قسمت عمده‌ای از دوستی‌ها و رفاقت‌ها، و یا دشمنی‌ها و کینه‌توزی‌ها، همه مظاهری از جذب و دفع انسانی است. این جذب و دفع‌ها براساس سنخیت و مشابهت و یا ضدیت و منافرت پی‌ریزی شده است، و در حقیقت علت اساسی جذب و دفع را باید در سنخیت و تضاد جست‌وجو کرد، همچنان که از نظر بحث‌های فلسفی مسلم است که: «السنخیهًْ علهًْ الانضمام».(1)

____________

1- جاذبه و دافعه علی(ع)، شهید مرتضی مطهری(ره)، ص19