طحاننظیف:
جلسات و هماهنگیها برای برگزاری دو انتخابات پیشرو آغاز شده است
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون چندین جلسه با دستگاههای مرتبط با انتخابات بهخصوص وزارت کشور برگزار کردیم، گفت: انتظار است دستگاههای مرتبط از اکنون در جهت رفع آسیبها تلاش کنند و تمهیدات لازم را بیندیشند. امیدواریم در پایان سال ۱۴۰۲ شاهد برگزاری یک انتخابات سالم، امن، پرشور و رقابتی باشیم.
دکتر هادی طحاننظیف، عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان در آستانه سالروز تاسیس شورای نگهبان در برنامه تلویزیونی «سلام صبح بخیر» شبکه ۳ سیما با اشاره به اینکه در روز ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد، اظهار داشت: این دو انتخابات مهم هستند. جلسات و هماهنگیها شروع شده است. از ابتدای سال تاکنون چندین جلسه با دستگاههای مرتبط با انتخابات بهخصوص وزارت کشور برگزار کردیم.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی شورای نگهبان، وی با بیان اینکه این جلسات با رویکرد آسیبشناسانه در حال برگزاری است، عنوان کرد: انتظار است دستگاههای مرتبط از اکنون در جهت رفع آسیبها تلاش کنند و تمهیدات لازم را بیندیشند. امیدواریم در پایان سال ۱۴۰۲ شاهد برگزاری یک انتخابات سالم، امن، پرشور و رقابتی باشیم.
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه صحبتهایش به موضوع «اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» که برای بررسی نهایی در اختیار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد نیز اشاره کرد و گفت: همه منتظر هستیم تا ببینیم سرانجام این طرح به کجا خواهد انجامید و آیا انتخابات پیشرو با قانون جدید برگزار خواهد شد یا خیر؟ اگر این طرح تا روزهای آینده به تصویب برسد بخشهای زیادی از آن به انتخابات پایان سال خواهد رسید.
وی افزود: این طرح در رفت و آمدی که بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی داشت، ابهامات و ایرادات آن رفع شد اما تنها یک ایراد در خصوص برگزاری انتخابات به شیوه تناسبی در حوزه انتخابیه تهران باقی مانده که با اصرار مجلس شورای اسلامی، موضوع برای تصمیمگیری نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد.
طحاننظیف بار دیگر تاکید کرد که از نظر شورا، برگزاری انتخابات به شیوه تناسبی مخالف موازین شرع و اصول قانون اساسی نیست ولی اصراری هم بر آن نداریم اما به هر حال هیئت عالی نظارت بر حُسن اجرای سیاستهای کلی نظام آن را مغایر با سیاستهای کلی نظام دانسته است. ما نیز طبق قانون نظر هیئت عالی نظارت را به مجلس شورای اسلامی اعلام کردیم.
سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد: در صورتی که اصلاح قانون انتخابات در روزهای آینده به تصویب برسد، اجرای مرحله پیش ثبتنام برای نخستین بار باید از مرداد ماه آغاز شود.
عضو حقوقدان شورای نگهبان و استاد دانشگاه در جمعبندی این بخش از صحبتهایش عنوان کرد که در دنیا دو روش برای برگزاری انتخابات وجود دارد. روش نخست اکثریتی است؛ بدان معنا افرادی که رای بیشتری آوردند، بر کرسی مجلس خواهند نشست. این روش اکنون در کشور در حال اجراست. روش دوم تناسبی است؛ یعنی احزاب و لیستها به نسبت درصد آرایی که کسب میکنند میتوانند کرسی مجلس به دست بیاورند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون بحثها و گفتوگوهایی در جوامع علمی و پژوهشی در جریان است که کدام روش به عدالت انتخاباتی نزدیکتر است. البته در روش تناسبی، فضایی نیز برای کاندیداهای خارج از لیستها در نظر گرفته شده است. چگونگی برگزاری انتخابات تناسبی در حوزه انتخابیه تهران در طرح اصلاح قانون انتخابات آمده است.
سخنگوی شورای نگهبان مجدد تاکید کرد که ما این روشها را خلاف موازین شرع و قانون اساسی نمیدانیم و به همین دلیل برگزاری انتخابات به شیوه تناسبی در تهران را خلاف شرع و قانون اساسی ندانستیم. البته اصراری هم به برگزاری آن نداریم؛ چرا که هر دو، روش هستند.
طحان نظیف با بیان اینکه طرح «اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» حدود 60 ماده است، گفت: اگرچه این طرح تمام بندهای سیاستهای کلی را پوشش نداده است، اما تلاش قابل تقدیری
است.
وی در ادامه نخستین ویژگی این مصوبه را ساماندهی مرحله ثبتنام اعلام کرد و گفت: در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی که سال 1398 برگزار شد، حدود 16 هزار نفر ثبتنام کردند که این میزان ثبتنام به نسبت سایر کشورها بسیار زیاد است و کمتری کشوری پیدا میشود که این تعداد داوطلب برای نمایندگی مجلس داشته باشد.
طحاننظیف اظهار داشت: فارغ از اینکه این موضوع خوب یا بد است، مهلتهای رسیدگی به صلاحیتهای داوطلبان اکنون منطقی نیست. قانون فعلی که در سال 1378 به تصویب رسیده است، این میزان ثبتنامی نداشتیم و 20 روز برای شورای نگهبان در نظر گرفته است. اکنون لازم است مهلتهای رسیدگی وسیعتر شود. برای ما بسیار مهم است تا حقی از کسی ضایع نشود. دفاعیات افراد باید شنیده شود و فرصتی برای پاسخگویی و ارائه مستندات آنها در نظر گرفت. البته این کارها انجام میشود اما در یک مدت زمان کوتاه. این مصوبه تلاش کرده تا مهلتها را منطقیتر کند و این از مزایای این مصوبه و در راستای حقوق مردم و داوطلبان است.
سخنگوی شورای نگهبان دیگر ویژگی این مصوبه را طراحی مرحله «پیش ثبتنام» عنوان کرد و گفت: این مرحله با اتکا به سیاستهای کلی پیشبینی شده است. در مرحله پیش ثبتنام، مدارک مورد نیاز افراد برای ثبتنام مورد بررسی قرار میگیرد و چنانچه مدارک آنان ناقص باشد، از آنان ثبتنامی به عمل نخواهد آمد که سپس با پیامدهای ردصلاحیت روبهرو شوند.
وی در این رابطه مثال زد: برخی افراد یکسری مدارک تحصیلی دارند که تصور میکنند، معتبر است. در گذشته مرسوم بود که دستگاههای اجرایی دورههای آموزشی برگزار میکردند و یک گواهینامه به شرکتکنندگان داده و گفته میشد که معادل مدرک کارشناسی ارشد است. در حالی که وزارت علوم (مرجع تصمیمگیری در اینباره) این مدارک را به رسمیت نمیشناسد.
وی همچنین برای نمونه بیان کرد: برخی افراد هم محکومیتهای قضایی دارند که طبق قانون چنین افرادی نمیتوانند ثبتنام کنند. تعداد اینگونه افراد نیز کم نیستند. در مرحله پیش ثبتنام، شرایط افراد بررسی میشود و در صورتی که دارای شرایط باشند میتوانند ثبتنام کنند. این موضوع نیز در راستای حقوق مردم و داوطلبان است.
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: در این مصوبه بهروزرسانیهایی نیز نسبت به وظایف مجریان و ناظرین انجام شده است. در این مصوبه هیئت اجرای مرکزی همچون انتخابات ریاستجمهوری در نظر گرفته شده است. فعالیتهای نهاد ناظر نیز نظاممندتر شده است. احکام تبلیغات، تخلفات و جرایم نیز بهروزرسانی شده است.