سرویس سیاسی-

 

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر دیروز جمعه در نشست ویدئوکنفرانسی سران کشورهای گروه بریکس که به میزبانی چین برگزار شد ضمن تبریک به دولت چین برای برگزاری موفقیت‌آمیز نشست سران بریکس و همچنین قدردانی بابت دعوت از جمهوری اسلامی ایران جهت مشارکت در «بریکس‌پلاس» و «گفت‌وگوهای سطح بالا پیرامون توسعه جهانی» گفت: جهان به‌هم ‌پیوسته‌ کنونی، با چالش‌های جدید و متنوعی رو‌به‌روست که روندِ پیشرفتِ دوستی و صلح جهانی را متأثر می‌سازد. بحران‌های نوظهوری مانند پاندمی کرونا، تغییرات اقلیمی و نیز منازعات منطقه‌ای و بین‌المللی، تعاملات بین کشورها را ضرورتی دو چندان بخشیده است. 

از سوی دیگر شاهد تجربه‌ها و اراده‌های جمعی، جهت غلبه بر مشکلات هستیم که در قالب نهادها و ترتیبات جمعی، تحققِ ابتکارهایِ جمعیِ توسعه و تأمینِ منافعِ مشترکِ جهانی را تسهیل می‌کند. لازم است این بستر جهانی برای نقش‌آفرینی مؤثرِ نهادهای چند جانبه‌ مستقل برای نیل به توسعه همگون و صلح جهانی را تقویت کنیم.

رئیس‌جمهور کشورمان افزود: روندهای متعارض جهانی، یکجانبه‌گرایی، ترجیحات ملی‌گرایانه و چالش‌هایی مانند تحریم و اقداماتِ قهرآمیزِ اقتصادی، اهمیت ایجاد و تقویت نهادهای نوین را در کنار سازمان ملل متحد ضروری می‌کند تا ضمن احترام به حاکمیت و منافع ملی کشورها، گام مهمی برای تحقق «جامعه بشری با آینده مشترک» برداشته شود.

آیت‌الله رئیسی در ادامه با بیان اینکه «بریکس» به عنوان نهادی پیشرو و متشکل از اقتصادهای بزرگ نوظهور، توانسته است با ارائه الگوها و ابتکارات مناسب، روندهای جدیدی را در جهان شکل دهد، تصریح کرد: اعضای بریکس با اقتصادهای مکمل و تنوع فرهنگی، می‌توانند نیازهای متقابل را تأمین کنند و تجربه‌های ملی و بومی توسعه‌ خود را در جهت تقویت رفاه و صلح جهانی با دیگران به اشتراک بگذارند. ابتکارهای اعضای بریکس از جمله «ابتکار توسعه جهانیِ» رئیس‌جمهور شی‌جین‌پینگ، نمونه ‌موفقی از نگاه جهانی برای رسیدگی به چالش‌های مشترک و جمعی است.

رئیس‌جمهور کشورمان با اشاره به ماهیت مبتکرانه و تاثیرگذار این نهاد در مقطع کنونی و آینده اظهار داشت: نقش‌آفرینی مؤثر بریکس در پیشبرد اهدافی چون توسعه روابط جنوب- جنوب، اصلاحات در نظام مالی بین‌المللی و ارائه ایده‌ها و ابتکارهایی از سوی اعضای آن از جمله ابتکار کمربند-راه، تأسیس بانک توسعه جدید، با هدف ارتقای رفاه عمومی و تقویت صلح و ثبات بین‌المللی، نشانگر ماهیت مبتکرانه و تأثیرگذاری این نهاد در مقطع کنونی و آینده است. 

آیت‌الله رئیسی با اشاره به اینکه سیاست‌ها و برنامه‌های بریکس که در بیانیه‌ها و اسناد آن انعکاس یافته، نشان می‌دهد این نهاد قادر است به طیف متنوعی از موضوعاتِ مرتبط با دغدغه‌های جوامع در حال توسعه بپردازد گفت: دستورکارِ اجلاس حاضر نیز نشان‌دهنده پیوند مقوله‌ توسعه با امنیت، صلح، بهداشت، محیط زیست و نوآوری است. پیشنهادهایی همانند «ابتکار امنیتِ جهانی» نیز بستری مناسب برای شکل‌دهی به همکاری‌های سازمان یافته فراهم می‌آورد.

رئیس‌جمهور کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران عمیقاً به عدالت جهانی باور دارد و تبدیل شدن این آرمان متعالی به گفتمانی فراگیر در عرصه جهانی را ضرورتی انکارناپذیر می‌داند تاکید کرد: جهان معاصر اگر چه شاهد توسعه در برخی عرصه‌ها بوده است، اما توسعه‌ منهای عدالت، موجب گسترش بحران‌های جهانی نظیر بحران معنویت و اخلاق، گسترش شکاف فقیر و غنی و تلاش برای به حاشیه راندن تنوع فرهنگی غنی موجود در جهان شده است.

آیت‌الله رئیسی افزود: جمهوری اسلامی ایران، به عنوان کشوری با تاریخی پربار از حضور فعال در نهادها و ابتکارات بین‌المللی، برخوردار از ظرفیت‌های گسترده اقتصادی، انسانی و طبیعی و نیز با الهام از الگوهای بومی، توانسته است، به مدد فرهنگ استقلال‌خواهی و حق‌طلبی، در مسیر توسعه‌ ملی خود گام‌های ماندگاری بردارد ما آمادگی داریم همه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های خود را به‌کار بگیریم.

رئیس‌جمهور کشورمان ادامه داد: از جمله ذخایر کم‌نظیر انرژی جهان، شبکه‌های حمل‌ونقل و ترانزیت کوتاه و ارزان، ثروتِ استثناییِ نیروی انسانیِ آموزش‌دیده و نیز دستاوردهای علمیِ چشمگیر، برای نیل به اهداف بریکس به اشتراک گذاریم. این موقعیت کم‌نظیر جغرافیای سیاسی و اقتصادی، می‌تواند ایران را به شریکی پایدار و قابل اتکاء جهت اتصال بریکس به گلوگاه‌های انرژی و بازارهای بزرگ جهانی مبدل نماید.

آیت‌الله رئیسی در پایان ضمن تشکر از همه اعضای بریکس، آمادگی نمایندگان دولت جمهوری اسلامی ایران برای مشارکت فعال در سایر نشست‌های بریکس را اعلام کرد.

آشنایی با گروه بریکس

بریکس نام گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور است که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده‌ است.

بریکس یک ائتلاف فراقاره‌ای به شمار می‌آید که ساختاربندی جدیدی را برای اقتصاد و سیاست جهانی فراهم کرده است. به باور کارشناسان این ائتلاف قدرتمند جهانی بدون مشارکت اروپا و آمریکا تشکیل شده است و این ظرفیت را دارد تا صدایی قوی در مجامع و مباحث مهم اقتصادی و سیاسی بین‌المللی باشد و سیطره نظم مسلط فعلی را به چالش بکشد.

در حال حاضر دو کشور عضو بریکس، عضویت دائم شورای امنیت را دارند و سه کشور دیگر داعیه عضویت دائم در شورای امنیت و اصلاح ساختارهای سیاسی و مالی جهانی را دارند.

به استناد گزارش‌های خبری، آمریکا یکی از مخالفان اجلاس بریکس به شمار می‌آید و همواره کوشیده است با همراهی متحدان غربی خود روند جهانی شدن سایر کشورهای درحال توسعه را به چالش بکشاند.

اکنون اگرچه بیش از ۱۶ سال از تاسیس این بلوک اقتصادی می‌گذرد، تاکنون روابطش با کشورهای غربی و آمریکا رو به رونق نگذاشته و پنج قدرت بازار نوظهور غیرغربی آن کوشیده‌اند روابط خود را افزایش دهند.

شایان ذکر است یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت گروه بریکس که پتانسیل بالایی برای تاثیرگذاری بر اقتصاد جهانی دارد، رشد پرشتاب اقتصادی و نفوذ آن در امور جهانی است که به واسطه دارابودن نیمی از جمعیت جهان و بین ۲۵ تا ۲۸ درصد از ظرفیت اقتصاد جهانی و همچنین منابع انسانی و طبیعی غنی حاصل آمده است. 

یکی از مهم‌ترین رویکردهای اعضای بریکس این است که آنها حامی کشورهای در حال توسعه و کشورهای جنوب و برقرارکننده تعادل و عدالت اقتصادی در مقابله با نظام پولی و بانکی غربی است. بدین ترتیب یکی از دستور کارهای گروه بریکس را می‌توان تقابل با نظام اقتصادی غربی دانست که کل مناسبات جهانی را دربر گرفته است. بریکس نمایانگر نیمی از جمعیت جهان است و ۲۸٪ قدرت اقتصادی جهان را در اختیار دارد. 

سخنرانی رئیسی در بریکس 

 شکست عملیات روانی غرب‌گرایان

نکته قابل تامل اینکه رئیس‌جمهور کشورمان درحالی به دعوت رئیس‌جمهور چین در این نشست سخنرانی کرد که در روزهای اخیر حامیان دولت قبل به بهانه عدم حضور ایران در نشست سطح وزرا، با تیتر «چین ایران را از نشست بریکس حذف کرد» به پیشبرد خط خبری شرق‌هراسی خود پرداختند. این جریان مدعی بود ریسک بالای همکاری با ایران و ابهام در نتیجه مذاکرات باعث شده تا روسیه و چین ایران را به این نشست دعوت نکنند!

 اتاق بازرگانی نیز مدعی شد ایران علی رغم ادعای همکاری راهبردی با چین به این اجلاس دعوت نشده و این اتفاق را نشان دهنده ترجیح عربستان و امارات بر ایران خواند. جریان غرب‌گرا در سال‌های اخیر مدام تلاش داشته تا همه فعالیت‌های دیپلماتیک و اقتصادی کشور با جهان را مشروط به توافق برجام کند. 

نادرستی این ادعا البته بارها ثابت شده و خود را در موضوعاتی مانند واردات واکسن، عضویت ایران در اجلاس شانگهای، افزایش فروش نفت و افزایش تراز تجاری کشور و همکاری با همسایگان نشان داده است.