کیفیت علمی دانشجویان جدیدالورود دغدغه‌ای غیر قابل انکار
ورود به دانشگاه در کشور ما برای جوانان و حتی خانواده‌های آنان بسیار مهم است، حتی از همان کودکی در دعاهای والدین و اعضای فامیل برای بچه‌ها رفتن به دانشگاه را می‌شنویم؛ این موضوع شاید به این دلیل باشد که در گذشته نه چندان دور، ورود به دانشگاه برای عامه مردم تا حدی غیرممکن به نظر می‌رسیده و فقط عده‌ای به دانشگاه راه می‌یافتند اما چند سالی است که با افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها حتی با صندلی‌های خالی در دانشگاه‌ها
مواجهیم.
حدود سه هزار دانشگاه اعم از دولتی، پردیس‌های خودگردان وابسته به دانشگاه‌های سراسری یا دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی، موسسات آموزش عالی غیر‌انتفاعی، دانشگاه‌های آموزش از راه دور (پیام نور)، دانشگاه‌های جامع علمی - کاربردی و دانشگاه‌های مجازی در کشور ما فعالیت می‌کنند که روش‌های پذیرش دانشجو در هر یک از این دانشگاه‌ها متفاوت است.
برخی دانشگاه‌ها با روش گزینش متمرکز، دانشجو می‌پذیرند که در این نوع گزینش فقط رتبه کارنامه‌ای داوطلب کنکور اهمیت دارد و داوطلب می‌تواند براساس رتبه آزمون سراسری رشته و دانشگاه موردنظر خود را انتخاب کند.
روش دیگر پذیرش دانشجو در کشورمان روش گزینش نیمه متمرکز است که براین اساس برای قبولی فرد در دانشگاه علاوه‌بر رتبه مسائلی مانند مصاحبه، معاینه، آزمون‌های علمی و عملی و... نیز تاثیرگذارند و نتایچ به صورت چند مرحله‌ای اعلام
می‌شود.
آمار و البته صحبت‌های مسئولان دانشگاه‌ها بر این اساس است که در چند سال گذشته میزان کیفیت دانشجویان کاهش یافته است، اینکه دلیل این مسئله چیست را ما از مسئولان و کارشناسان سؤال کرده‌ایم اما جا دارد مسئولان مرتبط با این قضیه نیز به صورت آماری مسئله را بررسی کرده و مورد تحلیل کارشناسی قرار دهند.
دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، روش فعلی سنجش و پذیرش دانشجویان را علت کاهش کیفیت دانشجویان جدید الورود می‌داند و می‌گوید: روش فعلی سنجش و پذیرش کشور سبب شده تا هم آموزش و پرورش نتواند کارکردش را به درستی انجام دهد و هم دانشگاه‌ها؛ به این شکل که هر دو این نهادها در کارکرد خود ضعیف شده‌اند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر مسئولان دانشگاه‌ها گله‌مند هستند که با کیفیت دانشجویی خوبی مواجه نیستند، ادامه می‌دهد: در حال حاضر کارکرد آموزش و پرورش که باید مرجع کیفیت آموزشی دانش‌آموزان باشد به شکلی عمل کرده که متوسط دیپلم دانش‌آموزان 12 است، افراد با این سطح یادگیری وارد دانشگاه می‌شوند بنابراین کیفیت دانشجویان کاهش می‌یابد، من کاهش کیفیت دانشجویان را از پیامدهای منفی روش فعلی سنجش و پذیرش دانشجویان می‌دانم.
نامبرده مصوبه جدید کنکور را از عوامل رفع این چالش عنوان کرده و می‌گوید: با اجرای مصوبه جدید کنکور که سوابق تحصیلی هم در سنجش و پذیرش دانشجو دخیل است، دانش‌آموزان به صورت محتوایی آموزش می‌بینند و دروس را جدی می‌گیرند بنابراین با پایه آموزشی مناسبی وارد دانشگاه‌ها
می‌شوند.
همچنین مدیرکل دفتر تدوین و راهبری اسناد و سیاست‌های آموزش و پژوهش ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی نیز در این باره می‌گوید: روش فعلی سنجش و پذیرش به گونه‌ای است که برخی از دانش‌آموزان اصلا فرصت نمی‌کنند که از نظر محتوایی تقویت شوند و درس بخوانند زیرا همیشه در کلاس‌های کنکور و در حال تست زنی هستند بنابراین کیفیت ورودی‌های آموزش عالی کاهش یافته است.
وی عنوان می‌کند: وقتی سؤالات کنکور تستی باشد نمی‌توان زیاد از سؤالات محتوایی برای سنجش داوطلبان استفاده کرد زیرا سؤالات تکراری می‌شود اما در آزمون تشریحی به این صورت نیست و دست طراحان برای طراحی سؤالات باز است؛ در آزمون تشریحی کل فرآیند پاسخ به سؤال نمره دارد، یعنی اگر جواب را هم درست به دست نیاورند فرآیند حل سؤال
نمره دارد.
وزیر علوم نیز به عنوان متولی اول آموزش عالی کشور، طرح آمایش آموزش عالی را سبب ارتقای کیفیت آموزش عالی می‌داند و می‌گوید: با اجرای کامل این طرح که شامل ۹ بند مأموریت‌گرایی، توجه به استاندارد‌ها و توجه به بهره‌وری است ارتقای کیفیت بالا می‌رود.
به نقل از فارس، کارشناسان چند چالش از جمله تعدد نهادهای تصمیم‌گیر و سیاستگذار در ساختار نظام آموزش عالی کشور، مأموریت‌گرا و نیاز محور نبودن پژوهش‌های دانشگاهی، اجرایی نشدن سند آمایش آموزش عالی، کم‌توجهی به بازنگری رشته‌های دانشگاهی و آموزش‌های مهارتی را به عنوان علل کاهش کیفیت دانشجویان بیان کرده‌اند که باید از سوی مسئولان مورد توجه و بررسی قرار گیرد.