افزایش35 درصدی حقوقها در ترکیه نتیجه نداد
سرویس خارجی-
تورم و خط فقر در ترکیه به جایی رسیده که حتی افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی دستمزدها، تغییر محسوسی در زندگی مردم به وجود نمیآورد.
دولت ترکیه به طور سنتی با همفکری اتحادیههای کارگری و با توجه به میزان تورم و نیز توان خزانه، دستمزدهای سال آتی را تغییر میدهد تا مردم بتوانند در برابر تورم، دوام بیاورند. اما حالا اقتصاد ترکیه چنان بحرانزده و درهم شکسته شده که در سال دو سه بار، نیاز ملموس به افزایش دستمزد، مردم و دولت را به خود مشغول میکند. «رجب طیب اردوغان» برای سومین بار متوالی رئیسجمهور ترکیه شده، وعده داده بود که دستمزدها را افزایش دهد. اما واقعیت این است که دخل و خرج ترکیه چندان با هم نمیخواند و افزون بر مشکلِ افزایش حقوق کارمندان دولت، افزایش حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان بخش خصوصی نیز، کارآفرینان و فعالان بخش تولید و صادرات را خشمگین میکند. آنطور که تسنیم نوشته، دولت، برای بالا بردن دستمزدها، با چالشهای بزرگی روبهرو است. چرا که وضعیت کشور، به بدترین شرایط ممکن رسیده و خط فقر و گرسنگی در ترکیه به جایی رسیده که حتی افزایش 30 تا 35 درصدی دستمزدها، تغییر محسوسی در زندگی مردم به وجود نمیآورد. البته حالا موضوع افزایش حداقل دستمزد در ترکیه، افزون بر آن که به خاطر وعدههای انتخاباتی، رنگ و بوی سیاسی یافته، تبدیل به موضوعی شده که با امنیت و آرامش میلیونها خانوار در این کشور ارتباط پیدا کرده است.
شاید در خاطر همه اغلب مردم ترکیه مانده باشد چنانکه هنوز هم در محافل سیاسی و اقتصادی ترکیه نقل میشود که «برات آلبایراک»، داماد ارشد اردوغان، در واکنش به انتقادها از کاهش ارزش لیر در برابر دلار گفته بود: «مگر حقوق خود را به دلار دریافت میکنید؟»
زمانی که دامادِ جوان و خامِ اردوغان در تصمیمسازیهای اقتصادی دولت این کشور نقش داشت، به منظور ثابت نگه داشتن قیمت دلار، اصطلاحاً آتش به انبار زد و 128 میلیارد دلار از منابع ارزی ترکیه را با تصمیمات غلط بر باد داد. در آن زمان در جریانِ گفتوگویی تلویزیونی، مجری از او پرسید: «مردم نگران قیمت دلار هستند. چرا دلار به یک باره از 5 و نیم لیر پر کشیده و به 7 لیر رسید؟» این مسئول پاسخ داد: «این موضوع به آحاد مردم چه ربطی دارد؟ حتی به خود شما چه ربطی دارد؟ مگر شما به عنوان یک روزنامهنگار و گوینده، حقوق خود را به دلار دریافت میکنید؟» در همان موقع بسیاری از تحلیلگران اقتصادی ترکیه در واکنش میگفتند: «مردم ما، لیر میگیرند اما به دلار خرج میکنند. لازم است کف حقوق و دستمزد نیز مبنای دلاری داشته باشد.» حالا چند سال از آن دوران سپری شده و دلار از 7 لیر به 24 لیر رسیده و دهها میلیون نفر از مردم ترکیه در شرایط سخت به سر میبرند.
در حال حاضر، میلیونها نفر از کارمندان و کارگران ترکیه، کف حقوق و دستمزد را در سطح 8 هزار و 355 لیر دریافت میکنند که در مقایسه با قیمت کالاها و تورم روزافزون، مبلغ ناچیزی است. حتی خانوادههای کم جمعیت و دارای منازل کوچک، دست کم 1 هزار لیر از درآمد ماهانه را باید صرف قبوض گاز و برق کنند.حالا برخی از فعالان کارگری پیشنهاد کردهاند که کف حقوق به معادل 500 دلار برسد. با احتساب هر دلار 23 لیر و 65 قوروش، این رقم به مبلغی نزدیک به 12 هزار لیر خواهد رسید. این مبلغی است که تکلیف درآمد حدود 8 میلیون نفر را روشن میکند و تعیین نهایی آن، موضوع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حساسی است. درآمد حدود 8 میلیون کارگر و کارمند ترکیهای را از شهروندان آلبانی که کمابیش فقیر محسوب میشوند هم کمتر کرده است. سقوط ارزش لیر در برابر دلار، کاری کرده که هر روز، هزاران نفر از شهروندان بلغارستانی، برای خرید لباس، غذا و کالاهای دیگر به بازارهای استان ادیرنه ترکیه هجوم بیاورند.