Research@kayhan.ir
 بنی صدر و حکومت پهلوی :
ابوالحسن بنی صدر که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان اولین رئیس جمهور ایران انتخاب شد ، پیش از انقلاب ، مدتی کارمند مؤسسه تحقیقات اجتماعی زیر نظر احسان نراقی و دکتر هوشنگ نهاوندی ـ دو تن از مهره‌های رژیم شاه ـ بود. او در سال 1340 ، از سوی دولت اسرائیل بر ای شرکت در سمیناری به این کشور دعوت شد و در یازدهم دی ماه همین سال از ایران خارج شده در کنگره سازمان جهانی جوانان در شهر حیفا شرکت کرد . در طی این سفر ، مسئولین بخش همکاری های بین المللی وزارت امور خارجه اسرائیل ، به بنی صدر پیشنهاد بورس تحصیلی کردند تا دوره فوق لیسانس اقتصاد را در دانشگاه های این کشور بگذراند ؛ اما رسیدگی به این موضوع احتیاج به تأیید دولت ایران داشت . بنابراین تصمیم نهایی اتخاذ نشد و بنی صدر به ایران بازگشت .1
آیت الله صادق خلخالی در کتاب خاطراتش نقل می کند که بنی‌صدر، پسرخاله اردشیر زاهدی بود. اردشیر زاهدی داماد شاه و آخرین سفیر ایران در آمریکا در زمان شاه بود . البته پیش از آن وی مدتی وزیر امور خارجه بود . 2
بنی صدر در آذر ماه 1342 به منظور تکمیل تحصیلات دانشگاهی خود به فرانسه رفت . این فرصت تحصیلی با مراجعه بنی صدر به امیرعباس هویدا ـ که در آن زمان وزیر دارایی حکومت شاه بود ـ امکان پذیر شد و منجر به اقامت 15ساله بنی صدر در پاریس گردید . 3
بنی صدر و سازمان سیا :
بنی صدر در سال 1357 از طریق فردی که با پوشش نمایندگی یک کمپانی تجاری آمریکایی با او ارتباط گرفته بود ، با سازمان سیا مرتبط شد. البته برخی از افراد با توجه به سوابق وی ، حدس می زدند که وی عامل اطلاعاتی آمریکا شده باشد ؛ مانند دکتر جواد منصوری ، که طی مصاحبه‌ای با روزنامه ایران گفته است :
« هنگامی که در آبان سال 1357 در زندان بودم ، به دوستانم گفتم که بنی‌صدر و قطب زاده و یزدی عامل سیا هستند و سازمان سیا تصمیم دارد که اینها را اطراف امام بچیند که انقلاب را بدزدند . من این حرف را در زندان بر اساس شناخت تاریخی خودم از اینها زدم نه از روی سند و مدرک . قضایا گذشت و انقلاب شد و با انتخاب بنی صدر و قطب زاده و یزدی در بهمن 57 به عنوان اعضای شورای انقلاب ، عده زیادی حیرت زده شده بودند . ما در آن ایام هرچه گفتیم ، کسی باور نکرد تا اینکه در خرداد 58 سند جاسوسی اینها در اداره دوم ارتش درآمد و باز هم کسی توجه نکرد . آقای سرهنگ حاتمی که رئیس اداره دوم ارتش بود به من گفت که اسناد جاسوسی اینها در اداره ما هست ، بیایید تحویل بگیرید و به آقای خامنه ای بدهید ؛ اما این نکته را مد نظر داشتند که اگر می آمدند و می گفتند که اینها جاسوس هستند ، شورای انقلاب تماماً زیر سؤال می رفت .4
منصوری در جای دیگری می‌افزاید :
« پرونده نسبتاً حجیمی در اداره رکن دوم ارتش درباره جاسوسی بنی‌صدر وجود داشت ولی متأسفانه در آن مقطع کسی به این پرونده اعتناء نمی کرد . » 5
بنی صدر در سال 1357 با حقوق ماهیانه هزار دلار و با کد رمز " اس. دی. لور/1 " همکاریش را با سازمان سیا آغاز کرد . یکی از مأمورین سیا در این مورد می نویسد :
« به من گفته شده بود که دولت آمریکا به طور اعم و "سیا" به طور اخص در نظر دارند اگر امکاناتی موجود باشد ، با افرادی که می توانند در انقلاب ایران نقشی داشته باشند ، تماسی برقرار شود . لذا زمانی که امام در فرانسه بود ، یک افسر بازنشسته "سیا" مأمور شد که به فرانسه رفته و با آقای بنی صدر تماس برقرار نماید ... زمان این ملاقات اولیه کمی قبل از مراجعت آیت الله خمینی به ایران است که ملاقات در فرانسه انجام شده بود . هدف نهایی ما به استخدام درآوردن بنی‌صدر بود ... در آخرین جلسه بنی صدر موافقت نمود که به عنوان مشاور اقتصادی قابل اطمینان این کمپانی فعالیت نماید و پیشنهاد حقوق ماهیانه هزار دلار را پذیرفت . » 6
در یکی از اسناد سرّی سازمان سیا به تاریخ 17 خرداد 1358 ، گفته شده که یکی از عوامل سیا در ایران به نام خسرو قشقایی با کد رمز "اس. دی. راتر/4" در ملاقاتی که با "تام اهرن" رئیس پایگاه سیا در تهران داشته می گوید که اگر تا به حال با بنی صدر تماس نگرفته اید ، حتماً با او تماس بگیرید . قشقایی با اصرار می گوید که بنی صدر به درد "سیا" خواهد خورد . 7
طبق یک گزارش سرّی سازمان سیا به تاریخ 13 شهریور 1358 ، یکی از مأمورین سیا با نام مستعار راترفورد ، با بنی صدر در تاریخ 12 شهریور ملاقات می کند . بنی صدر که از جلسه مجلس خبرگان قانون اساسی بیرون آمده بود، به مدت دو ساعت با راترفورد به گفت و گو می پردازد . وی در این ملاقات مطالبی درباره دولت بازرگان ، شورای انقلاب ، دادستانی انقلاب و کمیته های انقلاب اسلامی را در اختیار راترفورد قرار می دهد .8
مطالبی که بنی صدر در این جلسه به مأمور سیا می گوید ، به خوبی نشان می دهد که وی طرف مقابل خود را به خوبی می شناسد و می داند که او یک مأمور اطلاعاتی است .  
در یک سند سرّی سازمان سیا به تاریخ 18 شهریور 1358 ، بنی صدر را فردی می دانند که ممکن است در آینده علیه جمهوری اسلامی توطئه کند :
« چون او یک توطئه گر کهنه کار است ، اگر احساس کند که رژیم از اهداف انقلابی خود دور می شود یا اینکه به نفع خودش خواهد بود ، ممکن است در آینده برای توطئه علیه رژیم مانعی سر راه خود نبینید . اگر چه او احتمالاً در حال حاضر هیچ مشکل مالی ندارد ، اما باید در نظر داشته باشد که ممکن است با یک تذکر کوتاه ، به خارج تبعید شود و در آن زمان می تواند از کمک مالی ما استفاده نماید .» 9
در بخش دیگری از سند مذکور چنین آمده است :
« افشا شدن روابط مخفیانه اش با ما ، احتمالاً به زندگی حرفه ای سیاسی فرد مزبور خاتمه خواهد داد . یقین است که او این نکته را از نظر دور نخواهد داشت . » 10
پس از تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام ، ابوالحسن بنی صدر ـ که در آن هنگام سرپرست وزارت امور خارجه بود ـ از بیم افشای روابط پنهانی خود با آمریکایی ها ، با این اقدام دانشجویان مخالفت کرده و با رفتن به سفارت آمریکا از دانشجویان می خواهد که گروگان های آمریکایی را رها کنند و از سفارت نیز خارج شوند .11
پس از شکست عملیات طبس و فرار نیروهای آمریکایی از صحرای طبس ، چند هلی‌کوپتر سالم برجای می ماند که مقداری سلاح و مهمات و اسناد سرّی مربوط به عملیات نیز در آنها برجای مانده بود . تعدادی از پاسداران سپاه یزد به فرماندهی محمد منتظر قائم که به منطقه مربوطه رسیده بودند ، شروع به جمع آوری اسناد و مدارک و سلاح های موجود در هلی‌کوپترها می کنند . ساعت 6 بعد از ظهر ، رادیو صدای آمریکا اعلام می کند که درون هلی‌کوپترها اسناد مهمی باقی مانده است . نیم ساعت پس از اعلام این خبر ، بنی صدر که می‌ترسید اسناد همکاری برخی خائنین داخلی با نیروهای متجاوز آمریکایی افشاء شود ، دستور می دهد تا هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی با بمباران و گلوله‌باران منطقه، مانع از بردن اسناد و مدارک شوند . این اقدامات منجر به شهادت محمد منتظر قائم فرمانده سپاه یزد می شود . 12
پس از این حادثه وقتی خبرنگاران از بنی صدر می پرسند که چرا دستور بمباران هلی کوپترها را داده است ، پاسخ می دهد که برای اینکه هلی کوپترها از کار بیفتند و نتوانند از کشور خارج شوند ! 13
سرهنگ باقری فرمانده نیروی هوایی که به دستور بنی صدر هلی کوپترها را بمباران کرد ، از مخالفین انقلاب و وابستگان به آمریکا بود . وی بعدها دستگیر و محاکمه و سپس اعدام شد . 14  در تیر ماه 1359 نیز که کودتای طراحی شده توسط سازمان سیا ـ معروف به کودتای نوژه ـ توسط دستگاه های اطلاعاتی کشور کشف و خنثی شد و اغلب کودتاچیان نیز دستگیر و محاکمه شدند ، بنی صدر دستور داد تا 51 نفر از کسانی که در رابطه با کودتا در اهواز دستگیر شده بودند، آزاد شوند !15 یکی دیگر از خیانت های بنی صدر ، خارج کردن اسناد مربوط به آمریکا و متحدینش از کشور بود. جواد منصوری معاون سابق وزارت امور خارجه، طی مصاحبه ای از نقش بنی صدر در خروج اسناد برخی روابط خاص رژیم پهلوی با آمریکا ، اسرائیل و انگلیس، چنین می‌گوید :« اسنادی را که آقای ناطقی از وزارت امور خارجه خارج کرده بود، توسط دفتر رئیس جمهور ـ بنی صدر ـ از کشور خارج شدند . بخش عمده ای از این اسناد مربوط به روابط ایران با اسرائیل و انگلیس و آمریکا در زمان پهلوی بود و تا آنجایی که اطلاع داریم ، این اسناد ابتدا به بلژیک فرستاده شد .  اسرائیل چند ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تمام اسناد خود در ساواک را از کشور خارج کرده بود اما چون پیروزی انقلاب اسلامی به این سرعت را پیش بینی نمی کرد و همچنین احتمال نمی داد که اسنادی در وزارت خارجه باقی مانده باشد ، این اسناد را نتوانسته بود از وزارت خارجه بیرون ببرد ؛ اما متأسفانه در زمان بنی‌صدر و با همکاری وی این اسناد از کشور خارج شد .» 16