وزیر اسبق اقتصاد با بیان اینکه تورم ما تک‌علتی نیست، اما نقش ارز در آن پررنگ‌تر است، گفت: آمار ۱۹ سال اخیر نشان می‌دهد هر یک واحد افزایش در نرخ ارز، چهار و هشت دهم درصد از تقاضا برای پول ملی را کاهش می‌دهد و تقاضای دلار و طلا و کالاهای سرمایه‌ای افزایش می‌یابد.

به گزارش تسنیم، محمدجواد ایروانی در یک گفت‌وگوی تلویزیونی بیان کرد: موتور اصلی تورم در کشور ما نرخ ارز است؛ البته مدیریت ناترازی‌های بودجه و بانکی هم سر جای خودش مهم است.

وی افزود: تورم ما تک‌علتی نیست، اما نقش ارز در آن پررنگ‌تر است. متاسفانه از نقش مخرب دلار در اقتصاد ما غفلت می‌شود. برخی ذی‌نفعان گرانی با افزایش ارز خوشحال می‌شوند.

ایروانی با‌ اشاره به تاثیر افزایش نرخ ارز بر رکود تولید گفت: با بالارفتن ارز، واحدهای تولیدی نیاز به نقدینگی بیشتری پیدا می‌کنند و چون نقدینگی به آن اندازه در کشور رشد نکرده، موجب رکود می‌شود. حالا بیاییم چند تا از کارخانه‌های راکد را هم احیا کنیم، فایده ندارد. سیاست هدایت اعتبار باید اجرایی شود.

رابطه کاهش ارزش پول ملی

با افزایش نرخ ارز

وزیر اسبق اقتصاد ادامه داد: آمار 19 سال اخیر نشان می‌دهد هر یک واحد افزایش در نرخ ارز، چهار و هشت دهم از تقاضا برای پول ملی را کاهش می‌دهد و تقاضای جایگزین ریال مثل دلار و طلا و کالاهای سرمایه‌ای (خودرو و ملک و...) افزایش می‌یابد. اعتماد به پول ملی در حال از بین رفتن است و این موضوع خطرناکی است.

وی اظهار کرد: سیاست حذف ارز ترجیحی 4200 کار ‌اشتباهی بود و با این جهش تورمی به وجود آمده، مجبوریم ارز ترجیحی جدید را هم حذف کنیم. این کارهای ‌اشتباه حد یقف ندارد؛ از 1200 تومان رسیدیم به 28 هزار تومان. در مکانیزم نیمایی فعلی هم فساد داریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به پرسشی در مورد مبنای جایگزین دلار در قیمت‌گذاری منابع داخلی گفت: مبنا و معیار می‌تواند قیمت تمام شده به ریال باشد به اضافه یک سود خوب. کشورهای ژاپن و کره جنوبی که پیشرفت کردند، همین کار را کردند.

به گفته ایروانی، پیوند مهمی بین نظام تجاری و نظام ارزی وجود دارد، اگر نظام ارزی رها شود، نمی‌توانیم نظام تعرفه را مثل بسیاری از کشورهای توسعه یافته، اجرایی کنیم.

وی یادآور شد: هر چیزی که موجب شفافیت در اقتصاد می‌شد را حذف کرده‌اند؛ موضوعاتی مثل ایران کد و سامانه شبنم.

نظام کالابرگ احیا شود

اگر قراردادهای راهبردی با کشورهای مختلف نداشته باشیم، نمی‌توانیم در مقابل تحریم‌ها راه به جایی ببریم، چه اینکه در زمان جنگ هم با شوروی چنین قراردادهایی داشتیم.

اگر چنین قراردادهایی داشته باشیم، ریال هر روز ارزشش را از دست نمی‌دهد و مردم می‌دانند می‌توانند با پولی که دارند، اجناس مورد نیاز را با قیمتی که هر روز تغییر نمی‌کند بخرند.

وقتی امواج تورمی جدی داریم، باید نظام کالابرگ الکترونیک سریعا راه‌اندازی شود، چه اینکه در مورد نان، این طرح با موفقیت اجرایی شد؛ در صورت اجرای چنین طرحی می‌توان پروژه‌های تحولی را اجرایی کرد.

رشد سودآوری شرکت‌های صادراتی

به قیمت فشار معیشتی به مردم

وزیر اسبق اقتصاد با بیان اینکه ما کالاهای نیمه‌خام وطنی پتروشیمی و معدنی را اول به قیمت فوب خلیج‌فارس قیمت‌گذاری دلاری می‌کنیم، گفت: بعد آن را ضربدر قیمت دلار نیمایی می‌کنیم. این هم تازه پایۀ قیمت در بورس کالاست، آنجا به بالاترین قیمت می‌فروشیم به داخل و باعث جهش قیمت و تورم در کشور می‌شویم.

ایروانی با‌ اشاره به اینکه وقتی قیمت تمام شده برای واحدهای تولیدی داخلی پایین بیاید، قدرت صادراتی پیدا خواهیم کرد، گفت: مهم‌ترین مسئله اقتصاد، تنظیم بازار داخل و خارج است. نمی‌شود به قیمت گرسنگی مردم ایران، سودآوری بیشتری برای شرکت‌های صادراتی داشته باشیم.

وی افزود: در غرب هم فروش مواد خام و نیمه‌خام عوارض زیادی داشت و حتی ممنوع بود. خود بانیان لیبرالیسم با همین سیاست موفق شدند و رشد کردند. همین الان از یک ایالت به ایالت دیگر آمریکا نمی‌توانید هر چیزی را ببرید و بیاورید. نظامات کنترلی همه جای دنیا وجود دارد.

وزیر اسبق اقتصاد تاکید کرد: دولت‌های لیبرال غرب ساختارهایی مثل صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی و تجارت جهانی را راه ‌انداختند و دقیقا برعکس کاری که خود کرده بودند برای پیشرفتشان؛ برای کشورهای دیگر از جمله ما تجویز کردند تا عقب بمانیم. نیاز بدانند باز هم سیاستشان را عوض خواهند کرد.

عوارض رشد صادرات

از محل افزایش نرخ ارز

وی در ادامه اظهار کرد: سیاست و توصیۀ افزایش صادرات از محل افزایش نرخ ارز هم کار ‌اشتباهی است، آثار تورمی آن را باید 85 میلیون ایرانی تحمل کنند.

وزیر اسبق اقتصاد با بیان اینکه باید برای صادرات کالای خام و نیمه‌خام باید عوارض بالا وضع کنیم، گفت: در عوض برای صادرات محصول نهایی تولید شده در داخل، نه تنها عوارض نگذاریم که باید تشویق هم بکنیم. آن‌وقت همه دنبال فرآوری مواد خام و تبدیل آنها به محصول نهایی در داخل کشور خواهند بود.