بدون رفع جامع و مؤثر تحریم‌هاانتفاع اقتصادی از برجام سرابی بیش نیست
سرویس سیاسی-
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی دیروز (سه‌شنبه) و همزمان با ادامه دور هشتم مذاکرات در وین در توئیتی نوشت: ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اقتصادی و تکنولوژیک کشور دارای ساختار یکپارچه است و رفع تحریم‌ها با هر شناسه‌ای باید برای همه بخش‌ها ماهیت یکسان داشته باشد.
وی یادآور شد: تجربه قبلی ثابت کرد که بدون رفع جامع و موثر تحریم‌ها، انتفاع اقتصادی پایدار از برجام بیشتر شبیه یک سراب است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین در توئیتی اعلام کرد: بدون خروج واشنگتن از توهمات کنونی، مسیر مذاکرات وین هموار نمی‌شود.
وی دوشنبه شب هم در توییتی اظهار کرد: دستور کار مذاکره‌کنندگان ایرانی برای ادامه دور هشتم گفتوگوها به دقت مشخص شده است. توافقی که طی آن تحریم‌های شکل‌دهنده فشار حداکثری رفع نشود موجب شرطی شدن اقتصاد کشور شده و نمی‌تواند مبنای توافق خوب باشد.
پیش‌نویس ۲۰ صفحه‌ای
خبرنگار شبکه لبنانی «المیادین»، عصر دیروز (سه‌شنبه) در گزارش جدیدترین اخبار مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از یک سند بیست صفحه‌ای خبر داد که هنوز در حال بررسی و مذاکره است.
طبق گزارش خبرنگار المیادین، «پیش‌نویس یک سند ۲۰ صفحه‌ای تهیه شده است که چارچوب یک توافق سیاسی جامع را مشخص می‌کند». این شبکه لبنانی به نقل از خبرنگار خود اضافه کرد: «اجرای این پیش‌نویس با رفع تحریم‌ها و اجازه بهره‌مندی ایران از انتقال درآمدهایش آغاز می‌شود». در ادامه این گزارش آمده است: «فضای مثبتی برای دستیابی به یک توافق طی چند روز یا شاید چند هفته آینده حاکم است.»
این گزارش در حالی منتشر شده است که «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه 18 بهمن درخصوص ازسرگیری مذاکرات وین گفت: «پاسخ‌های آمریکا مشخص می‌کند که چه زمانی می‌توانیم به توافق برسیم. ما در زمینه‌های مختلف مذاکرات وین پیشرفت قابل‌توجهی داشته‌ایم از جمله تضمین‌هایی مبنی بر اینکه ایران به‌دنبال این است که دولت جدید آمریکا یک‌بار دیگر توافق را نقض نکند.»
علی باقری عازم وین شد
ادامه مذاکرات
با دیدار باقری و مورا
علی باقری مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران به منظور شرکت در ادامه دور هشتم مذاکرات وین به منظور رفع تحریم‌های آمریکا بامداد دیروز سه‌شنبه 19 بهمن‌ماه، راهی وین پایتخت اتریش شد.
در همین راستا، هشتمین دور مذاکرات وین دیروز سه‌شنبه 19 بهمن با دیدار علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران با انریکه مورا معاون سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که مسئولیت هماهنگی نشست کمیسیون مشترک برجام را برعهده دارد، ادامه یافت.
منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده:
واشنگتن باید نگران
از دست رفتن فرصت باشد
یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین در گفت‌وگو با تسنیم از اتخاذ تصمیم سیاسی توسط کشورمان خبر داد و درباره روند مذاکرات وین گفت: ایران تصمیم سیاسی خود را گرفته است. مانع اصلی، عدم تصمیم‌گیری سیاسی توسط آمریکاست. واشنگتن باید نگران از دست رفتن فرصت باشد.
مانور دوباره آمریکایی‌ها
روی عنصر زمان
در مذاکرات وین
در آستانه ازسرگیری ادامه دور هشتم مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های یکجانبه علیه ایران، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا تصریح کرد که رسیدن به توافق با ایران درباره موضوع هسته‌ای این کشور امکان‌پذیر است اما به‌واسطه پیشرفت توانمندی‌های هسته‌ای ایران، باید هرچه سریع‌تر نهایی شود.
خبرگزاری فرانسه در این خصوص گزارش کرد، مذاکرات وین پس از توقفی کوتاه، دیروز سه‌شنبه با حضور نمایندگانی از کشورهای چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و ایران و ایالات متحده در وین پایتخت اتریش ازسرگرفته می‌شود و طرف‌های مذاکره‌کننده در روزهای اخیر درخصوص پیشرفت در مذاکرات احیای برجام خبر داده‌اند.
به گزارش فارس، یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در ارتباط با روند مذاکرات وین گفت: «توافقی که به نگرانی‌های اصلی تمامی طرف‌ها بپردازد، در دسترس است اما اگر در هفته‌های آتی حاصل نشود، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بازگشت به برجام را برای ما دشوار
می‌کند.»
اذعان پرایس
به عدم انتفاع اقتصادی ایران
از معافیت تحریمی اخیر آمریکا
«ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه دوشنبه تأیید کرده که اقدام آمریکا در بازگرداندن برخی معافیت‌های تحریمی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران به نفع طرف آمریکایی است تا طرف ایرانی.
در حالی که برخی رسانه‌های غربی تلاش می‌کردند اقدام دولت «جو بایدن» در فراهم کردن امکان همکاری کشورها و شرکت‌های خارجی در پروژه‌های بوشهر، اراک و رآکتور تحقیقاتی تهران را نشانگر حسن‌نیت واشنگتن برای ترغیب ایران به ادامه مذاکرات وین جا بزنند، ند پرایس در نشست خبری دوشنبه با خبرنگاران این موضوع را رد کرد.
ند پرایس ابتدا در گفت‌وگو با یک خبرنگار تأیید کرد که اقدام آمریکا دربردارنده مزایای اقتصادی برای ایران نیست. هنگامی که یک خبرنگار ادعا می‌کند که صدور این معافیت تحریمی به نوعی باعث «ثروتمند شدن» ایران می‌شود، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا حرف او را قطع کرد و گفت: «نه، بن! [صدور این معافیت] چنین اثری ندارد.... این درست نیست. این کار چنین اثری ندارد.»
او سپس در پاسخ به سؤال این خبرنگار مبنی بر اینکه آیا هدف دولت آمریکا به هیچ طریقی برای ترغیب ایران جهت بازگرداندن ایران به میز مذاکره صورت نگرفته گفت: «برای شفاف‌سازی باید بگویم چیزی که شما گفتید درست نیست. صدور معافیت‌های موسوم به IFCA (معافیت از بخش‌هایی از «قانون آزادی ایران و منع‌اشاعه»، مصوبه ۲۰۱۲) به هیچ طریقی باعث ثروتمندتر شدن ایران نمی‌شود. این اقدام به دو مسئله مربوط می‌شود که عبارتند از منع اشاعه هسته‌ای و ایمنی هسته‌ای.»
ند پرایس در ادامه تأکید کرد: «گمان می‌کنم منطقی‌‌ترین ناظران موافقت خواهند کرد که هر دوی این اقدامات- صرف‌نظر از اینکه سرنوشت برجام چه می‌شود و آیا ما می‌توانیم به پایبندی دوجانبه به توافق بازگردیم یا نه- در راستای منافع امنیتی ما است. ما تصمیم گرفتیم این معافیت‌های تحریمی را احیا و تمدید کنیم تا به یک هدف برسیم و آن اینکه به طرف‌های ثالث اجازه بدهیم در پروژه‌های منع اشاعه و ایمنی هسته‌ای در ایران مشارکت کنند...»
اولیانوف: خواسته‌های ایران را در مذاکرات وین درک می‌کنیم
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در مصاحبه‌ای مفصل با روزنامه «کامرسنت» توضیحاتی را درباره روند گفت‌وگوهای رفع تحریم‌ها ارائه کرده است.
او در بخشی از این مصاحبه با یادآوری اینکه آمریکا از برجام خارج شده تصریح کرده که روسیه خواسته‌های ایران در مذاکرات وین را درک می‌کند.
او گفت: «در کل ما با خواسته‌های ایران هم‌حسی داریم. در این مورد، ایران طرف صدمه‌دیده است. ایران از برجام خارج نشد و بنا به خواسته خودش هم از تعهداتش فاصله نگرفت بلکه اقداماتش در واکنشی که سیاست فشار حداکثری از سوی آمریکا بود. بنابراین، من تکرار می‌کنم. ما درک بسیار بالایی در قبال خواسته‌های ایران داریم.»
اولیانوف در بخش دیگری از این مصاحبه به مسئله مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین پرداخت و تصریح کرد که چندین مسئله بنیادین در مذاکرات باقی مانده‌اند که باید حل
شوند.
او در پاسخ به سؤال خبرنگار کامرسنت مبنی بر اینکه چقدر تا توافق باقی مانده گفت: «تجربه این مذاکرات نشان داده بهتر است از چنین ارزیابی‌هایی یا از ارائه تاریخ‌های مشخص خودداری شود. ما هنوز لازم است برخی مسائل که برخی از آنها نسبتاًً بنیادی هستند را حل
کنیم.»
تهدید سناتورهای آمریکایی
به ممانعت از اجرایی شدن هرگونه توافق با ایران
گروهی متشکل از ۳۳ سناتور جمهوریخواه آمریکایی روز دوشنبه به جو بایدن رئیس‌جمهور این کشور هشدار دادند برای ممانعت از اجرای هرگونه توافق هسته‌ای جدید با ایران در صورتی که دولت وی به کنگره اجازه ندهد شرایط آن را بررسی و درباره آن رای دهد، تلاش خواهند کرد.
به گزارش فارس به نقل از رویترز، سناتورها به رهبری «تد کروز» یکی از مخالفان دیرینه توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران، در نامه‌ای به تاریخ دوشنبه به بایدن گفتند که از «تمام گزینه‌ها و اهرم‌های موجود» استفاده خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که دولت وی به قوانین ایالات متحده حاکم بر هرگونه توافق جدید با ایران پایبند
بوده است.
طبق این گزارش، کروز و دیگر سناتورهای ارشد جمهوریخواه به بایدن گفتند که اگر وی به تعهدات قانونی با هدف تضمین نظارت کنگره بر بازنگری‌ها یا تغییرات در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ عمل نکند، اجرای هرگونه توافق جدید اگر به‌طور کامل با مشکل مواجه نشود، دست‌کم به شکل جدی با مانع برخورد خواهد کرد. آنها هیچ جزئیاتی در مورد برنامه‌های خود ارائه نکردند، اما به نوشته رویترز، جمهوری‌خواهان از تاکتیک‌های مختلفی برای کاهش سرعت سایر قوانین یا اعمال محدودیت بر نامزدهای بایدن، از جمله بسیاری از پست‌های سفیر، استفاده کرده‌اند.
دموکرات‌ها کنترل سنا را که کرسی‌های آن به شکل برابر ۵۰-۵۰ در مالکیت دو حزب قرار دارد، تنها به لطف رأی‌ای که توسط «کامالا هریس» معاون رئیس‌جمهور می‌تواند داده شود، در دست دارند، اما ممکن است در انتخابات میان‌دوره‌ای اواخر سال جاری، کنترل سنا و مجلس نمایندگان را از دست بدهند.
سناتورها گفتند که هرگونه توافق هسته‌ای با ایران برای امنیت ملی ایالات متحده آن‌قدر مهم است که فی‌النفسه یک معاهده مستلزم مشاوره و رضایت دوسوم سنا است. آنها با پیش‌بینی پیروزی جمهوری‌خواهان در رقابت‌های ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ افزودند، هر توافقی که کمتر از معاهده‌ای که سنا تصویب کرده باشد، احتمالاً در روزهای آغازین دولت بعدی از بین خواهد رفت. علاوه بر این، به ادعای آنها، قانون سال ۲۰۱۵ که قبل از تکمیل توافق هسته‌ای ایران تصویب شد، مستلزم آن است که هرگونه «توافق جدید» مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران برای یک دوره بازنگری ۶۰ روزه به کنگره ارسال شود که طی آن کنگره می‌تواند قطعنامه مشترکی را در مخالفت تصویب کند که اساساًً از اجرایی شدن توافق جلوگیری می‌کند. آنها در این نامه همچنین مدعی شدند، این اختیارات با پیشرفت ایران به سمت تولید سلاح هسته‌ای در سال گذشته که اقدامات نظارتی جدید را ضروری می‌کند، فعال می‌شود.
تلاش‌های ضدایرانی متعدد قانونگذاران آمریکایی
در میانه مذاکرات وین
گفتنی است پیش‌تر هم سناتورهای جمهوریخواه با ارسال نامه‌ای از رئیس‌جمهور آمریکا خواستند تا اجرای تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی و خریداران نفت ایران را تشدید کند. در این نامه، «تام کاتن» سناتور تندرو جمهوریخواه و از منتقدان برجام به همراه ۹ سناتور دیگر جمهوریخواه ضمن انتقاد از افزایش صادرات نفت ایران، خواهان اجرای تحریم‌ها علیه نفتکش‌های حامل نفت ایران و خریداران نفت ایران شدند.
گزارش محرمانه «رابرت مالی»
به قانونگذاران آمریکا درباره مذاکرات وین
«رابرت مالی»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران قرار است روز سه‌شنبه برای اولین بار در نشستی محرمانه با اعضای کنگره به آنها درباره روند مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین گزارش بدهد.
پایگاه «واشنگتن فری‌بیکن»، از رسانه‌های نزدیک به جریان نومحافظه‌کار در آمریکا نوشته این نخستین بار است که رابرت مالی بعد از انتصاب به‌عنوان نماینده ویژه امور ایران و آغاز مذاکرات وین قرار است اعضای کنگره را در جریان وضعیت این گفتوگوها قرار دهد.