سرویس خارجی-

 

پس از آغاز جنک اوکراین بحران انرژی و افزایش تورم به «مسئله شمار یک» بسیاری از کشورهای غربی تبدیل شده است. در این میان سیاست‌های پولی و مالی آمریکا و اروپا نیز برای مهار تورم تاکنون نه تنها نتیجه‌ای در بر نداشته بلکه با شکست مواجه شده است. رشد تورم در کشورها باعث شده نهادهای بین‌المللی چشم‌انداز مثبتی نسبت به اقتصاد جهان به ویژه در کشورهای پیشرفته نداشته باشد، طوری که بر اساس اعلام صندوق بین‌المللی پول، آمریکا و اروپا کمترین رشد اقتصادی و کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور بیشترین رشد را در سال آینده خواهند داشت.

صندوق بین‌المللی پول در گزارشی در انتقاد از سیاست افزایش نرخ بهره که ابتدا در آمریکا و پس از آن کشورهای اروپایی ادامه یافت، اعلام کرد:‌ «این کشورها به دنبال مهار تورم به هر روشی هستند اما این سیاست اشتباه باعث رکود خواهد شد و طلیعه رکود در بیشتر کشورهای اروپایی ظاهر شده است.» این صندوق پیش‌بینی کرده بود که بهار سال آینده آمریکا وارد رکود شود و تعداد کشورهای اروپای که وارد رکود می‌شوند دو رقمی خواهد شد.

 غیر از افزایش نرخ بهره بسیاری از کشورهای اروپایی اقدامات گسترده دیگری را برای مهار تورم در پیش گرفته‌اند که تا کنون موفقیت‌آمیز نبوده است. در فرانسه نیز دولت ماکرون اقدامات گسترده‌ای را برای مهار تورم به ویژه در حوزه انرژی در پیش گرفته است. آن طورکه خبرگزاری فارس نوشته در سال 2020 فرانسه 12.4 میلیارد متر مکعب گاز از روسیه خریداری کرد که حدود 29 درصد از مصرف گاز فرانسه در آن سال بود. این کشور باقی نیاز گاز خود را از کشورهایی چون نروژ، هلند، بلژیک، الجزایر و آمریکا و... تأمین می‌کند. با شروع تنش میان روسیه و اوکراین و تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، این کشور تصمیم به کاهش عرضۀ گاز به کشورهای اروپایی از جمله فرانسه گرفت و همین امر منجر به افزایش قیمت انرژی و تأثیرات گسترده در جامعۀ فرانسه شد.

به گفته «برونو لومر»، وزیر دارایی فرانسه، اقدامات جدید دولت این کشور از زمان بحران اوکراین شامل کمک به شرکت‌ها با هزینه بیشتر قبوض گاز و برق و اعطای کوپن انرژی به 38 میلیون نفر، هزینه کل بسته حمایتی دولتی را به ۲۵ تا ۲۶ میلیارد یورو رسانده است. بر اساس این گزارش همچنین در 14 سپتامبر 2022 (23 شهریور 1401)، دولت فرانسه اعلام کرد که «سپر تعرفه‌ای» را تا سال 2023 اجرا خواهد کرد که شامل تعیین سقف قیمت گاز و برق برای بخش خانگی و حمایت‌هایی بین 20 تا 200 یورو در ماه است. بر اساس برآوردهای دولت، انتظار می‌رود این اقدامات 17.8 میلیارد یورو خالص (1.8 میلیارد یورو برای حمایت از قبض انرژی، 11 میلیارد یورو برای سقف قیمت گاز و

5 میلیارد یورو برای سقف قیمت برق) هزینه داشته باشد و 12 میلیون خانوار از آن سود ببرند.

تجمع جلیقه زردها

خبر دیگر از فرانسه این که همزمان با تشدید بحران اقتصادی در این کشور جنبش جلیقه زردها در چهارمین سالگرد آغاز این جنبش دیروز(شنبه) در شهر پاریس تجمع کردند. چهار سال پیش بود که دو راننده بین‌ شهری جوان اهل« سنه مرن» (شهری نزدیک به پاریس) برای «راهبندان سراسری در اعتراض به افزایش قیمت سوخت» فراخوان زدند و بدین ترتیب هسته‌های اولیه این جنبش شکل گرفت. نیویورک ‌تایمز درباره دلایل ظهور جنبش جلیقه زردها می‌نویسد: «انگیزه معترضان و خشم آنها از رکود دستمزدها، مالیات بر سوخت و نحوه پرداخت صورتحساب ماهانه بوده است. اعتراضات انبوه مردم که در اینترنت سازماندهی شده بود اکنون تقریبا به تمام فرانسه سرایت کرده است. این اعتراضات در تمام رده‌های سیاسی و اتحادیه‌ای و... رخ داده است. بسیاری از معترضان می‌گویند پیش از این هرگز به خیابان نرفته بودند و از این پس هم دیگر رای نمی‌دهند».

زیان 10 میلیارد دلاری مجارستان از تحریم روسیه

در بقیه کشورهای اروپایی نیز دولت‌ها با مشکل تورم ناشی از جنگ اوکراین و تحریم‌های ضد روسی دست‌به‌گریبان هستند.در مجارستان دولت این کشور اعلام کرده است به دلیل سیاست تحریمی ضد روسی اتحادیه اروپا، این کشور میلیاردها دلار زیان دیده است. در همین رابطه «ویکتور اوربان» نخست‌وزیر مجارستان روز جمعه در سخنانی از زیان‌هایی که تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه به اقتصاد این کشور وارد کرده، انتقاد کرد.وی گفت: «اقتصاد ما هر سال به دلیل تحریم‌های اعمالی اتحادیه اروپا علیه روسیه، 10 میلیارد دلار ضرر می‌کند»نخست‌وزیر مجارستان پیشتر نیز با انتقاد از اتحادیه اروپا گفته بود «ما نمی‌توانیم مثل کبک سرمان را زیر برف کنیم. ما باید با واقعیت رو‌به‌رو شویم. اگر این وضعیت ادامه یابد، تحریم‌ها اروپا را تکان خواهد داد، اقتصاد این قاره به زانو در خواهد آمد و ممکن است جان مردم به خطر بیفتد ». همزمان با این اظهارات گروهی از دانشجویان و مدرسان و دیگر معترضان مجارستانی نیز روز جمعه با تشدید تظاهرات برای مطالبه افزایش دستمزدها و اصلاحات آموزشی، اقدام به تشکیل یک زنجیره انسانی ۱۰ کیلومتری در «بوداپست»، پایتخت کردند.به نوشته خبرگزاری «رویترز»، در دیگر شهرهای مجارستان نیز تجمعات اعتراضی برگزار شد.ماه سپتامبر(شهریور) معلمان مجارستانی جنبشی اعتراضی تحت عنوان «من می‌خواهم درس بدهم» را راه‌اندازی کرده و دست به نافرمانی مدنی با هدف مطالبه افزایش دستمزدها و تامین کافی نیروی کار زدند. آنها همچنین به محدودیتهای اعمال شده علیه حق آنها برای اعتصاب اعتراض دارند.تظاهرکنندگان به ناکافی بودن دستمزدها برای تامین مخارج معیشتی ماهانه خود اعتراض داشتند.

حذف دلار از مبادلات انرژی روسیه و چین

اما در خبر بد دیگری برای آمریکا، معاون نخست‌وزیر روسیه اعلام کرد مسکو و پکن در حال حرکت به سمت مبادله با ارزهای ملی دو کشور در مبادلات انرژی هستند. اظهارات«الکساندر نواک» بعد از دیدار هیئت‌های روسیه و چین برای گفت‌وگو درخصوص همکاری‌های انرژی مطرح شد. وی گفت: «چین، شریک راهبردی ما در منطقه 

آسیا-پاسیفیک و به طور کلی در زمینه تجارت است.»معاون نخست‌وزیر روسیه با بیان اینکه دو کشور قصد دارند روابط تجاری با یکدیگر را گسترش دهند گفت پکن و مسکو در حال تلاش برای افزایش سهم ارزهای ملی در مبادلات ملی هستند.

او تصریح کرد: «داریم برای مبادلات انرژی به سمت 

ساز وکارهای مبادله بر اساس روبل و یوان تغییر رویه می‌دهیم.» وبگاه شبکه خبری راشاتودی نوشته در سال‌های گذشته روسیه و چین استفاده از ارزهای ملی در مبادلات دوجانبه را به منظور عبور از دلار و یورو شدت بخشیده‌اند. مسکو، به ویژه از زمان آغاز جنگ اوکراین، سیاست دلارزدایی را در مبادلات خارجی خودش دنبال کرده است. به گزارش فارس طی سال‌های اخیر، توسل مفرط آمریکا به تحریم‌ها بدون توجه به اصل حاکمیت مستقل کشورهای دیگر، نشانه‌هایی را پدید آورده مبنی بر اینکه این سلاح دائماً در دستان آمریکا نخواهد بود. اکنون کارشناسانی در داخل خود آمریکا هشدار می‌دهند که روند فروپاشی نظام تحریم‌ها آغاز شده و در این روند، به ویژه تحریم‌های آمریکا علیه ایران، آن هم به خصوص در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» اثرگذار بوده است. 

تمسخر طرح محدود ‌سازی قیمت نفت روسیه 

خبر دیگر این که وزیر خزانه‌داری پیشین آمریکا در مصاحبه با شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی از طرح گروه هفت (جی 7) برای تعیین سقف قیمتی برای نفت روسیه انتقاد کرد. «استیون منوچین» در مورد طرح گروه هفت برای تعیین سقف قیمتی برای نفت روسیه گفت: «نه تنها امکان‌پذیر نیست، فکر می‌کنم این مضحک‌ترین ایده‌ای است که تا به حال شنیده ام.».این مقام سابق آمریکایی گفت: «بازار قیمت را تعیین می‌کند. از این رو اگر شما برای قیمت‌های بالاتر تحریم وضع کنید، به این شیوه فقط شما وضعیت را بدتر می‌کنید.» گروه هفت متشکل از کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و ژاپن، توافق کردند تا یک قیمت ثابت محدود برای نفت روسیه تعیین کنند. این تصمیم از 5 دسامبر(14 آذر) اجرایی خواهد شد. این درحالی است که سطح قیمت هنوز تعیین نشده است اما گفته می‌شود که قرار است قیمت 60 دلار در هر بشکه تعیین شود. قیمت کنونی نفت برنت به عنوان شاخص جهانی نفت حدود 86 دلار در هر بشکه است.بر اساس این طرح، شرکت‌‌های غربی از ارائه خدمات ویژه به محموله‌‌های نفت روسیه که با قیمت بالاتر از سقف خریداری شوند، منع خواهند شد. این خدمات شامل بیمه و تسهیل پرداخت‌ها است. این سازوکار که توسط واشنگتن مطرح شده است، قصد دارد تا درآمدهای روسیه از محل صادرات انرژی را محدود کند.