در مقام عبادت و ولایت عزمی جزم و جانی عاشق داشت
مراسم تشییع پیکر حضرت آیتالله سعادت مصطفوی از حکمای بنام تهران و استاد برجسته دانشگاه امام صادق علیهالسلام دیروز برگزار شد.
آیتالله مصطفوی که از حکما و اندیشمندان مکتب حکمی تهران بود، در مورد زندگی درتهران در نوجوانی مینویسد: «کلاسهای پنجم و ششم ابتدایی و دبیرستان را در تهران طی نمودم و در ضمن تحصیل در این دوران نزد حضرت والد به تحصیل دروس مقدماتی حوزوی اشتغال داشتم. پس از طی دوران دبستانی و دبیرستان بهطور جدی صرف و نحو و معانی بیان مفنی و مطول و منطق حاشیه ملاعبدالله و قوانین و شرح تجرید و شرح منظومه و شرح اشارات و فلسفه مشاء را نزد حضرت والد که از شاگردان ممتاز آقا بزرگ حکیم خراسانی بودند و همچنین کفایه آخوند و مکاسب و رسائل شیخ انصاری را در مدرسه علمیه رضائیه که تدریس تمام دروس از سطح و خارج به ایشان محول شده بود با یک دوره درس خارج فقه و اصول به مدت ۷ سال گذراندیم؛ و پس از آن مدت چهار سال در درس فقه مرحوم آیتالله حاج شیخ محمدتقی آملی صاحب شرح عروه به نام مصباحالهدی با جدیت در این درس خارج فقه حاضر شدم و در همین مدت و برهه چهار ساله در درس حکمت متعالیه اسفار اربعه مرحوم آیتالله حاج سید ابوالحسن رفیعی قزوینی که زمستانها در تهران و همچنین پاییز در منزلشان مجلس درس گرمی از فضلاء را داشتند صبح و عصر حاضر میشدم. به مدت ۶ سال درس صبح امور عامه فلسفه بود و درس عصر سفر نفس اسفار.» آیتالله مصطفوی که در سالها تدریس بهعنوان استاد تمام دانشگاه امام صادق(ع) بود در دانشگاههای مطرح کشور نیز از جمله دانشکده الهیات دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات مشغول تدریس بود. ایشان مشخصا فیلسوف سینوی و ابنسیناشناس بزرگ عصر حاضر بود که در کنار علوم دینی، از واپسین مدرسان طبیعیات کلاسیک محسوب میشد و از این جهت هم باید از جامعیت ایشان نوشت. ایشان در کنار درس و بحث اهتمام زیادی به آگاهی مردم عادی داشت چنانکه نزدیکان وی روایت میکنند: «این فیلسوف و فقیه بزرگ همواره در مسجد محله حاضر میشد و سعی میکرد تا پشت و پناه مردم عادی و مشاوری امین برای ایشان باشد.» سیدحسین شهرستانی از شاگردان وی و مدیر گروه حکمت هنر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی در مورد آیتالله مصطفوی و برخورد وی با شاگردانش در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «با همه شأن علمی و کسوت و سن و سابقه، در مقام درس، بیهیچ گله و با همه حوصله اشکالات شاگردان را میشنید و پاسخ میگفت و نهتنها پاسخ میداد که گفتوگو میکرد، با لحنی همتراز و همافق. من گاه در درس به خود میآمدم و میدیدم که ما شاگردان جوان داریم با صدای بلندتر از استاد همزمان با ایشان بحث و جدل میکنیم و آنقدر روی ایشان به گفتوگو گشوده بود که ما حتی احساس نمیکردیم که شرط ادب را فروگذاشتهایم. بحث فلسفی او را به نشاط میآورد و این خود مجلس فلسفه او را به محفلی گرم و دلنشین بدل کرده بود. او در عین ذوق لطیف عرفانی و ادب که شرح آن مجال خود را میطلبد، جداً از استواری استدلال و پیروی از خرد و عقل نقاد دفاع و مراقبت میکرد و پروای علمیت و عقلانیت مباحث الهی و الهیاتی داشت.»
شهرستانی در ادامه گفت: «اما در عین منطقگرایی و خردباوری، در مقام عبادت و ولایت عزمی جزم و دلی گرم و جانی عاشق داشت. مراسم عزای اباعبدالله زیر نظر او در مسجد و تکیه نیاوران با آداب سنتی اهل محل برگزار میشد و او در همه عمر «منبر» وعظ و ذکر مناقب و مصائب آلالله را رها نکرد. در حالی که بسی از علمای بزرگ در این سطح نه دیگر در مقام پیشنماز و نه در موضع منبر ظاهر میشوند و طبق رسمی ناخوب در مراتب بالای فقه و فلسفه این دو مشغولیت کنار نهاده بود.»
مواضع استاد در تقابل با فتنه 88
حجتالاسلام محسن کرمانی با بیان اینکه مرحوم آیتالله سیدحسن سعادت مصطفوی(ره) قریب به ۵۰ سال امام جماعت مسجد جامع نیاوران بودند، گفت: ایشان بر دلها مدیریت میکردند. امروز صبح که به مسجد جامع نیاوران رفته بودم احساس کردم مردم با عشق و علاقه خاصی در مسجد حاضر شده و از شنیدن خبر ارتحال ایشان بسیار ناراحت بودند. وی افزود: ارتباط ایشان با مردم بسیار صمیمی بود و آن «مدیریت بر محله» را که همواره در «مرکز رسیدگی به امور مساجد» از آن یاد میکنیم، به طریق ویژهای اجرا مینمودند. مدیر مرکز رسیدگی به امور مساجد شمیرانات گفت: بارها از طریق مرکز رسیدگی به امور مساجد، موسسه امام خمینی(ره)، دانشگاه امام صادق(ع) و سایر نهادها قرار بود برای ایشان مراسم تجلیل برگزار شود که ایشان مخالفت کرده و گفته بودند: حالاتی که ممکن است از طریق اینگونه مراسمات در انسان حاصل شود برای ما خطرناک است و من ترجیح میدهم خودم را در معرض اینگونه بهجتهای دنیوی قرار ندهم. حجتالاسلام محسن کرمانی در ادامه افزود: ایشان عالمی وارسته و متقی بودند و در علم فلسفه متبحر و از مدرسین کمنظیر تهران در این حوزه بودند. این عالم فقید همچنین از دوستان و همبحثهای معلم شهید مرتضی مطهری بودند. البته رفاقت بین ایشان به قبل پیروزی از انقلاب اسلامی بازمیگردد. وی ادامه داد: مرحوم آیتالله مصطفوی مورد عنایت و وثوق حضرت امام رحمهًْاللهعلیه نیز بودند و پس از پیروزی انقلاب، مسئولیتهایی به ایشان سپرده میشود. شاید برجستهترین خصوصیات شخصیتی این عالم بزرگوار «بصیرت» ایشان باشد. ایشان در «فتنه ۸۸» موضع خود را در قبال فتنهگران مشخص نموده و حتی درب مسجد جامع نیاوران را به روی بسیجیان گشوده بودند، طوری که آنها، شبها در مسجد استراحت میکردند. بهطوری که نقل میکنند، مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) این کار مرحوم مصطفوی را مورد تقدیر قرار میدهند.