مرکز آمار گزارش هزینه و درآمد خانوارها در سال ۱۴۰۱ را منتشر کرد. بر اساس این گزارش در سال گذشته، متوسط درآمد سالانه خانوار شهری ۱۶۶ میلیون و ۹۶۴ هزار تومان و خانوار روستایی ۹۸ میلیون و ۶۳۸ هزار تومان بوده که به ترتیب نسبت به سال قبل از آن ۴۸ و پنج دهم و ۵۴ وهشت دهم درصد افزایش داشته است. همچنین هزینه خالص خانوار شهری در سال گذشته معادل ۱۳۷ میلیون و ۱۴۶ هزار تومان برآورد شده که نسبت به سال ۱۴۰۰ معادل ۴۸ و سه دهم درصد افزایش داشته است.
هزینه خالص خانوار روستایی نیز در سال گذشته ۷۸ میلیون و ۸۵۹ هزار تومان برآورد شده که نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد 52 درصدی را نشان می‌دهد.
یکی از مهم‌ترین بخشهای گزارش مرکز آمار، ضریب جینی است. این شاخص بیانگر وضعیت توزیع درآمد است و عدد آن بین صفر و یک (صفر تا ۱۰۰ درصد) است.
هرچه عدد این شاخص به صفر نزدیک‌تر باشد، نشان‌دهنده توزیع یکسان درآمد میان خانوارهای کشور و هرچه این عدد به یک (۱۰۰ درصد) نزدیک‌تر باشد، نشان‌دهنده شکاف طبقاتی بیشتر است.
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد در سال گذشته ضریب جینی از ۳۹ و سه دهم درصد در سال ۱۴۰۰ به ۳۸ و هفت درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته که به معنای عادلانه‌تر شدن توزیع درآمد در کشور است.
بررسی جزئیات گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد علت کاهش ضریب جینی و همچنین رشد بیشتر درآمدها نسبت به هزینه خانوار، رشد چشمگیر یارانه در سال گذشته بوده است.
دولت سیزدهم در بهار سال گذشته یارانه نقدی را جایگزین ارز ۴۲۰۰ تومانی کرد. یکی از مهم‌ترین دلایلی که مسئولان دولت برای این کار اعلام کردند، ناعادلانه بودن بهره‌مندی دهک‌های مختلف از یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی بود.
پیش از این خانوارهای پردرآمد، بهره‌مندی بیشتری از یارانه ارزی داشتند؛ چرا که نسبت به خانوارهای دهک‌های پایین و کم درآمد، به مراتب بیشتر از کالاهای مشمول یارانه ۴۲۰۰ تومانی بهره‌مند بودند. در چنین شرایطی دولت سیزدهم تصمیم گرفت یارانه را به جای آن که به کالاها اختصاص دهد، مستقیما به خانوار بپردازد تا بهره‌مندی خانوارها از یارانه، عادلانه‌تر شود.
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد سیاست دولت در این موضوع، اثربخش بوده به طوری که سهم یارانه از درآمد خانوار شهری در سال ۱۴۰۱ به دو و چهار دهم درصد افزایش یافته در حالی که در سال ۱۴۰۰ تنها یک و یک دهم درصد بوده است. همچنین سهم یارانه از کل درآمد خانوار روستایی در سال ۱۴۰۱ معادل پنج و سه دهم درصد بوده در حالی که در سال ۱۴۰۰ تنها دو و سه دهم درصد بوده است.
این ارقام نشان می‌دهد سیاست حمایتی دولت در سال گذشته باعث شده سهم یارانه از کل درآمد خانوار شهری و روستایی بیش از دو برابر شود.