اخبار ویژه
روزنامه سعودی: ایران بود که اقتدار آمریکا را شکست
به نظر می‌رسد آمریکا در حال تسلیم شدن در برابر ایران است؛ همان کشوری که شکست‌های آمریکا از آنجا شروع شد.
روزنامه سعودی «العرب» چاپ لندن با ارزیابی واقعیت‌های تضعیف قدرت آمریکا نوشت: آخرین بار، بحران اوکراین، واقعیت دولت بایدن را برملا کرد. دولتی که خود را در مقابل چین می‌بیند و به نظر می‌رسد آماده تسلیم شدن در برابر جمهوری اسلامی ایران است. در سایه این معادله، عجیب نیست که پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در بحران اوکراین تا آخر پیش رود؛ بعد از اینکه متوجه شد دولت کنونی آمریکا چیزی فراتر از ادامه دولت اوباما نیست.
دولت بایدن می‌تواند هر چقدر که می‌تواند تهدید کند. در نهایت نمی‌تواند روسیه را مجبور به عقب‌نشینی در قضیه اوکراین کند. آمریکا چه تحریم‌هایی می‌تواند بر روسیه اعمال کند در زمانی که پوتین توانسته تمام کانال‌ها را با چین دوباره باز کند؟ فراتر اینکه موضع اروپا درباره تحریم علیه روسیه، در سایه نیاز اروپا به گاز روسیه بی‌معناست.
واکنش دولت بایدن زاییده امروز نیست، بلکه ناشی از سلسله شکست‌های آمریکا از زمانی است که جیمی کارتر در برابر ایران در قضیه تسخیر سفارت در تهران شکست خورد. این عقب‌نشینی کافی بود تا مجموعه عقب‌نشینی های آمریکا آغاز شود که تا به امروز به جز در برخی موارد ادامه داشته است.
قبل و بعد از جنگ سرد و قبل از فروپاشی شوروی و بعد از آن، پوتین از زمانی که افسری اطلاعاتی بود همه چیز را زیر نظر گرفته بود تا زمانی که دوران اوباما شروع شد و در این زمان توانست رئیس‌جمهوری آمریکا را بازی دهد.آمریکا در ماجرای روسیه هم در تمام جهان ناتوانی خود را نشان داد و حتی در ونزوئلا.
چه بسا مهم‌ترین مسئله‌ای که پوتین ملاحظه کرده این است که متحدان آمریکا به این کشور اعتماد ندارند. به عنوان مثال به احتمال زیاد پوتین درباره رفتار آمریکا در قبال تحولات یمن و رفتار خصمانه ایران در قبال برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس تامل کرده است. آمریکا در مذاکرات غیر مستقیم با ایران در وین با وجود پرتاب موشک به سمت ابوظبی بر عدم مرتبط کردن موضوع اتمی این کشور به رفتارش در خارج از مرزها پافشاری دارد.
هر طرفی که نقاط ضعف آمریکا را کشف کند، می‌تواند از آن بهره ببرد. در نهایت روسیه به دو پایگاه در ساحل سوریه دست پیدا کرده است. پیش از این شبه‌جزیره کریمه را از اوکراین پس گرفت و اروپا و آمریکا کاری در قبال آن انجام ندادند.
درحالی که آمریکا سردرگم و اروپا از هم گسیخته است، پوتین سرگرمی مورد علاقه خود یعنی بازی کردن با نقاط ضعف دشمنانش را انجام می‌دهد. او به برپایی یک نظام بین‌المللی جدید با همکاری چین کمک می‌کند. بعید نیست چشم چین هم به تایوان باشد.
انتظارات تورمی رو به کاهش و بهبود است
کاهش رشد سه شاخص تورمی حاکی از این است که انتظارات تورمی فروکش کرده و کاهش یافته است.
روزنامه اصلاح‌طلب دنیای اقتصاد ضمن انتشار این ارزیابی می‌نویسد: بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در بهمن ماه سال جاری سه شاخص تورم ماهانه، نقطه به نقطه و متوسط نسبت به ماه قبل روند کاهشی را ثبت کردند. شاید مهم‌ترین موضوعی که بتوان برای افت تورم عنوان کرد، بهبود انتظارات تورمی در ماههای اخیر است.
روز گذشته مرکز آمار ایران گزارش مربوط به تورم بهمن را منتشر کرد. بر اساس این گزارش پس از یک ماه وقفه در روند نزولی شاخص بهای مصرف‌کننده در دی ماه، در دومین ماه زمستان تورم بار دیگر روند نزولی خود را از سر گرفت و هر سه شاخص تورم شاهد کاهش بودند. بر این اساس شاخص بهای مصرف‌کننده نسبت به مدت مشابه سال گذشته ( تورم نقطه به نقطه ) 35/4 درصد رشد را تجربه کرده است؛ این مقدار نسبت به ماه گذشته کاهش ۰/۵ واحد درصدی را نشان می‌دهد. در بخش تورم ماهانه نیز شاخص قیمتها در بهمن ماه شاهد رشدی 2/1 درصدی بود که در مقایسه با ماه گذشته ۰/۳ واحد درصد از میزان آن کاسته شده است.
گرچه هنوز بازار با ثبات موردنظر سیاستگذار فاصله دارد اما به نظر می‌رسد انتظارات کاهشی تاثیر خود را بر روی شـاخص قیمتها گذاشته است. از طرفی روند نزولی تورم به رغم بی‌ثباتی گروه کالاهای خوراکی رخ داده است و می‌توان امیدوار بود با به ثبات رسیدن این دسته از کالاها، شاهد کاهش بیشتر شاخص بهای مصرف کننده باشیم. به نظر می‌رسد در حالی که روند رو به رشد قیمتها همچنان ادامه دارد، سایه انتظارات تورمی موجب شده تا از سرعت رشد آنها کاسته شود. اگرچه بازارها تا حدودی ثبات پیدا کرده‌اند اما همچنان با ثبات مدنظر سیاستمدار فاصله دارد و نرخ تورم ماهانه ثبت شده می‌تواند به سطوح بالاتر بازگردد. با این حال انتظارات تورمی کاهشی موجب شده تا شاخص بهای مصرف‌کننده همچنان رونـــــدی نزولی را در پیـــش بگیرد.
می‌توان انتظار داشت در صورت کنترل تورم کالاهای خوراکی، سطح قیمتها رشـد کمتر و ثبات بیشتری را تجربه کنند. همچنین باید توجه کرد که نوسانات فصلی و کاهش عرضه برخی از محصولات کشاورزی در زمستان باعث افزایش تورم برخی خوراکی‌ها شده که این اثر با گذر از فصل سرما کمرنگ خواهد شد.
اعتماد: عدم تولید مسکن قیمت را در 6 سال 8 برابر کرد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نوشت؛ قیمت مسکن، پس از لغو تحریم‌ها پایین نمی‌آید؛ چرا که ساخت و عرضه مسکن در چند سال اخیر پایین بوده است.
این روزنامه که از حامیان مدیریت روحانی و عباس آخوندی (وزیر راه و شهرسازی دولت تدبیر) به شمار می‌آید، نوشت: تحولات جدید در مذاکرات هسته‌ای اگرچه تاثیر اولیه‌ای در بازارهای دارایی نظیر ارز و طلا با ریزش قیمتها ایجاد کرده، اما بسیاری از معامله‌گران امیدوارند که تحول بعدی در حوزه دارایی‌های بالا مانند مسکن یا زمین رخ بدهد. متوسط قیمت مسکن در کشور در آخرین آمار ارایه شده که مربوط به پاییز امسال است به بیش از ۳۱ میلیون تومان در هر متر مربع رسـیـده اسـت. البته آمارهای موجود در نگاه اول نشان می‌دهد که سرعت رشد قیمت مسکن به‌طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است. طبق اعلام بانک مرکزی، در دی ماه ۱۴۰۰ متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران ۳۲ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب 1/1 و 20/3درصد افزایش یافته است . تعداد معاملات انجام شده در این ماه ۹۸۱۶ فقره بود که نسبت به ماه قبل و در مقایسه باماه مشابه در سال قبل به ترتیب 0/5 و ۱۷۹ درصد افزایش رانشـان می دهد. از سوی دیگر گزارش‌ها نشان می‌دهد سرعت رشد قیمت مسکن به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است. طی سه ماه گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت مسکن در تهران به تدریج 1/2 درصد، 1/8 درصد و 1/1 درصد بوده و رشد سالانه آن به ۲۰ درصد رسیده است؛ در حالی که نرخ افزایش سالانه قیمت در ماههای دی سه سال گذشته به ترتیب 91، 41 و 99 درصد بود. البته با وجود آنکه میزان بازدهی بازار مسکن در یک سال گذشته حدود ۲۰ درصد بوده، این رقم برای بازار ارز ۸ درصد و برای سکه 4/2 درصد بوده است. همین مسئله در ترغیب برخی افراد برای خرید ملک تاثیرگذار بود.
مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازار مسکن در مورد لغو تحریم‌ها و تاثیر آن بر بازار مسکن براین باور است که این مسئله می‌تواند در کوتاه‌مدت و بلندمدت آثار متفاوتی در پی داشته باشد و ممکن است در کوتاه مدت برداشتن تحریم‌ها شوکی مقطعی به این بازار وارد کند که البته این شوک چندان طولانی‌مدت نخواهد بود و مجددا بازارها به تعادل باز خواهند گشت. این کارشناس بازار مسکن در ادامه گفت: بسیار بعید است که قیمت مسکن پس از مدتی طولانی افت کند و بیشتر به نظر می رسد به همان رویه قبلی بازگردد و این روند صعودی در بازار مسکن البته با شیبی کمتر از تورم در حال افزایش است.
این کارشناس گفت قیمت مسکن در 6 سال گذشته 8 برابر شد. سلطان‌محمدی با تأکید بر این که ضعف فعلی بخش مسکن در حال حاضر در حوزه عرضه است، گفت: البته این نکته مهمی است که عمده ضعف فعلی در بخش عرضه را هم باید در حوزه تقاضا جست‌وجو کرد چرا که در این مدت شــاهد آن بودیم که خانوارها توان خرید ملک را نداشتند و طبیعتا میزان عرضه مسکن نیز کاهش پیدا کرد.
اشاره روزنامه اعتماد به کاهش تولید و عرضه مسکن، در حالی است که عباس آخوندی پس از 5 سال وزارت در دولت روحانی، با گستاخی افتخار کرد که در دوره وزارتش حتی یک واحد مسکونی هم نساخته است. این در حالی است که از سیمان و فولاد تا بقیه لوازم ساختمانی، در داخل تولید و حتی صادر هم می‌شود و مهندس و نیروی کار کافی هم در داخل کشور وجود دارد. به عبارت دیگر تولید مسکن می‌توانست در طول این سال‌ها، به عنوان یکی از پیشران‌های اقتصاد، چرخ تولید را بچرخاند، ایجاد اشتغال کرده و نیازمندان مسکن را صاحب خانه نماید و بخش مهمی از تورم را مهار کند. اما سیاست غلط دولت روحانی در این زمینه موجب انباشت نیاز به چند میلیون واحد مسکونی در کنار احتکار مسکن توسط برخی سودجویان و 8 برابر کردن قیمت مسکن و سپس اجاره‌بها شد.
اگر سیاست‌های روحانی متوقف نشده بود تورم به بالای 50 درصد می‌رسید
بررسی آمارها نشان می‌دهد که اگر سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی متوقف نمی‌شد، تورم در دی ماه به بالای 50 درصد می‌رسید.
روزنامه وطن امروز ضمن بررسی آمارهای موجود نوشت: بر اساس اطلاعات ارائه‌شده توسط مرکز آمار، نرخ تورم از نیمه دوم سال جاری و استقرار دولت سیزدهم روند کاهشی به خود گرفته است به طوری که تورم سالانه منتهی به دی نزدیک 3 درصد از شهریور کمتر شده است.
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار - که مربوط به تورم دی است - تورم سالانه منتهی به این ماه 42.4 درصد بوده است. این در حالی است که تورم سالانه منتهی به شهریور 45.8 درصد گزارش شده بود.
به ترتیب میزان تورم منتهی به ماههای نیمه دوم سال عبارتند از: مهر 45.4، آبان 44.4 و آذر 43.4.
همچنین تورم نقطه به نقطه نسبت به سال گذشته نیز کاهش پیدا کرده است. تورم نقطه‌ای که در خرداد بر اساس گزارش مرکز آمار 47.6 درصد بوده، به 35.9 درصد در دی رسیده است. البته با وجود کاهش تورم باز هم شرایط قیمتها و تورم 40 درصدی برای اکثر اقشار مردم تحمل‌پذیر نیست و افزایش قیمت برخی اقلام خوراکی پرمصرف باعث آزار آنها می‌شود.
اگر بخواهیم نارسایی‌های موجود را که به تورم‌های افسارگسیخته در اقتصاد منجر شده نام ببریم، در یکی از موارد مهم می‌توان به رشد فزاینده نقدینگی که ناشی از کسری بودجه دولت و قدرت خلق پول بانک‌‌‌هاست، اشاره کرد. همچنین از سوی دیگر به دلیل ساختار اقتصاد، نرخ ارز به عنوان لنگر اسمی تورم عمل می‌کند که با جهش آن شاهد افزایش تورم عمومی هستیم. به عبارت دیگر اگر دولت بخواهد تورم را کنترل کند، باید در سیاست‌های پولی و مالی انضباط برقرار کند تا در بلندمدت شاهد کاهش تورم به صورت پایدار باشیم.
پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از اقداماتی که از همان روزهای اول توسط دولت و تیم اقتصادی‌اش در دستور کار قرار گرفت، کشیدن ترمز تورم بود. یکی از علل تورم که پیش‌تر اشاره شد، استقراض‌های مکرر دولت‌ها به منظور تامین کسری بودجه و هزینه‌های جاری است. طبق اظهارنظرهای مختلف توسط اعضای تیم اقتصادی دولت، میزان استقراض دولت از بانک مرکزی در شهریور سال جاری صفر بوده است که نتایج این عدم استقراض در کاهش تورم ماههای اخیر مشاهده می‌شود.
در این بین اما برخی کارشناسان و رسانه‌ها که جزو حامیان روی کار آمدن حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور بودند، بر موضوع گرانی برخی اقلام خاص تاکید کرده و شرایط را بحرانی‌تر از قبل ترسیم می‌کنند.
برای مثال یکی از اقتصاددانان حامی روحانی گفته است: «چرا رئیس‌جمهور می‌گوید نرخ تورم کاهش یافته است؟ قیمتها روزانه بالا می‌رود اما تورم نزولی است؟!»
این فضاسازی‌ها در حالی انجام می‌شود که بر مبنای اطلاعات رسمی مرکز آمار -که معیار ارزشیابی سیاست‌های تمام دولت‌هاست - موتور رشد تورم خاموش شده و تورم در حال تعدیل است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری به صورت مستمر ماهانه به طور حدودی تورم یک درصد افزایش پیدا می‌کرده و اگر در سیاست‌های کلان اقتصادی تجدیدنظر نمی‌شد، در دی‌ماه شاهد تورم 50 درصدی بودیم. این یعنی اگر تیم اقتصادی روحانی هنوز مستقر بود، تورم 50 درصد دور از انتظار نبود. با این تفاسیر مشخص نیست مدافعان روحانی که باعث خلق رکوردهای فاجعه‌بار اقتصادی بودند، امروز با چه رویی از شاخص‌های اقتصادی دم می‌زنند.
هیل: گزینه‌های آمریکا مقابل ایران همگی بد و ناکارآمد هستند
نشریه کنگره آمریکا معتقد است با وجود همه جار و جنجال‌ها، بهترین گزینه برای دولت بایدن در شرایط موجود، بازگشت به برجام است.
جین هارمن عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان که سابقه ریاست اندیشکده ویلسون را هم دارد، در نشریه هیل نوشت: دولت جو بایدن به زودی راهبرد امنیت ملی سالانه‌اش را منتشر خواهد کرد. اما روشن است که جهان منتظر ما نیست. تنش‌های روسیه و اوکراین، آزمایش‌های موشکی کره شمالی و حملات پهپادی بی‌باکانه حوثی‌های متحد ایران علیه ابوظبی، حاکی از شرایط هولناکی است که می‌تواند بدتر هم بشود. انتقادها از رفتارهای بی‌پروای دولت ترامپ در حال افزایش است. اما بی‌تردید مخرب‌ترین اشتباه سیاست خارجی آن دولت، خروج از توافق هسته‌ای بود، توافقی که برای مهار برنامه هسته‌ای ایران طراحی شده بود. همان‌طور که رابرت لیتواک پژوهشگر مرکز ویلسون می‌گوید، دولت اوباما درباره تحول‌آفرینی برجام بزرگ‌نمایی کرد، اما کارایی این توافق بسیار چشمگیر بود.
برجام فقط به برنامه هسته‌ای ایران می‌پردازد، نه به توسعه موشکی و استفاده از نیروهای نیابتی آن برای حمله به اسرائیل و رفتارهای ناخوشایند در سراسر خاورمیانه. با این حال، این توافق در تحقق هدف مهار برنامه هسته‌ای ایران، به‌ویژه در محدود کردن تولید پلوتونیوم ایران و اجازه بازرسی‌های مکرر توسط آژانس بسیار خوب عمل کرد. اما دولت ترامپ با خروج از برجام چارچوبی را رها کرد که هم روسیه و چین و هم اروپا از آن حمایت می‌کردند و باعث شد ایران در پی کاهش زمان‌گریز هسته‌ای برآید. در حال حاضر زمان‌گریز هسته‌ای ایران به چند هفته کاهش یافته است.
بدیهی است که دیدگاه مقامات دولت پیشین آمریکا از جمله مایک پمپئو مبنی بر اینکه ایران حتی در صورت خروج آمریکا از برجام، تعهداتش را کنار نخواهد گذاشت، ساده‌لوحانه بوده است. اما عامل بدتر این است که ایران پس از آن، دولت تندروتری را برگزیده و دانشی را به دست آورده که حتی اگر توافق احیا شود هم، نمی‌توان آن را از میان برداشت.
اکنون دولت بایدن با گزینه دشواری روبه‌روست؛ اگر به برجام بازگردد، بدیهی است که باید تحریم‌های یکجانبه اعمال شده توسط دولت ترامپ را لغو کند. این بدون شک انتقاد شدید جناح محافظه‌کار را به همراه خواهد داشت. اما عدم بازگرداندن برجام ریسک بدتری را به همراه دارد.
بهترین گزینه بد کدام است؟ از نظر من این گزینه، بازگشت به برجام است. نباید فراموش کرد که کمال‌گرایی، دشمن شما و منافع‌تان است. اکنون ما با پیامدهای فاجعه‌باری روبه‌رو هستیم که حاصل نپذیرفتن این بهترین گزینه بد است. روشن است که کدام مسیر بهترین است و ما زمانی برای از دست دادن نداریم.