در حالی که مقامات آمریکایی مکرراً می‌گویند برجام در اولویت آنها نیست و از دستور کارشان خارج شده،‌ اصرار برخی مقامات دولت سابق بر اهمیت مذاکره در این زمینه و احیای برجام،‌ عجیب و تردیدبرانگیز است.

طی ماه‌های اخیر، مقامات آمریکایی مختلف از جمله بلینکن، جان‌کربی، رابرت مالی و ند پرایس، با ادبیاتی شبیه به هم مدعی شده‌اند که مذاکرات برجام در اولویت کاری آنها نیست. آنها ادعاهایی مانند جنگ اوکراین،‌ حقوق بشر، تروریسم، موشک‌ها و پهپادهای ایران را پیش کشیده‌اند.

اما در همین حال حسن روحانی رئیس‌جمهور سابق برای چندمین بار و برخلاف واقعیات ادعا کرد: «می‌توانستیم در اسفند 1399 با رفع تحریم‌ها، امید را احیا کنیم و حتی شروط‌ها برای وضع تحریم‌های غیر هسته‌ای نیز پذیرفته شده بود. اما تصویب مصوبه اقدام راهبردی مجلس مانع آن شد»!

عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی در دولت سابق هم با انتشار تحلیلی مثلاً اقتصادی و پس از کلی مقدمه‌چینی، ‌نتیجه‌گیری سیاسی برای حل مشکلات اقتصادی کرده و نوشته: «باید پذیرفت شرایط سختی است و این همان موضوعی است که همواره تأکیدم بر آن بوده و هست که راه حل بنیادی، باز کردن هر چه سریع‌تر گره توافق هسته‌ای و تلاش برای توسعه تعامل با جهان است. امری که از نتایج کوتاه مدت آن افزایش میزان صادرات نفت، توسعه مبادلات بانکی و تجاری، کاهش هزینه‌های مبادلات بین‌المللی و مهم‌تر از همه توقف رشد غیرمنطقی نرخ ارز و تعدیل آن خواهد بود».

مواضع روحانی و همتی و برخی سیاسیون و رسانه‌های همسو در حالی است که اولاً آنها همین حال به خاطر چک برگشت خورده برجام و کلاهبرداری آمریکا در آن، در موقعیت اتهام و قصور و تقصیر قرار دارند و در همین روند کلاهبردارانه بوده که آمریکا و غرب، تحریم‌ها را دو برابر افزایش دادند و خسارت‌های اقتصادی بزرگ به ایران زدند. ثانیاً مقامات دولت بایدن از همان ابتدا مدعی بودند که فشار حداکثری را باید به فشار هوشمندتر تبدیل کرد و طرف ایرانی را برای دادن امتیاز بیشتر از برجام پای مذاکره آورد. به همین دلیل هم دولت بایدن هرگز حاضر نشد تحریم‌های پسابرجامی را- حتی روی کاغذ- لغو کند؛ بماند که دولت بایدن نپذیرفت درباره لغو مؤثر پایدار تحریم‌ها تضمین بدهد. بن‌بست مذاکرات هم به همین علت بود. با این وجود و در حالی که مقامات آمریکایی تأکید می‌ورزند برجام در اولویت کاری‌شان نیست، عجیب است که برخی مقامات دولت سابق و محافل همسو، ضمن تحریف واقعیات مذاکرات، موضع طرف ایرانی را تضعیف کرده و روش منسوخ و خسارت‌بار اظهار نیاز در برابر ناز کردن آمریکا را دوباره در پیش گرفته‌اند.

درباره مصوبه مجلس نیز گفتنی است که این مصوبه خواستار بازگشت طرف غربی به تعهدات برجامی امکان احیای دوطرفه و متوازن برجام است و جای تعجب است که آقای روحانی همانند مقامات آمریکایی، ‌از این ابزار اقتدار و چانه‌زنی برای دولت ایران، ‌ابراز ناخرسندی می‌کند.

درباره دعاوی آقای همتی هم گفتنی است که چالش‌های موجود اقتصادی،‌ رهاورد سمی پاسخ بر 6 سال معطلی در برجام و پسرفت حرکت‌های درون‌زای اقتصادی است.

مواضع سؤال‌برانگیز روحانی،‌ تداعی‌کننده این تحلیل مهر ماه 92 وبسایت رادیو فرانسه است که نوشت: ارزیابی غرب از دولت روحانی،‌تعامل با فروشنده بدهکار و مشتاقی است که خود را ناگزیر از فروش حقوق ملی می‌بیند. طبق این جمع‌بندی وی، خریدار صبور باشد، فروشنده، قیمت را کمتر خواهد کرد».

اکنون باید پرسید آیا برخی دولتمردان سابق، همچنان اصرار دارند ابزار فشار و چانه‌زنی برای طرف غربی را در مقابل حقوق ملت ایران ایفا کنند؟! و در حالی که دست آمریکا و برخی دولت‌های معترض غربی از همیشه خالی‌تر است، کفه آنها را پر کنند؟!

 

عبدالکریم سروش برای دومین بار ضمن اعتراض به این که اپوزیسیون می‌خواهد هنرپیشه‌ای را به خاطر برهنه شدن به جای سیاستمدار جا بزند،‌نوشت جامعه مسلمان ایران،‌چنین مسائلی را برنمی‌تابد.

وی اخیراً با اشاره به نشست کسانی چون رضا پهلوی، نازنین بنیادی، مصی علی‌نژاد، گلشیفته فراهانی و عبدالله مهتدی گفته بود «چندی بساط رهبری جنبش پهن کردند و به گمان این که نامی در رسانه‌ها دارند،‌فکر کردند در دل‌ها هم جایی دارند. یکی از آنها تا امتحان پس نداد سر تا پا برهنه شد، به درون خانواده هنری نپذیرفتند. چندتایی هم اصلاً از سیاست خبری ندارند. در میان آنها حتی یک پرچم ایران به چشم نمی‌خورد، نامی از اسلامیت و دیانت قاطبه مردم ایران در میان نبود و یکی از آنها تجزیه‌طلب مشهور است...» در پی این انتقاد، موجی از ناسزا و فحاشی و تهدید، از سوی گروه‌های اپوزیسیون نثار سروش شد،‌با این ادعا که وی زن‌ستیزی کرده است. او در پاسخ نوشت: «من عمل نامحترم شخص محترمی را نکوهش‌ کرده‌ام و آشــکارا آن کار را ناشایســته دانسته‌ام و اکنون هم سیاست‌ورزی ایشان را به‌خاطر آن کار، بی‌آینده می‌بینم و یقین دارم که جامعه ایران چنین کسی را با چنین کارنامه‌ای به دایره سیاست راه نخواهد داد.

... سر تا پا برهنه شدن و بدن عریان و شرمگاه خود را در مقابل چشمان جهانی به نمایش نهادن - حتی اگر مردی چنین کند- نه‌تنها کاری اسـت که افتخاری ندارد بلکه مورد تقبیح کثیری از عقلای عالم است و لذا چنین کاری نمی‌کنند- از جمله عامه دینداران که نیم بیشتر عقلا جهان را می‌سازند و نیز بسیاری از علمای اخلاق- لذا در تقبیح عمل خانم فراهانی کاری غیرعقلایی و خردناپسند صورت نگرفته است...  حجم ناســزاهایی که ناسزاگویان روانه صاحب این قلم کردند، کمیتی فزون از فلک دارد و پر پیداســت که می‌خواهند با این حرکات قبیح، حرکت قبیح دیگری را بپوشانند، غافل از اینکه خون به خون شستن محال آمد محال...

کســانی که قصه زن‌ستیزی را مطرح می‌کنند، چون خود به قبح آن عریانی واقف‌اند، می‌خواهند درشــتی آن را و درستی سخن مرا با این نسبت‌های سست بپوشانند».

وی همچنین تأکید کرده است: این جدل سفسطی راه به جایی نمی‌برد. بعضی‌ها هم چنان که از نوشته‌هایشان برمی‌آید بغضی و عداوتی با دیانت و اسلامیت دارند و عقده‌گشــایی می‌کنند. اینان بهتر است به درودیوار نزنند و به یمین و یسار نروند و سخن خود را بی‌پرده و بی‌پروا بر زبان بیاورند. اما چون می‌دانند که در میان مسلمانان جایی برای این اسلام‌ستیزان نیست، مقصد باطل خود را در لفافه نسبت‌ها و افتراهای گوناگون پنهان نگاه می‌دارند.

یادآور می‌شود سروش به هنگام فتنه سبز در سال 1388، به همراه عبدالعلی بازرگان، مهاجرانی،‌کدیور و گنجی، عضو اتاق فکر جنبش سبز در خارج کشور (لندن) بود.

 

«رونمایی ایران از پایگاه عقاب ۴۴ ارتش، پیامی تهدید‌آمیز و خطرناک به اسرائیل بود».

وبسایت شبکه آمریکایی فاکس نیوز ضمن انتشار این تحلیل نوشت: همزمان با تهدید تهران علیه اسرائیل و رونمایی از یک پایگاه هوایی زیرزمینی ارتش ایران، تنش افزایش یافته است. اخیرا پایگاه هوایی راهکنشی عقاب ۴۴ ارتش، مورد بازدید سردار سرلشکر باقری رئیس‌ستاد کل نیروهای مسلح و امیر موسوی فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. فرماندهان ارشد ارتش ایران در هنگام رونمایی از این پایگاه هوایی زیرزمینی، پیام تهدیدآمیزی برای اسرائیل فرستادند. ایران به صورت رسمی از نخستین پایگاه هوایی زیرزمینی رونمایی کرده که از توانایی استقرار جت‌های جنگنده و موشک‌های کروز دوربرد برخوردار است.

مقام‌های ایران هم زمان با سخن گفتن در‌باره امکانات این پایگاه برای اجرای بهتر عملیات گوناگون ارتش، در هنگام سخن گفتن در‌باره اسرائیل دشمن اصلی، لحن تهاجمی به خود گرفتند.

یک کارشناس دفاعی ایران به فاکس نیوز گفت: رونمایی از این پایگاه، نشانگر تداوم روندی است که از مدتی پیش در سیاست امنیتی جمهوری اسلامی مشاهده می‌شده است. ایران پیش از این پایگاه‌های زیرزمینی مشابهی برای استقرار موشک و پهپاد و همچنین دارای امکانات شلیک موشک‌های بالستیک از زیرزمین را به نمایش گذاشته است.

وی افزود: تازه‌ترین پایگاه زیرزمینی ایران، نشانگر تغییر راهبرد تهران است. پایگاه هوایی راهکنشی عقاب ۴۴ ارتش قابلیت پذیرش و عملیاتی کردن انواع جنگنده‌های شکاری و بمب‌افکن و همچنین پرنده‌های بدون سرنشین نیروی هوایی ارتش را دارد.

این پایگاه هوایی با در اختیار داشتن اماکنی، چون آلرت، پست فرماندهی، آشیانه‌های نگهداری جنگنده، مراکز تعمیر و نگهداری هواپیما، تجهیزات ناوبری و فرودگاهی، مخازن سوخت و... این قابلیت را دارد تا انواع جنگنده‌های نیروی هوایی را برای انجام ماموریت‌های محوله پذیرا باشند. عقاب ۴۴ یکی از چندین پایگاه هوایی راهکنشی زیرزمینی نیروی هوایی ارتش است که در سال‌های گذشته متناسب با نیاز عملیاتی این نیرو و با در نظر گرفتن اصول پدافند غیرعامل در مناطق مختلف کشور احداث شده است. احداث این پایگاه‌ها در نقاط مختلف متناسب با نیاز‌ها و با ضریب ایمنی بالا با توجه به طراحی و استقرار در زیر کوه‍ها قابلیت اجرای عملیات غافلگیرانه هوایی را از مکان و زمان دور از انتظار دشمنان فراهم می‌کند. این پایگاه‌ها با نگهداری جنگنده‌ها در مکان‌های امن و تجهیز آنها به سامانه‌های جنگ الکترونیک، بمب‌ها و موشک‌ها از جمله یاسین، قائم وعاصف امکان عملیات دورایستا و افزایش برد راهبردی برای اهداف دوردست را فراهم کرده است. در همین حال وبسایت رادیو فردا در گزارشی نوشت: اقدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در رونمایی از «پایگاه زیرزمینی عقاب ۴۴» در آستانه سالگرد چهل و چهارم انقلاب اسلامی، بیشترین توجه رسانه‌های اسرائیل را به خود جلب کرد. تا پیش از این، وجود «شهر زیرزمینی موشکی و پهپادی» سپاه پاسداران برای اسرائیل شناخته‌شده بود. پایگاه خبری مذهبیون اسرائیلی نوشت: با فاش‌شدن «پایگاه زیرزمینی نیروی هوایی آیت‌الله‌ها»، فرماندهان ارشد ارتش ایران اسرائیل را «تهدید» کرده و هشدار داده‌اند که استفاده اسرائیل از پایگاه هر کشوری در جهان برای حمله به جمهوری اسلامی سبب خواهد شد آن پایگاه و آن کشور نیز مانند اسرائیل یک هدف برای ایران باشد. همچنین به‌نوشته سایت اسرائیلی «ماکو»، پایگاه «عقاب ۴۴» نخستین فرماندهی عملیاتی نیروی هوایی ایران در اعماق زمین و مجهز به سیستم‌های هشداردهندۀ مدرن و محافظت‌شده است که می‌تواند هر نوع جنگنده و پهپاد را راهی «مأموریت‌های غافلگیرکننده» در هر نقطه‌ای کند.

سایت شبکه هفت اسرائیل هم می‌نویسد: با گسترش همکاری‌های نظامی ایران و روسیه و تجهیز ارتش روسیه به پهپادهای ساخت ایران که از آن در جنگ اوکراین استفاده می‌کند، تهران امیدوار است که در مقابل، جنگنده‌های مدرن از روسیه دریافت کند و ظاهراً این جنگنده‌ها نیز قرار است به آشیانه زیرزمینی جدید ارتش ایران افزوده شود.

سایت اسرائیل‌‌دیفنس هم نوشت: کابوس دسترسی موشک ایرانی به اروپا، که روزگاری تصور می‌شد یک احتمال دور باشد، اکنون در برابر چشم اروپا محقق شده است؛ موشک‌های ایرانی را روس‌ها شلیک می‌کنند. روسیه بازوی نیابتی جمهوری اسلامی ایران شده است.

از سوی دیگر، روزنامه جروزالم پست نوشت: جادوی بنیامین نتانیاهو در خلیج‌فارس احتمالاً رو به افول است.