درباره زندگی بومیان آمریکا و کانادا، تا به حال تولیدات زیادی در سینما و تلویزیون غرب ساخته نشده است. البته اگر آن دسته از تولیداتی را که در آنها این مردم بومی، به صورت مردم بی‌تمدن و وحشی به تصویر کشیده می‌شوند را در نظر نگیریم.

در بین تولیداتی که سعی کرده‌اند زندگی مردم بومی را با دید مثبت به تصویر بکشند، سهم بومیان استرالیا کمتر هم می‌شود. اگر هم ساخته‌ای بوده مانند فیلم پر خرج «استرالیا»(محصول سال 2008) با دیدی غیرواقعی و تا حدودی فانتزی، به زندگی بومیان پرداخته است.

فیلم «پسر جدید» به نویسندگی و کارگردانی «وارویک تورونتون»، محصول سال 2023 استرالیا است. این فیلم به زندگی یک پسر بومی استرالیایی، در صومعه‌ای دورافتاده می‌پردازد.

داستان پسر جدید 

داستان فیلم «پسر جدید»، در دهه 1940 میلادی و در استرالیا می‌گذرد، یک پسر بومی یتیم 9 ساله‌، توسط مامور سفید پوست دستگیر می‌شود و در تاریکی شب، به صومعه‌ای دور افتاده برده می‌شود که توسط راهبه‌ای به نام «خواهر آیلین» اداره می‌ شود. 

در ادامه داستان، این پسر بومی که ابتدا علاقه‌ای به یادگیری سبک و روش زندگی سفیدپوستان ندارد، کم کم و به خاطر محبت‌هایی که از دو راهبه این صومعه می‌بیند، به محیط آنجا علاقه‌مند می‌شود و با توجه به موهبت شفادهی که دارد، بر زندگی کسانی که در این صومعه زندگی می‌کنند، تاثیر می‌گذارد.

در نهایت این پسر جدید و سرکش، در انتهای داستان به موجودی اهلی و مطیع تبدیل می‌شود و آموزه‌های خواهر آیلین را می‌پذیرد و بعد از غسل تعمید نام فرانسیس را به او می‌دهند و در حقیقت با این کار به او، هویت جدیدی می‌دهند که پسر تسلیم آن می‌شود....

روی مهربان استعمارگران

در فیلم پسر جدید، مخاطبین قرار است تنها آن روی مهربان و بسیار نازنین سفیدپوستان که قاره استرالیا را مانند قاره آمریکا و کانادا، به تصرف خودشان در آوردند، ببینند.

در این داستان جدید، پسر بومی در دقایق اول ماجرا، سعی در کشتن و خفه کردن مامور مرد سفید پوست دارد تا بتواند از دستش بگریزد و وقتی موفق می‌شود فرار کند، به دست مرد بومی دیگری که همکار مامور سفید پوست بود، دستگیر می‌شود و بدون هیچ ضرب و شتمی به خاطر آسیب به مامور دولت، تنها به صومعه‌ای برای تربیت فرستاده می‌شود!

از این شروع بی‌سر و ته و تخیلی که بگذریم، ماجرا وارد صومعه‌ای می‌شود که از همان ابتدا دنیایی پر از آرامش و مراقبت است....

کودکان بومی در این دنیای جدید و متمدن، با روش‌های سفیدپوستان مهربان، بدون هیچ‌گونه زور و اصراری آشنا می‌شوند و در نهایت این روش زندگی را خودشان انتخاب می‌کنند.

وضعیت طوری جلو می‌رود که در این صومعه حتی به پسر جدید به خاطر نخوابیدن روی تخت و با دست غذا خوردن هم کسی چیزی نمی‌گوید و او خودش به این نتیجه می‌رسد که این روش غلط است!

فضای فیلم چنان روشنفکرانه و مهربان است که برای مخاطب آشنا با غارتگری سفیدپوستان، این سؤال را به وجود می‌آورد که پس این آمار بالای اجساد کودکان بومی در صومعه‌ها، یتیم خانه‌ها و گورهای بی‌نام و نشان دسته جمعی از کجا آمده است؟ 

در استرالیا و کانادا و آمریکا، یکی از روش‌های بسیار متداول و معروف سفیدپوستان برای سوزاندن ریشه فرهنگ و تمدن بومی‌ها، جدا کردن کودکان آنها از خانواده‌های‌شان و فرستادن‌شان به یتیم خانه‌ها و صومعه‌ها بوده است.

در این مکان‌ها معمولا به بدترین و حقارت‌آورترین شکل با کودکان بومی برخورد می‌شد و در صورت فرار هم بدترین تنبیه‌ها در انتظار این کودکان بود....

به تازگی و در هفته‌های اخیر، کمیسیون آشتی استرالیا عنوان کرده، گور‌های دسته جمعی بی‌‌نام و نشان کودکان بومی یک واقعیت است. این خبر «لیندا برنی»، وزیر بومیان استرالیا، را بر آن داشت تا خواستار تحقیق در مورد این گور‌های بی‌نشان شود. در سال ۲۰۲۱ نیز سؤالاتی درباره «نسل ربوده شده» و کودکان بودمی که به اجبار به موسسات آموزشی تحت کنترل دولت و کلیسا برده شد و هرگز به خانه بازنگشته‌اند، مطرح شد.

به دنبال تحقیقات یک ساله در مورد اماکن مخصوص کودکان بومی و موسسات شبانه‌روزی سابق در استرالیای غربی، روزنامه گاردین به تازگی گزارش داد که بیش از ۷۴۰ نفر از مردم بومی، که اکثریت آنها بسیار جوان بودند، در محل ۳ مؤسسه دولتی و کلیسا دفن شدند.

با توجه به این واقعیات، ساختن فیلم بی‌سر و تهی مانند «پسر جدید» که سعی دارد جنایت‌های سفیدپوستان آنگلوساکسون، در حق مردم بومی استرالیا را تطهیر کند، قابل توجه است.

شخصیت پردازی‌های ضعیف

در فیلم «پسر جدید»، مخاطبین می‌بینند که از همان ابتدای ورود پسر بومی جدید به صومعه، پسر با سرکشی از دست مامور در می‌رود و خواهر آیلین به دروغ می‌گوید که مسئول صومعه «دام پیتر» برای گرفتن این پسر نیست و مامور باید پسر را به او بدهد.

وقتی مامور سعی می‌کند پسر را از فرار متوقف کند، خواهر آیلین در یک حرکت بی‌سر و ته مشت‌هایش را به سمت مامور می‌گیرد و او را از صومعه بیرون می‌اندازد!

خواهر آیلین که ماه‌هاست بدون حضور سرپرست صومعه یا همان دام پیتر آنجا را می‌گرداند و نیازی به حضور او ندارد، به همراه «خواهر مام» که خودش هم بومی است به عنوان دو زن مجرد مستقل، وظیفه تربیت بچه‌های بومی را بر عهده می‌گیرند. 

با این توصیفات پسر جدید سرکش، مانند عشق در نگاه اول، با اولین برخورد و بدون هیچ مقاومتی، سریعا به خواهر آیلین اعتماد می‌کند و تسلیم فرمانش می‌شود....

نه رفتارهای خواهر آیلین و نه پسر بومی، به شکلی نیست که مخاطبین بتوانند روابط بین این دو را باور کنند و شخصیت‌ها به شدت مصنوعی، داستان را جلو می‌برند.

استفاده از مذهب برای استعمار ذهن

در فیلم «پسر جدید»، سازنده سعی کرده بین عرفان بومیان استرالیا و عرفان مسیحی پیوند بر قرار کند و در نهایت برتری مسیحیت را با پذیرش نام مسیحی توسط پسر بومی عنوان کند ولی این ماجرا با توجه به پرداخت بسیار ضعیف و بدون احساس سازنده، اصلا به مقصود خود نزدیک نشده و نتوانسته روی مخاطبین تاثیرگذار باشد.

واقعیت این است که سفیدپوستان آنگلوساکسون به هر جای جدیدی که پا می‌گذاشتند، دین و مذهب را بهانه می‌کردند تا با استفاده از آن، بتوانند به ذهن مردم جدید وارد و مسلط شوند و اموال‌شان را غارت کنند. این وسط هم آموزه‌های واقعی حضرت مسیح(ع)، هیچ اهمیتی برای این مجریان دین نداشت.

یک ضرب‌المثل قدیمی و معروف آفریقایی وجود دارد که در آن این طور عنوان می‌کند:

«روز اول ما صاحب زمین بودیم و شما تنها کتاب دست‌تان بود، حالا کتاب دست ماست و زمین‌های ما از آن شما!»

به خاطر تمام این مسائل، به تصویر کشیدن محبت کلیسا به کودکان بومی کشورهای زیر استعمار سفیدپوستان، به هیچ وجه برای مخاطبین قابل باور نیست.

دو سال پیش، دقیقا اخباری مشابه اخبار استرالیا، مبنی بر پیدا شدن گورهای دسته‌جمعی کودکان بومی در کانادا خبرساز شد. ۲۷ می‌۲۰۲۱ (۶ خرداد ۱۴۰۰)، خبری در کانادا منتشر شد که تمام دنیا را لرزاند؛ به ‌ویژه پایه‌های کلیسای کاتولیک را: 

«کشف بقایای جسد ۲۱۵ کودک بومی در محل سابق مدرسه‌ شبانه‌روزی «کاملوپس» که فرزندان بومیان کانادا در آن نگهداری می‌شدند.»

آن زمان داغ تلخ تعدادی از بومیان کانادا که از این مدارس جان سالم به در برده‌ بودند، دوباره تازه شد. در همین حال، گفته می‌شود ممکن است اجساد بیشتری هم پیدا شود، چراکه جست‌وجو در زمین‌های اطراف این مدرسه همچنان ادامه دارد....

بین دهه‌های ۱۸۴۰ تا ۱۹۹۰، تعداد ۱۵۰,۰۰۰ کودک بومی در کانادا، به زور به مدارس شبانه‌‌روزی منتقل شدند. سال ۲۰۱۹ میلادی، دولت کانادا بالأخره نام ۲۸۰۰ کودک بومی را افشا کرد که در مدارس شبانه‌‌روزی این کشور فوت کرده بودند و بی‌خبر دفن شده بودند!

با توجه به این اخبار که هر چه می‌گذرد، رنگ و بوی جدیدتری پیدا می‌کنند و گورهای دسته جمعی تازه‌ای که پیدا می‌شوند، ساخت چنین فیلم بی‌سر و تهی مشخص می‌کند که قالب کردن تصویر سفیدپوستان مهربان و دلسوز که بومیان را بسیار دوست دارند، در دستور کار عده‌ای از سینماگران غربی قرار گرفته است و هر چند که مردم استقبالی از این ساخته‌ها نمی‌کنند و فیلم پسر جدید هم نه در جشنواره کن 2023‌، که اولین اکران جهانی‌اش بود و نه در بین مخاطبین، هیچ موفقیتی به دست نیاورد ولی ساخت چنین تولیداتی در چند سال اخیر در بین موضوعات بروز فیلمسازان و سریال‌سازان قرار گرفته است.