بانک مرکزی از ابتدای امسال مجموعه اقداماتی همچون ابلاغ دستورالعمل‌های تسهیلات بانکی‌، کنترل اضافه برداشت بانک‌ها و اصلاح روابط‌ دولت با بانک مرکزی در دستور کار قرار داد که اثر آن ثبات بازار ارز بود‌.
به گزارش فارس، بازار ارز و قیمت دلار در حالی سومین ماه آرامش و ثبات خود را پشت سر گذاشت که همه ساله در چنین ایامی همزمان‌ با نیاز زائران اربعین به تامین ارز مسافرتی، بازار دچار نوساناتی می‌شد اما امسال با اتخاذ سیاست دلارزدایی از سبد ارزی زائران اربعین، شاهد کاهش قیمت دینار در بازار‌ و ثبات نسبی قیمت دلار بودیم.
سال گذشته ۶۵ میلیارد دلار تامین ارز مورد نیاز دستگاه‌ها انجام شد و امسال تامین ارز مورد نیاز دستگاه‌ها رشد شش و هشت دهم درصدی داشته است؛ در ‌پنج ماهه نخست امسال بیش از ۲۳ میلیارد و ۸۲۲ میلیون دلار تامین ارز انجام شد در حالی که در دوره مشابه سال گذشته این رقم ۲۲ میلیارد و ۳۰۵ میلیون دلار بود.‌
‌در حوزه ارزی تا پایان سال گذشته کل تامین ارز انجام شده از سوی بانک مرکزی حدود ۶۵ میلیارد دلار بود که ۱۶ میلیارد کشاورزی، سه میلیارد و 500 میلیون دلار در بخش بهداشت و ۴۵ میلیارد دلار هم بخش صنعت بوده است.
طبق بررسی‌ها حدود ۹۰ میلیارد دلار آمار بخش صادرات بود که ۵۳ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی و ۳۸ میلیارد دلار نفت و میعانات گازی بوده است‌. مدت زمان بازگشت ارز حاصل از صادرات در سال گذشته چهار ماه در نظر گرفته شد که اخیرا این مدت زمان از ۱۲۵ روز به ۸۰ روز کاهش یافته است‌.
طبق برنامه‌ریزی انجام شده امسال درصد برگشت ارز از میانگین ۷۵ درصد فعلی به ۹۰ درصد خواهد رسید.
اصلاح دستورالعمل اجرایی فروش اسکناس ارز در سرفصل تأمین نیازهای ضروری از طریق واریز به حساب ارزی بانکی و همکاری و هماهنگی با وزارت‌خانه‌های صمت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به جهت سازگاری بین نقشه ارزی و تجاری کشور از دیگر اقدامات انجام شده در راستای تثبیت نرخ ارزی است.
بانک مرکزی در سه ماهه انتهای سال گذشته اقدام به تهیه بودجه ارزی کشور کرد و این اقدام برای سال ۱۴۰۲ هم طراحی شده است. جلسات تخصیص ارز هم به صورت مستمر با حضور وزرای دستگاه‌های ذی‌ربط با محوریت بانک مرکزی برگزار می‌شود‌.
براساس تدبیری که در بانک مرکزی انجام شده، کمیته رسیدگی به تخلفات پولی و ارزی تشکیل شده که نهادهای ذی‌ربط از جمله نمایندگان مراجع‌ قضایی، پلیس امنیت اقتصادی، وزارت اطلاعات و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط در این کمیته حضور دارند.
یکی از اقدامات بانک مرکزی در راستای ثبات بخشی بازار را تامین ارز مورد نیاز جهت واردات کالاهای اساسی در بستر سامانه نیما با نرخ 28500 تومان به ازای هر دلار آمریکا بود. ضمن اینکه نرخ خریداری شده ارز برای تامین کالاهای اساسی کمتر از 28500 تومان است و لذا این برنامه اصلا منجر به افزایش پایه پولی از محل خالص دارایی‌های خارجی نمی‌شود.
همچنین در راستای تثبیت نرخ ارز می‌توان به فروش ارز به ‌اشخاص (منوط به سپرده‌گذاری ارزی نزد بانک‌ها)، عرضه سکه در بورس کالا، کاهش مدت زمان بازگشت ارز صادراتی از ۱۲۵ روز به ۸۰ روز، تمرکز خرید ارز اسکناس و رفع تعهد صادراتی در بانک ملی، فروش ارز برای تأمین نیازهای ضروری، تخصیص به روز و به هنگام کالاهای اساسی‌، تسهیل واردات طلا به کشور و حذف شرط الزام به گشایش اعتبار اسنادی برای واردات طلا و ارائه ارز مسافرتی به مسافران بعد از گیت فرودگاه است.
جلوگیری از ایجاد درخواست‌های غیرواقعی ارز برای واردات در قالب مسدود‌سازی معادل ریالی مبلغ ارز در حساب متقاضی نزد بانک‌ها، تقویت عرضه ارز از طریق بهره‌گیری از ظرفیت‌های کشورهای دوست و همسایگان نظیر چین و امارات از طریق دریافت خط اعتباری ارزی، اتصال سامانه‌های پیام‌رسان ملی بانک‌های ایران و روسیه، گسترش تعاملات تجاری در بستر استفاده از ظرفیت‌های اتحادیه پایاپای آسیایی هم از دیگر سیاست‌های تثبیت ارزی است.
اتخاذ رویکرد فعال در دیپلماسی منطقه‌ای در حوزه پولی و ارزی هم از برنامه‌های مهم جاری و قابل توسعه دولت و بانک مرکزی در راستای تثبیت اقتصادی در راستای سیاست تثبیت ارزی بوده است‌.