زمینههای اعطای حکمت(حکایت خوبان)
ازحماد روایت شده که از امام صادق(ع) سوال کردم دررابطه با لقمان وحکمت اوکه خداوند متعال از آن یاد کرده است چیست؟ حضرت فرمود: حکمت لقمان مربوط به مال و اهل و جسم و جمال نبود، بلکه او در کار خدا مردی قوی، پیوسته با ورع و ساکت و با وقار بود و در بینش خود عمیق بوده و طولانی فکر میکرد، تیز فهم و اهل عبرت بود، روزها نمیخوابید... از ترس گناه بیجهت نمیخندید، هیچگاه غضب نمینمود و با کسی مزاح نمیکرد، وقتی که دنیا به او رو میآورد خوشحال نمیشد، و برای امور دنیا محزون و غمناک نمیگردید... در دعوا و مقاتله دو نفر برخورد نکرد مگر آنکه بین ایشان ایجاد آشتی میکرد و از آنها نمیگذشت مگر آنکه آنها را از هم جدا میساخت، و پیوسته از حال مردمپرس وجو میکرد و زیاد با فقیهان مینشست، و با قضات و پادشاهان آمیزش داشت... آنچه را که باید نفسش بر او غلبه کند و به آن وسیله با هوای خود به جهاد برخیزد و از شیطان دوری جوید، یاد میگرفت و قلب خود را با تفکر مداوا میکرد، و با نفس خود مدارا مینمود. بدون قصد وفایده کوچ نمیکرد، روی همین اصل به او حکمت و عصمت عطا گردید. (1)
_____________________
1- بحارالانوار، ج 13، ص 409