سرویس اقتصادی-

 

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور کشورمان صبح روز دوشنبه 22 خرداد، به دعوت رسمی «نیکولاس مادورو» رئیس‌جمهور «ونزوئلا» تهران را به مقصد کاراکاس پایتخت این کشور ترک کرد. در این سفر پنج روزه، رئیسی به نیکاراگوئه و کوبا هم رفت و در مجموع ۳۵ سند همکاری و تفاهم‌نامه بین ایران و سه کشور ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا امضا شد. 

هرچند سال‌ها قبل و در دولت‌های نهم و دهم روابط تهران- کاراکاس تعمیق و مراودات اقتصادی و سیاسی دو کشور به‌طور جدی فعال شد اما نقطه عطف این روابط در دولت سیزدهم رقم خورد. دقیقا یک سال قبل و در جریان سفر مادورو به تهران یک سند 

20 ساله جامع برای گسترش روابط ایران و ونزوئلا امضا شد. قراردادی راهبردی که مسیر اصلی را برای تنظیم روابط دو کشور ترسیم کرده است.

 امضای ۲۶ سند همکاری در ونزوئلا

با هدف تجارت 20 میلیارد دلاری

در سفر اخیر رئیسی به کاراکاس هم ۲۶ سند همکاری و تفاهم‌نامه‌های دوجانبه ایران و ونزوئلا در حضور رؤسای‌جمهور دو کشور امضا شد. همکاری و مشارکت در حوزه‌هایی همچون «ارتباطات و فناوری اطلاعات، انرژی،‌ بیمه، حمل‌ونقل دریایی، آموزش عالی، کشاورزی، دارویی و پزشکی، تبادلات فرهنگی و همچنین توسعه همکاری‌های معدنی» از جمله اسناد مهم امضاشده میان وزرای امور خارجه، نفت، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، بهداشت و درمان و فرهنگ و ارشاد اسلامی با همتایان ونزوئلایی بود.

 ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور کشورمان در مراسم امضای اسناد همکاری، با اشاره به افزایش حجم تبادلات تجاری میان دو کشور از 600 میلیون دلار در سال 1400 به بالای سه میلیارد دلار در حال حاضر، افزود: حجم مبادلات تجاری فی‌مابین در گام اول به 10 و در گام دوم به 20 میلیارد دلار قابل افزایش است. امضای ۲۶ سند همکاری میان دو کشور در عرصه‌های صنعتی، معدنی، کشاورزی، انرژی و علمی و فناوری، جلوه‌ای از اراده دو طرف برای گسترش روابط فی‌مابین است و امیدوارم با اجرای این اسناد بتوانیم گام بلندی در ارتقای سطح روابط دو کشور برداریم.

او با تاکید بر فعال‌تر شدن خطوط کشتیرانی میان دو کشور، گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های صنعتی، معدنی، انرژی و مسائل پولی و بانکی را در تعمیق و تقویت روابط دو کشور حائز اهمیت دانست.

همچنین نیکولاس مادورو؛ رئیس‌جمهور ونزوئلا نیز ضمن ابراز خرسندی از فعال شدن دوباره شرکت‌های صنعتی ایرانی همچون تراکتور‌سازی و خودرو‌سازی در ونزوئلا، بر تلاش برای تحقق هدف‌گذاری افزایش حجم تبادلات تجاری دو کشور به رقم 10 میلیارد دلار تاکید کرد.

او با تاکید بر ضرورت راه‌اندازی خط هوایی مستقیم بین دو کشور و نیز تقویت خطوط کشتیرانی برای افزایش مبادلات تجاری میان ایران و ونزوئلا، افزود: دو کشور در حوزه گردشگری، کشاورزی و دامپروری ظرفیت‌های مناسبی برای همکاری دارند.

 مسئولیت مهم سفرا و دفاتر بازرگانی

البته ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور کشورمان در نشست مشترک بازرگانان دو کشور نیز ضمن تاکید بر تقویت ‌فعالیت‌ها و همکاری‌های دانش‌بنیان از جمله در حوزه اقتصادی، راه تحقق مناسبات 20 میلیارد دلاری را فعالیت و سرمایه‌گذاری جدی میان دو کشور عنوان کرد.

او؛ وظایف سفرای ایران، دفاتر بازرگانی، خانه علم و فناوری و تمامی بخش‌های فعال در حوزه‌های صنعت، معدن و امور بانکی را تسهیل امور تجاری میان دو کشور و حل مشکلات شرکت‌های ایرانی دانست.

همچنین حسین امیرعبداللهیان؛ وزیر امور خارجه کشورمان نیز پس از پایان سفر رئیس‌جمهور در مصاحبه‌ای گفت: در دیدارهای رئیس‌جمهور و وزرای همراه در ونزوئلا ۲۶ سند همکاری و تفاهم‌نامه به امضا رسید که تمرکز اصلی این اسناد حول مباحث اقتصادی، تجاری، فن‌آوری و علمی بود.

 رونق دوباره بازار ونزوئلا برای کالاهای ایرانی

رئیس‌جمهور در روز سه‌شنبه به وقت محلی برای بررسی ظرفیت‌های موجود در ونزوئلا برای عرضه کالاهای تولید ایران در فروشگاه ایرانی «مگاسیس» حضور یافت و ضمن بازدید از بخش‌های مختلف این فروشگاه با مدیران آن گفت‌و‌گو کرد. در این بازدید رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت بازار ونزوئلا و صادرات تولیدات و محصولات ایرانی به این کشور، دستوراتی در جهت رفع موانع موجود صادر کرد.

فروشگاه مگاسیس از مردادماه 1399 با افتتاح یک شعبه، کار خود را در کاراکاس آغاز و حدود 500 اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کرده است. مرکز بزرگ فروش محصولات ایرانی «مگاسیس» در کاراکاس به مساحت 20 هزار مترمربع، به نوعی بازار محصولات تولیدی شرکت‌های ایرانی از جمله مواد خوراکی و بهداشتی محسوب می‌شود که طی سال‌های اخیر به حالت راکد درآمده بود اما با دستور رئیس‌جمهور در مسیر رونق قرار گرفت.

 فضا‌سازی برای دانش‌بنیان‌ها

مگاسیس می‌تواند بازار قابل قبولی در قلب آمریکای لاتین برای انواع محصولات شرکت‌های ایرانی به‌خصوص محصولات تولیدی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در حوزه‌های مختلف از جمله دارویی و پزشکی باشد.

همچنین رئیسی برای تسهیل حضور گسترده‌تر شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت‌های بازار ونزوئلا، از نمایشگاه دستاوردهای فعالان دانش‌بنیان و شرکت‌های خصوصی ایرانی در کاراکاس هم بازدید کرد. در این نمایشگاه شرکت‌های خصوصی تولید‌کننده دارو و تجهیزات پزشکی، کشاورزی، دامپروری و... آخرین دستاوردها و تولیداتی را که در بازار ونزوئلا عرضه کرده‌اند، به نمایش گذاشتند.

 احیای تولید خودرو و تراکتور‌سازی ایران

 در ونزوئلا

بازدید از خط تولید خودرو‌سازی و تراکتور‌سازی ایران که مجدداً پس از سال‌ها در ونزوئلا احیا شده‌ از دیگر برنامه‌های رئیس‌جمهور در روز دوم بود. در همین راستا بخشی از تولیدات دو شرکت «تراکتور‌سازی ون- ایران» و «سایپا» که مجدداً پس از سال‌ها خط تولید و صادرات خود را در ونزوئلا راه‌اندازی کرده‌اند در نمایشگاهی که به همین منظور برپا شده به نمایش گذاشته‌ شد.

رئیس‌جمهور در بازدید از این نمایشگاه، دستور احیای کارخانه تراکتور‌سازی پس از 9 سال تعطیلی و کارخانه خودرو‌سازی پس از هفت سال تعطیلی را صادر کرد. کارخانه تراکتور‌سازی و همچنین خودرو‌سازی که در دهه 80 به‌صورت مشارکتی بین شرکت‌های ایرانی و ونزوئلایی در این کشور تاسیس شده بودند در دولت‌های یازدهم و دوازدهم تعطیل شده بود. ظرفیت تولید کارخانه تراکتور‌سازی ایران در ونزوئلا سالانه 1200 دستگاه تراکتور است و تاکنون هزاران کشاورز ونزوئلایی در صف دریافت محصولات این شرکت قرار گرفته‌اند.

محمدعلی تیموری مدیرعامل گروه خودرو‌سازی سایپا که به همراه رئیس‌جمهور به آمریکای لاتین سفر کرده است، گفت: تفاهمنامه‌ای بین ایران و ونزوئلا برای تولید و صادرات 200 هزار دستگاه خودروی سواری ایرانی به این کشور طی پنج سال منعقد منعقد شد. البته تا ماه‌های آینده دو هزار دستگاه از محصولات گروه خودرو‌سازی سایپا به ونزوئلا صادر می‌شود.

گفتنی است در سال ۱۴۰۱ نیز صادرات یک‌هزار دستگاه ساینا و کوئیک تولیدی سایپا به ونزوئلا انجام شد.

 فرصت نفتی کم‌نظیر در ونزوئلا

فرصت‌های کم‌نظیر دیگری در سفر رئیسی به ونزوئلا مورد توجه قرار گرفت. به گزارش‌ شانا، یکی از نکات مهم سفر رئیس‌جمهور به ونزوئلا به حوزه نفت و انرژی مربوط می‌شود. همکاری صنعت نفت ایران و ونزوئلا با دیپلماسی فعال وزارت نفت ایران و اقدام‌های جدی دولت سیزدهم افزایشی خیره‌کننده داشته، به‌طوری که حجم مبادلات در این زمینه به چهار میلیارد دلار در طول ۲۰ ماه گذشته رسیده است. درواقع، شرکت‌های خصوصی و نیمه‌دولتی ایران برای حضور در بازار بزرگ و سودآور ایجاد شده یک فرصت طلایی پیدا کرده‌اند.

ظرفیت نصب‌شده پتروشیمی در ونزوئلا ۱۲ میلیون تن بوده که تنها دو میلیون تن آن فعال است. این ظرفیت را می‌توان همچون یک اسب زین‌شده برای سرمایه‌گذاران ایران دانست. بخش خصوصی توانمند ایرانی می‌تواند با صدور خدمات فنی، مهندسی، همچنین صادرات تجهیزات مورد نیاز صنعت پتروشیمی آمریکای لاتین سود بسیار زیادی از این مسیر هموار شده نصیب خود و کشور کند.

فرهاد احمدی؛ مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت، به‌عنوان مثال، درباره باز‌سازی و انجام تعمیرات دوره‌ای و نگهداری پالایشگاه ونزوئلا از سوی ایران اظهار کرد: کار تأمین قطعات و خدمات فنی مهندسی پالایشگاه «الپالیتو» در ونزوئلا از سوی ایران انجام شده و بیش از ۷۰ درصد پیشرفت دارد و برای تکمیل آن بیش از دو میلیون قطعه ساخت ایران به ونزوئلا صادر کرده‌ایم.

رویکرد دولت سیزدهم، موجب درآمدزایی بیشتر برای کشورمان در ونزوئلا شده است. ارزش صادرات ایران به ونزوئلا در هشت سال دولت روحانی، 263 میلیون دلار بود در حالی که در عمر دو ساله دولت سیزدهم این عدد به 141 میلیون دلار رسیده است. ضمن اینکه استفاده از پول‌های ملی به‌جای دلار به‌عنوان هدف‌گذاریِ این سفرها قرار گرفت و طرفین در این راستا توافقاتی انجام داده‌اند که می‌توان از آن برای افزایش درآمد کشور استفاده کرد. رئیس‌جمهور کشورمان بر به‌کارگیری ارزی غیر از دلار و ارزهای محلی در مبادلات اقتصادی و تجاری تاکید کرد.

البته رئیس‌جمهور کشورمان پس از بازگشت از سفر آمریکای لاتین گفت در بخش دانش‌بنیان پنج قرارداد همکاری بسته شد که ارزش این قراردادها ۹۰ میلیون دلار بود.

او افزود: ذخایر معدنی بسیار خوبی در آمریکای لاتین وجود دارد اما بنا به دلایلی حدود ۹ سال وقفه در همکاری‌های ایران با این کشورها اتفاق افتاده است.

 امضای 9 سند همکاری ایران با نیکاراگوئه و کوبا

ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور کشورمان پس از پایان برنامه‌های سفر به ونزوئلا، با بدرقه وزیر خارجه این کشور، کاراکاس را به مقصد ماناگوا؛ پایتخت نیکاراگوئه و سپس ‌هاوانا؛ پایتخت کوبا ترک کرد. 

مراسم امضای سه سند و تفاهم‌نامه همکاری مهم دوجانبه ایران و نیکاراگوئه در حضور رؤسای‌جمهور دو کشور برگزار شد و مقامات عالی‌رتبه دو طرف، این اسناد را امضا کردند. این تفاهم‌نامه‌ها در حوزه‌های قضایی، همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی و تجهیزات و ملزومات پزشکی بوده که به امضای وزرای خارجه و بهداشت و درمان ایران و همتایان نیکاراگوئه‌ای رسید.

همچنین مقامات عالی‌رتبه ایران و کوبا در حضور رؤسای‌جمهور دو کشور، شش سند و تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. این تفاهم‌نامه‌ها در حوزه‌های قضایی، همکاری‌های جامع سیاسی، مناسبات گمرکی و مشارکت در حوزه فناوری اطلاعات است.

 سفر رئیسی دهن‌کجی به آمریکاست

دستاوردهای اقتصادی سفر رئیس‌جمهور کشورمان به سه کشور آمریکای لاتین از آنجا که به دور زدن تحریم‌ها؛ آن‌هم در بیخ گوش آمریکا منجر می‌شود موجب نگرانی و انفعال مقامات ایالات متحده شده است. براساس گزارش شبکه فاکس‌نیوز، «ماریا الویرا سالازر»؛ قانونگذار جمهوری‌خواه آمریکایی که رئیس کمیته فرعی مجلس نمایندگان آمریکا در امور نیمکره غربی است، تصریح کرد: رهبری ضعیف دولت بایدن به بدترین بازیگران جهانی اجازه داده است تا بدون هزینه در نیمکره ما نفوذ کنند. سفر ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور ایران به ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا سرپیچی آشکار از ایالات متحده و نشانه شکست کامل سیاست واشنگتن در آمریکای لاتین است.

او افزود: ما باید روابط خود را با دوستانمان در منطقه آمریکای لاتین باز‌سازی کنیم تا بتوانیم یک جبهه متحد علیه کشورهایی که از رژیم جمهوری اسلامی ایران برای سفر به نیمکره ما دعوت می‌کنند تشکیل بدهیم.

«امانوئل اتالونگی»؛ پژوهشگر ارشد «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» نیز درباره سفر رئیس‌جمهور ایران به کشورهای آمریکای لاتین بیخ گوش آمریکا گفت: «هدف اصلی ایران ایجاد اتحادی با دولت‌های همفکر برای از بین بردن نفود ایالات متحده در نیمکره غربی و به چالش کشیدن واشنگتن در حیاط‌خلوت این کشور است.

یکی از رسانه‌های رژیم صهیونیستی هم در مورد سفر آیت‌الله رئیسی به آمریکای لاتین نوشت: رئیسی از ونزوئلا بازدید می‌کند؛ این‌جا باید مراقب چه بود؟... این سفر با هدف دور زدن تحریم‌های آمریکاست... این امر می‌تواند تجارت ایران را افزایش دهد.