حیاتنامه فکری و سیاسی علامه محمدتقی مصباح یزدی از تولد تا پیروزی انقلاب اسلامی(1357-1313) – ۴
مروری برکارنامه سیاسی و فکری آیتالله مصباح پس از انقلاب
دکتر سهراب مقدمی شهیدانی
اسفند 1357: موضع انتقادی نسبت به دولت بازرگان و نهضت آزادی.
1358: تهیه و تنظیم جزواتی زیر نظر آیت الله مصباح و حجتالاسلام احمدی در مؤسسه در راه حق با نام «پاسداری از سنگرهای ایدئولوژیک» در ردّ منافقین و مارکسیستها. اعزام مبلغ، از میان شاگردان مؤسسه در راه حق برای روشنگری و مبارزه با افکار انحرافی (خصوصاً به گیلان، گرگان، مازندران و کردستان و خوزستان).
9 تیر 1358: انتشار متنی با عنوان «مقدمهای بر پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» با امضای مؤسسه در راه حق که در آن به مبانی دینی و تبیین مفهوم «جمهوری اسلامی» به عنوان یک مفهوم اصیل برآمده از دین، تصریح شده است.
1359یا مدتی بعد از آن: ملاقات آیت الله مصباح و اعضای مؤسسه در راه حق با امام خمینی در تهران و ارائه گزارش کار مؤسسه؛ تشویق و تأمین مالی امام خمینی برای گسترش فعالیتهای این مؤسسه. همچنین پیام امام خمینی به آیت الله مصباح، در مورد توسعه فعالیتهای مؤسسه «در راه حق»؛ ارسال کمک مالی امام توسط آیت الله خادمی اصفهانی.
1360: مناظره تلویزیونی با سران گروهکهای التقاطی؛ این مناظرات در دو نوبت و به صورت جداگانه با دو موضوع سیاسی و ایدئولوژیک برگزار میشد. شهید بهشتی در مناظرات سیاسی و آیت الله مصباح در مناظرات ایدئولوژیک شرکت میکردند. نوشتن طرح جامع همکاری حوزه و دانشگاه با هدف بازسازی علوم انسانی توسط بخش آموزشی مؤسسه در راه حق(برای ستاد انقلاب فرهنگی).
17 آذر 1360: ملاقات جامعه مدرسین با امام و تأکید امام بر استفاده از سایر مدرسین حوزه در جامعه مدرسین؛ در پی این دیدار، عضویت موقت آیت الله مصباح، در کنار چند نفر دیگر در جامعه مدرسین مورد تأکید قرار گرفت.
3 بهمن 1360: ارسال طرح جامع همکاری حوزه و دانشگاه درباره بازسازی علوم انسانی برای ستاد انقلاب فرهنگی با نامه آقای آذری قمی.
1360: اختصاص زمینِ فعلی مؤسسه امام خمینی در قم برای توسعه اقدامات علمی آیت الله مصباح. فعالیت عمده در ستاد انقلاب فرهنگی در جهت اصلاح نظام آموزشی دانشگاهها.
1361: تأسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه توسط آیت الله مصباح. تبیین یک دوره معارف اسلامی بر اساس قرآن کریم برای 100 نفر از اساتید دانشگاه که در طرح جامع بازسازی علوم انسانی در دانشگاه الزهرا حضور داشتند.
شهریور 1361: انتشار کتاب «ایدئولوژى تطبیقى» از سوى مؤسسه «در راه حق».
1362: استعفای آیت الله مصباح یزدی از ادامه همکاری با ستاد انقلاب فرهنگی پس از ارائه طرح جامع، به علت کارشکنیهای ستاد انقلاب فرهنگی، نفوذ دانشجویان مغرض و دغدغه نداشتن برخی از اعضا.
1363: چاپ اول کتاب «دروس فلسفه»، به قلم آیت الله مصباح یزدی که به کوشش پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى صورت گرفت. دیدار آیت الله مصباح و اعضای بخش سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با آیت الله خامنهای.
1364: تأسیس بنیاد خیریه فرهنگی باقرالعلوم برای توسعه فعالیتهای مؤسسه در راه حق، توسط خیرین. انتقاد راهگشا و بیپروای آیت الله مصباح یزدی در سخنرانیِ پایان سال تحصیلی مؤسسه در راه حق، از برخی روحانیون و افراد مذهبی- خصوصاً انجمن حجتیه- که به بهانههای مختلف (از جمله مسائل معیشتی و مسئله جنگ تحمیلی) علیه نظام جمهوری اسلامی سخنپراکنی میکردند.
1365: انتشار کتاب «نقدی بر اصول مارکسیسم» در مؤسسه در راه حق؛ (ویژگی این کتاب آن بود که با حجم کم و رعایت اختصار، تمام اصول مارکسیسم را در زمینه جهان بینى و فلسفه شناخت، جامعهشناسى و فلسفه تاریخ، تئورى اقتصاد و سیستم اقتصادى، در چهارده درس، نقد و بررسى میکرد.) حضور در منطقه عملیاتی فاو در ایام عملیات کربلای 5 به همراه دو پسرشان. حضور در منطقه جنگی اهواز- ستاد بازسازی شهید علم الهدی. حضور در قرارگاه کربلا - در اهواز- و سخنرانی برای ارتشیان. تبیین چهارچوب ایدئولوژیِ جنگ در قالب کتاب «جنگ و جهاد در قرآن».
1367: چاپ اولین کتاب فارسی با نام «دروس فلسفه اخلاق» به قلم آیت الله مصباح یزدی توسط انتشارات مؤسسه اطلاعات.
بهمن 1368: دیدار مقام معظم رهبری از بنیاد خیریه فرهنگی باقرالعلوم(ع).
خرداد 1369: سفر به کانادا و شرکت در کنفرانس وحدت اسلامی و رایزنی با دانشگاه مک گیل برای اعزام طلاب حوزه علمیه جهت ادامه تحصیل. سفر به اروپا و سخنرانی عربی در اولین مراسم سالگرد رحلت امام خمینی در پاریس برای مخاطبان غیر ایرانی.
حوالی1369و1370: انتخاب در دوره دوم مجلس خبرگان رهبری از طرف مردم خوزستان. توسعه بنیاد فرهنگی باقرالعلوم(ع) با حمایت آیت الله خامنهای و طرح ساختِ مرکزی جدید با نام مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). سفر به آمریکا و شرکت در کنفرانس فلسفه اسلامی در نیویورک و برگزاری درسهای فلسفه در کانادا. سفرهای تبلیغی به کشورهای مالزی، اندونزی، چین، کنیا، زیمبابوه و ترکیه.
1370: انتصاب آیتالله محمّدتقی مصباح به عضویت شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت(ع) توسط آیت الله خامنهای.
1373: جلد 1 و 2 از سلسله درسهای ایشان با نام «برهان شفاء» که در سالهای 65-۶۳ در مؤسسه در راه حق تدریس و ضبط میشد توسط آقای محسن غرویان پیاده سازی و تدوین شد و نخستین بار توسط انتشارات امیرکبیر تهران به چاپ رسید.
20تیر1374: افتتاح مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی تحت مدیریت آیت الله مصباح یزدی با هدف نخبه پروری و تدوین کتب علوم انسانی اسلامی.
19 آذر 1374: بازدید مقام معظم رهبری از مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی و قرائت حکم انتصاب آیت الله مصباح یزدی به ریاست این مؤسسه.
1375: تأسیس طرح دانشجویی «ولایت» و برگزاری اولین دوره آن با حضور خود ایشان در آبعلی-شهرستان دماوند- با شرکت حدود ۲۵۰ دانشجو.
20 شهریور 1375: دیدار شورای سیاست گذاری «طرح ولایت» با مقام معظم رهبری.
14 آذر 1375: انتصاب آیت الله مصباح یزدی از طرف مقام معظم رهبری، به عنوان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به مدت سه سال.
بهار 1376: حمایت دیرهنگام و غیررسمی از علی اکبر ناطق نوری برای انتخابات ریاست جمهوری دوره هفتم (با اذعان به عدم رأیآوری وی در برخی محافل خصوصی).
آبان 1377: انتخاب در دوره سوم مجلس خبرگان رهبری توسط مردم استان تهران.
خرداد 1377: ارائه سخنرانیهای تبیینی پرمخاطب و مؤثر پیش از خطبههای نماز جمعه تهران و طرح مباحث «نظریه سیاسی اسلام» که بعدها به شکل کتاب منتشر شد.
۵ تیر ۱۳۷۸: تخریب چهره انقلابی آیت الله مصباح توسط سیدعلی اکبر محتشمیپور. وی در سخنرانی خود در زنجان ادعا کرد «از سال ۴۴ در تمام اعلامیههایی که علما و روحانیون قم و شهرستانها امضا کردهاند، حتی یک امضا از این آقا [آیتالله مصباح] دیده نمیشود.» در این کتاب به تفصیل به این شبهه پاسخ داده شده است.
25 مرداد 1378: تخریب چهره انقلابی آیت الله مصباح توسط آقای سید حسین موسوی تبریزی در مصاحبهای با روزنامه «آریا». وی در این مصاحبه قضیه برپایی جشن نیمه شعبان در سال57 در مؤسسه در راه حق را مطرح کرد. در این کتاب به تفصیل به این سخنان ناروا پاسخ داده شده است.
19 شهریور 1378: آغاز مناظره تلویزیونی آیت الله مصباح با حجتالاسلام حجتی کرمانی و تداوم آن در چهار جلسه پیرامون مفاهیم خشونت، تساهل و تسامح و غیره.
10بهمن 1378: انتشار کاریکاتورهای توهینآمیز روزنامه «آزاد» نسبت به شخصیت آیت الله مصباح یزدی.
14 بهمن 1378: تحصن طلاب و دوستداران آیت الله مصباح یزدی در مسجد اعظم قم در نخستین ساعات صبح.
15 بهمن 1378: گسترش اعتراضات و راهپیماییها در مشهد، تبریز، قزوین و یزد به دنبال اهانت به شخصیت آیت الله مصباح؛ حضور برخی از آیات عظام در جمع متحصنینِ قم.
16 بهمن 1378: تعطیل نمودن دروس حوزه علمیه قم در جریان تحصن طلاب در مسجد اعظم قم به دستور آقای حسینی بوشهری، مدیر وقت حوزه علمیه قم.
16 بهمن 1378: اتمام تحصن با پیام شفاهی مقام معظم رهبری که توسط آیت الله مشکینی در جمع متحصنین اعلام شد.
17 بهمن 1378: در اعتراض به اهانت به آیت الله مصباح، بازاریان قم با صدور بیانیهای، بازار را تعطیل کردند.
18 بهمن 1378: مدیران ارشد 20 روزنامه زنجیرهای غربگرا خواستار احضار آیت الله مصباح به دادگاه شدند.
بهمن 1378: ورود به سومین دوره شورای عالی حوزه علمیه قم برای یک دوره چهارساله.
1378: حمله دکتر سروش به آیت الله محمد یزدی و آیت الله مصباح به سبب نقد نظریه وی درباره پلورالیسم دینی.
14 فروردین 1379: آغاز نگارش سلسله مقالات نقد آیت الله مصباح در نوزده شماره توسط عطاءالله مهاجرانی در روزنامه اطلاعات.
۲۳فروردین ۱۳۷۹: تخریب وجهه انقلابی آیت الله مصباح توسط «رسول منتجبنیا» در روزنامه بیان.
5 اردیبهشت 1379: تجمع ده هزار نفری روحانیون در مقابل دفتر جامعه مدرسین حوزه قم در حمایت از سخنان مقام معظم رهبری و محکوم کردن کنفرانس برلین با سخنرانی آیت الله مصباح یزدی.
2 مهر 1379: دیدار مقام معظم رهبری با آیت الله مصباح در منزل ایشان.
11 مهر 1382: انتخاب مجدد آیت الله مصباح یزدی به عنوان عضو شورای عالی جامعه مدرسین در دوره چهارم.
خرداد 1384: حمایت آیت الله مصباح از آقای محمود احمدینژاد در نهمین انتخابات ریاست جمهوری.
آذر 1385: انتخاب در دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری توسط مردم تهران.
27 اردیبهشت 1388: رحلت آیت الله العظمی بهجت، استاد گرانمایه فقه و اصول و اخلاق آیت الله مصباح یزدی.
3 آبان 1389: سفر مقام معظم رهبری به شهر قم و دیدار با اعضای مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره).
مردادماه سال ۱۳۹۰: تأسیس جبهه پایداری انقلاب اسلامی و حضور آیت الله مصباح یزدی در شورای فقهی این تشکیلات، در کنار آیت الله خوشوقت.
اردیبهشت ۱۳۹۲: حمایت آیت الله مصباح یزدی از نامزدی سعید جلیلی به عنوان کاندیدای اصلح؛ بعد از کناره گیری کامران باقری لنکرانی.
17 بهمن 1394: سفر آیت الله مصباح به واتیکان و دیدار با پاپ ژان پل دوم.
7 اسفند 1394: شرکت در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری و عدم انتخاب توسط مردم تهران، پس از تخریب گسترده توسط رسانه های معاند و جریان غرب زده داخلی.
26 فروردین 1396: سفر آیت الله مصباح یزدی به لبنان و بازدید از نمایشگاه ملیتا در جنوب لبنان.
اسفند 1398: شرکت در انتخابات میان دوره ای (دوره پنجم) مجلس خبرگان رهبری و انتخاب به عنوان نماینده مردم استان خراسان رضوی.
11 آذر 1399: تشدید بیماری آیت الله مصباح.
8 دی 1399: عیادت رئیس دفتر مقام معظم رهبری، حجتالاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی از آیتالله مصباح یزدی.
12 دی 1399: ارتحال جانسوزِ آیت الله مصباح یزدی.
13 دی 1399: اقامه نماز بر پیکر آیت الله مصباح یزدی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی در سحرگاه روز 13 دی.
13 دی 1399: مراسم وداع مردم شریف تهران با پیکر مطهر حضرت آیت الله مصباح یزدی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی با سخنرانی آقای صدیقی و اقامه نماز بر پیکر ایشان توسط آیت الله ریشهری.
13 دی 1399: پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت ارتحال آیتالله محمدتقی مصباح یزدی.
13 دی 1399: پیام تسلیت حضرات آیات مکارم شیرازی، مظاهری، علوی گرگانی، صافی گلپایگانی، تحریری، مدرسی یزدی، رئیس مجلس خبرگان رهبری و دبیر شورای نگهبان(آیت الله احمد جنتی)، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام (حجتالاسلام والمسلمین صادق آملی لاریجانی)، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (سیدعباس صالحی)، نماینده ولی فقیه در استان قم و تولیت آستان مقدس حضرت معصومه(س) (حجتالاسلام والمسلمین سید محمد سعیدی)، تولیت مسجد مقدس جمکران (حجتالاسلام والمسلمین رحیمیان)، رئیس رسانه ملی (دکتر علی عسگری)، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی (حجتالاسلام والمسلمین احمد واعظی) و تعداد فراوانی از شخصیتهای مذهبی، فرهنگی، علمی، سیاسی و اجتماعی.
13 دی 1399: انتقال پیکر آیت الله مصباح از تهران به مشهد.
14 دی 1399: وداع مردم مشهد در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) با پیکر مطهر آیتالله مصباح و انتقال پیکر ایشان در غروب همان روز به قم.
15 دی 1399: برگزاری مراسم تشییع پیکر آیت الله مصباح، با حضور خیل عظیم مردم قم از مصلی قدس تا حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و اقامه نماز توسط آیت الله نوری همدانی و تدفین در جوار مرقد استادش، آیت الله العظمی بهجت رضوان الله تعالی علیه در حرم کریمه اهل بیت(س).
19 بهمن 1399: حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی و انتصاب آیت الله محمود رجبی به عنوان رئیس جدید مؤسسه و تعیین آقایان محمود رجبی، غلامرضا فیاضی، محمود محمدیعراقی، علی مصباح یزدی و مجتبی مصباح یزدی به عنوان اعضای هیئت امناء مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.ب