بازگشت اسد(نگاه)
امین الاسلام تهرانی
چنانکه بارها گفته شده است، با وزیدن بادِ واقعیتها و پیدا شدنِ طلیعه پیروزی دولتِ نزدیک به مقاومتِ سوریه، گویا ورق برگشته و سرهای به سنگ خورده دُوَلِ عربی و ترکیه به فکر بازسازی روابط خود با دولتِ «بشار اسد»، رئیسجمهور سوریه، افتادند. آنچه رخ داد «نامش» جنگ داخلی سوریه یا بحران سوریه یا چنانکه عربها گفتند: «الحرب الأهلية السورية» بود، اما «رسمش» یک جنگ بینالمللی علیه دولتِ رسمیِ نزدیک به جریانِ مقاومت در دمشق به رهبری «بشار اسد» بود. با دخالتهای کشورهای غربی و عربی منطقه و حتی دخالتهای دولتِ «رجب طیب اردوغان» تظاهرات و اعتراضات در سوریه تبدیل به درگیریهای نظامی و یک جنگ تمام عیار در کشور سوریه شد که به اعتباری از ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ (۶ بهمن ۱۳۸۹) شعله کشید.
روشن است که با شعلهور شدن این جنگ داخلی یا به عبارتی بینالمللی، تمام طرفهای درگیر از جمله کشورهای عربی حوزه خلیجفارس و ترکیه که سودایِ سقوطِ دولتِ اسد را در سر داشتند، روابط خود را به طور کامل با دمشق قطع کردند، اما حالا با گذشت حدود 12 سال از این بحرانِ ویرانگر و با پیدا شدنِ طلیعه پیروزی دولتِ نزدیک به مقاومتِ سوریه، ورق برگشته است. پس از سفر رؤسای مجالس کشورهای عربی به دمشق، روند عادیسازی روابط با سوریه تسریع شده است و به نوعی اسد دوباره برگشته است و دولتش به رسمیت شناخته میشود.
پس از گذشت حدود 12 سال از تشکیل یک جبهه عربی و حتی ترکی و... مقابل دولتِ نزدیک به مقاومتِ «بشار اسد» در سوریه، بیمعنایی این جبهه دیگر کاملاً نمایان شده است. با عطف نظر به این وضع است که چند روز پیش «احمد ابوالغیط»، دبیرکل اتحادیه عرب، تأکید کرد که بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، با برتری نظامی خود و شکست مخالفان سوری برای ورود به دمشق، پیروز نبرد در این کشور شده است. ابوالغیط افزود که بهتر بود قبل از عجله کردن و به حالت تعلیق درآوردن عضویت سوریه در اتحادیه عرب یک فرصت به نظام سوریه داده میشد. او حتی مدعی شد: «اگر من در آن زمان در اتحادیه عرب بودم محال بود اجازه دهم چنین اتفاقی بیفتد.»
اما وقتی از بازگشت اسد و عادیسازی روابط با سوریه میگوییم بحث تنها بر سر دُوَل عربی نیست. حالا بحث عادیسازی روابط با دولت اسد به یکی از موضوعات تأثیرگذار در کارزارهای انتخاباتی ترکیه تبدیل شده است. نه تنها دولت مستقر ترکیه و رهبرش اردوغان از این بحث برای بالا بردن احتمال پیروزی خود قصد بهرهبرداری دارند، بلکه اپوزیسیون ترکیه نیز همین کار را میکند. همین روز شنبه بود که «کمال قلیچدار اوغلو» نامزد اپوزیسیون انتخابات ریاست جمهوری ترکیه وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات پیش رو، روابط با سوریه به حالت سابق بازخواهد گشت.