماها اختصاص میدهد که نصیب چهار درصد از مرفهین جامعه میشود.
به گزارش کیهان، هدر رفت انرژی در ایران به خصوص در سالهای اخیر به یکی از چالشهای بزرگ کشور بدل شده است که رفع نشدن آن، میتواند فشار شدیدی به پالایشگاههای کشور که همگی هم تحریم هستند وارد کند.
پرمصرفی، بدمصرفی و سوءمدیریت منابع انرژی طی سالیان بسیار، توزیع انرژی در کشور را با وضعیت بحرانی مواجه کرده است.
یکی از انتقادهایی که همواره در توزیع منابع انرژی در کشور مطرح بوده و هست یارانه پنهان انرژی است که مشکلات عدیدهای را سبب شده است اما اگر این نقدها را کنار گذاشته و یارانه پنهان انرژی را با همه مشکلاتش بپذیریم، باید پرسید آیا این یارانه به درستی میان اقشار جامعه توزیع میشود یا خیر؟
متأسفانه آمارها نشان میدهند که بخش زیادی از انرژی، توسط قشر پردرآمد و دهکهای بالای جامعه مصرف میشود و آنها هستند که سهم بزرگی از این یارانه را مصرف میکنند و دهکهای پایین جامعه از آن محروم هستند.
دولت در سالهای گذشته، برنامههایی برای کاهش مصرف گاز خانگی توسط قشر ثروتمند را در دستور کار خود قرار داده که تا حدودی هم جواب گرفته اما یکی از مهمترین مسائلی که دولت به آن بیتوجهی نشان داده، مسئله یارانه پنهان در سوخت هواپیماست.
تنها عده اندکی از جامعه از یارانه پنهان در سوخت هواپیما استفاده میکنند و در واقع میتوان گفت یارانه پنهان انرژی سوخت هواپیما، به طور عمده به جیب قشر پردرآمد سرازیر میشود و عموم جامعه، عملاً از آن محروم هستند.
«پرویز محمدنژاد قاضی محله»، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این خصوص چندی قبل در گفتوگو با مهر اظهار کرد: ما سالانه 50 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان به سوخت هواپیماها میدهیم که در واقع این یارانه را به اقشار مرفه جامعه اعطا کردیم. بر اساس آمارها 75 درصد مردم کشور ما الگوی مصرف را رعایت میکنند و 25 درصد مردم هستند که از این انرژی و یارانههای پنهان استفاده میکنند. شرایط برای اعطای یارانه به هواپیما هم همین است و چهار درصد از مرفهین جامعه از این یارانه پنهان استفاده میکنند.
يارانه پرداخت شده توسط دولت با قيمت هر ليتر سوخت جت 600 تومان است. اما طبق صورت مالی شرکتهای پالایشی این سوخت با قیمت 22 هزار تومان بر لیتر فروخته میشود. به بیان دیگر یارانه اعطائی به ازای هر لیتر 21 هزار 400 تومان است.
جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی هم بهتازگی در گفتوگو با خبرگزاری فارس درباره آخرین وضعیت قیمتگذاری سوخت جت عنوان کرد: هم اکنون روزانه تا پنج میلیون لیتر از این سوخت تولید و مصرف میشود. امسال قیمت سوخت هواپیما نیز هیچگونه افزایش قیمتی نخواهد داشت.
توزیع این میزان از یارانه انرژی بین شرکتهای هواپیمایی، نشان از جاری شدن مستقیم یارانه انرژی به جیب ثروتمندانی است که تنها بخش بسیار کوچکی از جامعه را تشکیل میدهند.
اعطای یارانه پنهان نجومی به شرکتهای هواپیمایی به این معناست که دهکهای بالای جامعه و تجار که از هواپیما برای سفرهای داخلی و خارجی خود استفاده میکنند از این یارانه برخوردار و باقی جامعه از آن محروم هستند.
این پرسش همواره مطرح است که چرا باید این یارانه کلان را به سوخت هواپیما بدهیم که عموم مردم سهم کمتری در آن دارند؟ بسیاری از متقاضیان سفرهای هوائی الزاما برای ایجاد درآمد و در راستای افزایش رشد اقتصادی کشور سفر نمیکنند و اگر هم برای امور اقتصادی است، آنها قادر به پرداخت هزینه واقعی هستند.
اعطای یارانه پنهان برای سوخت هواپیماها، یک بیعدالتی آشکار است که در کل کشور با آن مواجهیم و برای حل آنها نیاز به قانون داریم؛ قانون باید پای کار بیاید و دولت را مکلف به توزیع عادلانه این یارانه کند که متأسفانه تاکنون اقدامی درخصوص آن صورت نگرفته است.
این وضعیت بغرنجی است که سالهای سال، دولتها برای حل آن قدمی برنداشتهاند و با افزایش قیمت ارز، باز هم پول بیشتری به جیب قشر ثروتمند سرازیر و از جیب سایر اقشار جامعه کسر خواهد شد.
اگرچه دولت سیزدهم طی یکی دو سال اخیر و با تجربه ناترازی گاز، اقدامات مثبتی در راستای صرفهجویی و بهینهسازی انرژی انجام داده اما همچنان از یارانه پنهان در سوخت هواپیما که مبلغ هنگفتی هم هست غافل مانده است.