جنگ اوکراین و آوار غول گرانی بر سر اقتصاد آمریکا و اروپا
سرویس خارجی-
در حالی که جنگ اوکراین وارد پنجمین ماه خود شده است اقتصادهای کشورهای اروپایی و آمریکا تحت تاثیر این جنگ با غول گرانی و رکود در حال دست و پنجه نرم کردن هستند. بایدن هم گفته است تا زمانی که جنگ تمام نشود خبری از کاهش تورم نخواهد بود.
این روزها اقتصادهای بزرگ جهان در اروپا و آمریکا با بحران تورم و رکود دسته و پنجه نرم میکنند. گفته میشود اصلیترین عامل این وضعیت جنگ اوکراین بوده است.از 24 فوریه(5 اسفند 1400) که جنگ اوکراین آغاز شد اروپا و آمریکا و البته قدرتهای بزرگ آسیایی مثل ژاپن و کره جنوبی شدیدترین تحریمها را علیه روسیه با هدف متوقف کردن ماشین جنگی این کشور در اوکراین وضع کردند اما خیلی زود تحریمها کمانه کرد و به جای روسیه این غولهای بزرگ اقتصاد جهانی بودند که کمرشان زیر بار بحران اقتصادی ناشی از این جنگ در حال خمیده شدن است. آمریکا و اروپا در حال تجربه تورمی هستند که در 40 سال گذشته بیسابقه بوده است. در آمریکا کارشناسان میگویند سال آینده اقتصاد این کشور وارد رکود میشود در اروپا مقامات نسبت به ورود اقتصادهای بزرگ حوزه یورو به رکود هشدار میدهند. همزمان نگرانیها از زمستان بدون نفت و گاز روسیه در اروپا به شدت بالا رفته است. خبرها از جیرهبندی گاز در اروپا حکایت دارد. حتی در آلمان برخی مقامات طرح جیرهبندی آب گرم را مطرح کردهاند. افزایش جهانی قیمت نفت و گاز تمامی برنامههای ضد روسی غرب را به هم ریخته است..علیرغم تحریمهای غرب، روسیه در اردیبهشت گذشته ۲۰ میلیارد دلار افزایش درآمدی داشت، زیرا افزایش قیمتها باعث شد روسیه در مقایسه باآوریل (فروردین) ۱.۷ میلیارد دلار اضافی نفت بفروشد. کارشناسان بانک جی پی مورگان آمریکا نیز در جدیدترین ارزیابی خود هشدار دادهاند که اگر روسیه تولید روزانه نفت خام خود را تا 5میلیون بشکه کاهش دهد قیمت نفت با افزایش 4 برابری از 111 دلار کنونی ممکن است به 380 دلار برسد.
تمسخر بایدن به خاطر قیمت بنزین
در آمریکا مقامات دولت بایدن خیال همه را راحت کرده و گفتهاند دلیل اصلی گرانی کالاها و به خصوص قیمت بنزین حمله روسیه به اوکراین بوده است. بایدن در این زمینه گفته است «تا زمانی که جنگ اوکراین ادامه دارد و روسیه شکست نخورده است، رانندهها باید بنزین را گرانتر بخرند»یک گروه بزرگ لابی انرژی در آمریکا نیز پیام توئیتری جو بایدن که در آن از جایگاهداران سوخت انتقاد کرده و دستور داده بود، قیمتهای بنزین را کاهش دهند، مورد تمسخر و کنایه قرار داد. انجمن نفت و گاز آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی خطاب به جو بایدن با بیان اینکه «آنها روی این خواسته کار میکنند»، با کنایه نوشته است که نویسنده این پیام توئیتری باید برای یادگیری اصول اولیه اقتصاد به مدرسه بازگردد. رئیسجمهوری آمریکا روز شنبه به وقت محلی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشته بود: «پیام من به شرکتهایی که جایگاههای سوخت را اداره میکنند و قیمت بنزین را در جایگاهها تعیین میکنند ساده است: اکنون زمان جنگ و خطر جهانی است.قیمت را در جایگاههای سوخت کاهش دهید تا هزینهای را که برای محصول میپردازید منعکس کند. اکنون این کار را انجام دهید»علاوهبر کنایه انجمن نفت و گاز آمریکا به پیام بایدن، «جف بزوس»، بنیانگذار شرکت آمازون نیزدر پیامی جداگانه نیاز به آموزش بیشتر را گوشزد کرده است.در چند ماه گذشته، در پی جنگ در اوکراین که بازار جهانی انرژی را تحت فشار قرار داده است، قیمت بنزین در کالیفرنیا و در سراسر آمریکا به بالاترین حد خود رسیده است.در میان ایالتهای آمریکا، کالیفرنیا با ۶.۲۷ دلار در هر گالن بنزین دارای بالاترین قیمت سوخت است و پس از آن هاوایی و آلاسکا در جایگاههای دوم و سوم از این نظر هستند. بایدن برای مهار قیمت بنزین از کنگره خواسته است تا یک تعلیق سه ماهه مالیات بر بنزین را برای کمک به مقابله با افزایش بیسابقه قیمت بنزین در این کشور و کاهش هزینههای خانوادههای آمریکایی در طول فصل تابستان امسال تصویب کند اما در عین حال اذعان کرده است این اقدام به تنهایی مشکل گرانی بنزین را حل نمیکند.بایدن همچنین از ایالتهای این کشور خواسته بود تا مالیاتهای ایالتی بر سوخت را که اغلب بالاتر از نرخهای دولت مرکزی است، به حالت تعلیق درآورند.
گرانی، بهای مقابله با روسیه
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اذعان به بحران اقتصادی و افزایش قیمت انرژی در اروپا در مقالهای نوشت که « بحران انرژی که توسط اتحادیه اروپا احساس میشود بهایی است که این اتحادیه باید برای دفاع از دموکراسی و پایان نفوذ روسیه بر تصمیمسازیهای سیاسی بروکسل پرداخت کند.. » به گزارش فارس، «جوزپ بورل» روز دوشنبه در مقالهای که در روزنامه ایتالیایی «لااستامپا» منتشر شده، نوشت: «تا پایان سال ۲۰۲۲، واردات نفت از روسیه را تا ۹۰ درصد کاهش خواهیم داد و به سرعت واردات گاز از روسیه را کاهش میدهیم. این تصمیمات به تدریج ما را از وابستگی که مدتها بر تصمیمات سیاسی ما تاثیرگذار بوده رها خواهد کرد» بورل اضافه کرد: «البته این کاهش سریع وابستگی به انرژی روسیه چالشهای جدی برای بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا و فعالیت بخشهای مختلف اقتصادی ایجاد خواهد کرد اما این بهایی است که برای دفاع از دموکراسیهایمان و قوانین بینالمللی باید پرداخت کنیم و ما در حال اتخاذ گامهایی برای حل این مشکلات با همبستگی هستیم»مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه مقاله خود ابراز اطمینان کرد که تحریمها سرانجام مسکو را به زانو در خواهد آورد و این کشور را مجبور میکند که محاسبات راهبردی خود را تغییر دهد اگر چه این موضوع در آیند نزدیک روی نخواهد داد.
سالهای دشوار آلمان
این روزها آلمان بزرگترین اقتصاد حوزه یورو نیز با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم میکند.رهبران سیاسی و تجاری آلمان هشدار دادند این کشور با افزایش بهای انرژی واختلال تجاری که باعث شده برای اولین بار در بیش از ۳۰ سال گذشته کسری تجاری ماهانه داشته باشد، با بزرگترین «بحران اقتصادی» مواجه شده است. به گزارش ایرنا، روزنامه فایننشال تایمز در این باره نوشت: افزایش قیمت انرژی باعث افزایش هزینههای وارداتی بزرگترین اقتصاد جهان در ماه می(اردیبهشت) شده است و این در حالیاست که اختلال در روند تجاری جهان باعث کسری بیسابقه یک میلیارد دلاری در صادرات این کشور برای اولین بار از سال ۱۹۹۱ شده است.«اولاف شولتس» صدر اعظم آلمان روز دوشنبه هشدار داد که کشورش با «چالشی تاریخی» مواجه است و این بحران چند ماهه نخواهد بود، زیرا جنگ اوکراین «همه چیز را تغییر داده است و زنجیرههای عرضه کالاها هنوز هم به دلیل همهگیری کرونا دچار اختلال هستند». «رینر دالگر» رئیسفدراسیون انجمنهای کارفرمایان در آلمان بعد از نشست روز دوشنبه به میزبانی شولتس گفت، آلمان با دشوارترین بحران اجتماعی و اقتصادی از زمان اتحاد دوباره مواجه است.وی گفت:« سالهای دشواری پیش رو داریم. ما دیگر نمیتوانیم تداوم رشد اقتصادی را که قبل از همهگیری کووید-۱۹ و جنگ اوکراین تجربه کردیم، تضمین کنیم.بر اساس دادههای آژانس آمار فدرال آلمان که روز دوشنبه منتشر شد، واردات آلمان از ماه آوریل تا مه (فروردین تا اردیبهشت) افزایش ۲.۷ درصدی داشت و به ۱۲۶.۷ میلیارد یورو رسید در حالی که صادرات این کشور در مقیاس ماهانه در همین ماه ۰.۵ درصد کاهش داشت و به ۱۲۵.۸ میلیارد یورو ثبت شد.پیشبینی شرکت خدمات مالی «ای. ان.جی» نیز نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی آلمان در سه ماهه دوم امسال کاهش یابد.«کارستن برزسکی»، رئیستحقیقات کلان این شرکت گفته است که احتمال زیادی وجود دارد که آلمان و بقیه کشورهای منطقه یورو امسال وارد رکود اقتصادی شوند.
اعتصاب کارگران بخش نفت و گاز نروژ
در نروژ نیز اعتراض کارگران بخش نفت به دستمزدها در شرایطی که اروپا به دلیل کاهش عرضه از روسیه، به گاز این کشور نیاز دارد دردسرهایی را برای اتحادیه اروپا به همراه آورده است. خبرگزاری «دویچه وله» آلمان در گزارشی در همین زمینه نوشت: «کارگران بخش نفت و گاز نروژ در بحبوحه نگرانیها در مورد عرضه گاز اروپا کار خود را متوقف کرده و اعتصاب کردهاند. » به گزارش تسنیم گفته میشود که در ابتدا یک میدان گازی تحت تأثیر این اعتصابها قرار گرفته است، اما این حرکت اعتراضی میتواند به سه میدان دیگر گسترش یابد مذاکرات تعرفهای برای افزایش دستمزد کارگران تا به حال بینتیجه بوده است. دولت نروژ اعلام کرده که از نزدیک این مناقشات را دنبال میکنداین حرکت اعتراضی برای کشورهای اتحادیه اروپا در موقع نامناسبی اتفاق افتاده است. زیرا آنها به دلیل کمبود منابع روسیه به گاز بیشتری از نروژ وابسته هستند. روسیه تحویل گاز به لهستان و هلند را متوقف کرده است، زیرا آنها روشهای پرداخت جدید معرفی شده توسط روسیه را رد کردند. به دلیل کاهش عرضه، نروژ تولید گاز خود را افزایش داده و گفته است که فروش خود را در سال جاری هشت درصد افزایش خواهد داد. اتحادیه اروپا تاکنون حدود 20 درصد گاز خود را از نروژ وارد کرده است. حدود 40 درصد گاز اروپا هم قبل از حمله روسیه به اوکراین از این کشور تامین میشد.
رکوردشکنی تورم در کره جنوبی
در آسیا نیز دادههای آماری نشان میدهد میزان نرخ تورم در کره جنوبی در ماه ژوئن سال جاری(خرداد-تیر) به بیشترین میزان خود در ۲۴ سال گذشته رسیده است. به گزارش ایرنا به نقل از خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی، میزان نرخ تورم در کره جنوبی در ماه ژوئن(خرداد-تیر) با افزایش ۶ درصدی روبهرو شده است. نرخ تورم در ماه مه نیز رشد ۵.۴ درصدی را تجربه کرده است.بر پایه این گزارش، افزایش بهای انرژی یکی از مهمترین دلایل بالارفتن نرخ تورم در این کشور آسیایی به شمار میآید.بر اساس این گزارش، حدود ۲۴ سال پیش نرخ تورم در کره جنوبی در سال ۱۹۹۸ با افزایش ۶.۸ درصدی روبهرو شد. این کشور در سالهای ۱۹۹۷-۱۹۹۸ بالاترین نرخ تورم را به دلیل وقوع بحران مالی تجربه کرد.