نشریه انگلیسی هشدار داد
ترکیه در حال خشک کردن شمال سوریه جان میلیون‌ها انسان در خطر است
نشریه‌ای انگلیسی نوشته ترکیه با سدهایی که در مسیر رود فرات ساخته، سهم سوریه از این رود را به شدت کاهش داده و بقای میلیون‌ها تن را به خطر‌انداخته است. این نشریه هشدار داده که ترکیه می‌خواهد شمال سوریه را خشک کند.
سرویس خارجی-
وقتی جهان به بلوک غرب و شرق تقسیم می‌شد و «جنگ سرد» بسیاری از معادلاتِ جهانِ آن روزگار را رقم می‌زد، بلوک غرب علاقۀ زیادی داشت تا ترکیه را تبدیل به عضوی از اعضای بلوک خود کند و وعدۀ «جزئی از اروپا شدن» شاید بزرگ‌ترین «دروغ» برای جذب ترکیه بود تا این کشور به سمت شوروی نلغزد. اما این روزگار مدت‌هاست که سپری شده، دیگر شوروی وجود ندارد، معادلات دگرگون شده و اروپا دیگر دل‌نگرانِ متحد شدنِ ترکیه با شوروی نیست! در واقع علت اصلیِ جاذبۀ ترکیه برای اروپا دیگر وجود ندارد، حالا ترکیه، گرچه عضوی از ناتو است و در بخش نظامی! اروپایی محسوب می‌شود، اما کشوری است که به همه جای جهان سرک می‌شد و سیاست‌های سلطه‌جویانه‌اش به ویژه در دوره «رجب طیب اردوغان» با سیاست‌های سلطه‌جویانه اروپا تضاد شدیدی پیدا کرده است. حالا جاذبۀ ژئوپلیتیک ترکیه برای اروپا با دافعۀ اقتصادگراییِ این کشور جایگزین شده است؛ نیاز ترکیه به منابع انرژی روز افزون است و این کشور برای دستیابی به منابع انرژی، در خاک سوریه با گروه‌های تروریستی همکاری می‌کند و دست به اشغال خاک این کشور می‌زند، در لیبی دست به اکتشاف نفت و گاز می‌زند، در دریای مدیترانه منافع خود را پیگیری می‌کند و... برخی از این‌ها اروپا و جهانِ غرب را هم که خود، ید طولایی در چنین سیاست‌هایی دارد، خشمگین می‌کند.
ما نگرانِ نگرانیِ اروپایی‌ها نیستیم اما باید دانست که موارد پیش‌گفته باعث شده است که غرب و رسانه‌های آن گاهی پرتوی بر سیاست‌های خصمانه ترکیه بیندازند و زوایایی تاریک از سیاست خارجی خصمانه اردوغانی را روشن کنند. از این روست که پایگاه خبری-تحلیلی انگلیسی «نیو اینترنشنالیست» گزارش داده، ترکیه دسترسی مناطق شمالی سوریه به آب رود فرات را به شدت کاهش داده و بقا را برای مردم این مناطق که شغل اصلی‌شان کشاورزی است، دشوار کرده است. نویسنده این گزارش می‌گوید در سفر به شهر الطبقه در شمال سوریه، مشاهده کرده که کشاورزان این منطقه با «بی‌آبی شدید»ی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هنوز نیمی از محصولاتشان آب لازم را در سال جاری دریافت نکرده‌اند.
آن‌طور که ایسنا از این نشریه نقل کرده، منطقه تحت کنترل کُردها در شمال و شرق سوریه از ۲۰۲۱ از بحران کم‌آبی رنج می‌برد. کاهش سطح آب فرات – طولانی‌ترین رود سوریه و یکی از بزرگ‌ترین رودخانه‌های جهان – موجب کمبود برق و آب در این منطقه شده است، جایی که کشاورزی منبع اصلی درآمد مردم است. این رود از ترکیه سرچشمه می‌گیرد و آنکارا ۹۰ درصد از جریان آب را در کنترل دارد. فرات سپس وارد سوریه شده و از آنجا به عراق می‌رود. این رود منبع اصلی سوریه در تامین آب شرب و تولید برق است.
آنکارا و دمشق در ۱۹۸۷ توافق کردند که ۵۰۰ مترمکعب از آب فرات در هر ثانیه به سوریه برود و در عوض، دمشق از حمایت از حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) دست بردارد، حزبی که آنکارا آن را یک سازمان تروریستی می‌داند. اکنون با گذشت بیش از ۳۰ سال از این توافق، این همکاری به بن بست رسیده است. از اوایل ۲۰۲۱ حجم آب ورودی از ترکیه به شکل نگران‌کننده‌ای کاهش یافته و علاوه‌بر کاهش تولید برق، بقای میلیون‌ها تن را به خطر‌انداخته است. یک دهه جنگ در سوریه هم این وضعیت را تشدید کرده است. ترکیه از آب به عنوان یکی از سلاح‌های خود در نبرد با خودمختاری کردها در شمال سوریه استفاده می‌کند، نبردی که چندین حمله نظامی را هم در پی داشته است. ترکیه با شبکه سدهایی که در مسیر این رودخانه در خاک خود ایجاد کرده، عملا می‌تواند میزان آب دریافتی همسایه جنوبی خود را کنترل کند.
گفتنی است، منطقه به اصطلاح خودمختار کُردها در شمال سوریه در خلاء قدرتی بال و پر گرفت که با خروج نیروهای «بشار اسد» از شمال این کشور در ۲۰۱۲ ایجاد شد. از زمان این به اصطلاح خودمختاری، مقامات ترکیه بیم آن دارند که اگر یک نهاد کُرد در همسایگی ترکیه فعالیت داشته باشد، در نهایت «مسئله کُردها» در خاک ترکیه وخیم‌تر خواهد شد. آن‌چه به ظاهر آنکارا را نگران کرده، احتمال شدت گرفتن خواست خودمختاری در کُردهای ترکیه است (البته با عزل نظر از سیاست‌های کشورگشایانه عثمانی‌ِ اردوغان). باری، اگر دولت مرکزی سوریه همچنان شمال این کشور را در دست داشت و این به اصطلاح خودمختاری با چراغ سبز آمریکا اساس امنیت در شمال سوریه را تضعیف نکرده بود، شاید دیگر اردوغان و دولتش هم توان تُرک‌تازی در این منطقه را نداشتند.