نگاه
دولت بحران‌زده انگلیس و 3 آینده محتمل
امین‌الاسلام تهرانی
«رسوایی مهمانی» (Partygate) اوضاع را برای حزبِ حاکم محافظه‌کار و «بوریس جانسون»، رهبر این حزب و نخست وزیر انگلیس، بسیار دشوار و پیچیده کرده است. ماجرا از انتشار فیلم‌هایی شروع شد از دو مهمانی رسوایی‌برانگیز در محل دفتر جانسون که در زمان محدودیت‌های مربوط به برپایی تجمع در مکان‌های سربسته در راستای مبارزه با شیوع ویروس کرونا و عزاداری ملکه این کشور بابت مرگ همسرش (شاهزاده «فیلیپ»)، در فروردین‌ماه سال جاری برگزار شده بود. در پی این رسوایی دفتر نخست‌وزیری انگلیس مجبور شد از ملکه «الیزابت دوم» عذرخواهی کند؛ عذرخواهی دولت انگلیس از ملکه پس از آن صورت می‌گیرد که جانسون روز چهارشنبه در جلسه پارلمان بابت برگزاری مهمانی مجبور به عذرخواهی شد. اما این پوزش‌خواهی‌ها گویا تأثیر چندانی نداشته است، با انتشار این فیلم‌ها که اخیراً صورت گرفته است، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که ۷۰ درصد از انگلیسی‌ها خواستار کناره‌گیری جانسون از نخست‌وزیری شده (که چرا در ایام قرنطینه مهمانی برگزار کرده و...) و تنها ۲۱ درصد ابقای او در این منصب را خواستار شده‌اند.
پیامدهای این رسوایی 3 سناریو را برای آینده جانسون و به‌طور کلی حزب محافظه‌کار انگلیس محتمل می‌کند. نشریه ایندیپندنت انگلیس چندی پیش افشا کرد که دریافته بوریس جانسون در حال تهیه فهرستی از مقامات است تا با استعفایشان در واکنش به رسوایی برگزاری مهمانی جایگاه نخست وزیری او را نجات دهند. او نام این طرح را «عملیات نجات سگ گنده» گذاشته است. هدف از این طرح به حداقل رساندن آسیب‌های گزارش یک مقام ارشد تحقیق‌کننده درباره این رسوایی است. این یک آینده محتمل است.
اما در پی آن خبر آمد که هم‌حزبی‌ها شاید بوریس جانسون را قربانی کنند تا حزب را از شکست در مقابل حزب کارگر حفظ کنند. در حالی که فشارها بر نخست‌وزیر انگلیس برای استعفا ادامه دارد، احتمال شورش هم‌حزبی‌های نخست‌وزیر خبرساز شده است. بوریس جانسون در حال مبارزه با شورش قانونگذاران هم‌حزبی خود برای حفظ مقام نخست‌وزیری است. این هم یک آینده محتمل است. و احتمال سوم این است که حزب کارگر موفق شود کل حزب محافظه کار را شکست دهد.
اما وزن احتمال سوم بسیار کم است، مگر آن که اتفاق عجیبی بیفتد. اما بین احتمال اول و دوم باید قراین را در نظر گرفت. در پی این رسوایی، «پاول گوین» وزیر اول ایرلند شمالی، «منیره میرزا» مشاور سیاسی و مسئول سیاست‌گذاری و «جک دویل» مسئول روابط عمومی دولت انگلیس پنجشنبه گذشته استعفای خود را اعلام کردند. همچنین «النا ناروزانسکی» دستیار واحد سیاست‌گذاری دولت انگلیس جدیدترین مقام این کشور است که استعفا می‌کند. گفته می‌شود کناره‌گیری این مقام دولت بوریس جانسون نیز به‌خاطر رسوایی «پارتی گیت» صورت گرفته است. علاوه بر ناروزانسکی، «دن زورنفیلد» رئیس کارکنان خانه شماره ۱۰ و «مارتین رینولدز» منشی ویژه نخست‌وزیر انگلیس طی روز گذشته از مقام خود کناره‌گیری کرده‌اند. اخبار مذکور احتمال اول را تقویت می‌کند. اما اخباری از این سنخ که: «نیک گیب، نماینده محافظه‌کار پارلمان و وزیر پیشین آموزش و پرورش بریتانیا از بوریس جانسون خواست که استعفا کند» یا «رهبر حزب محافظه کار انگلیس و نخست وزیر این کشور، با پیوستن سه نفر دیگر از اعضای این حزب به صف مخالفانش، در حال روبه‌رو شدن با شورش جدی در این حزب است» وزن احتمال سوم را سنگین می‌کند. باری، داوری نهایی بسیار دشوار است و باید منتظر ماند که آیا جانسون پیروز خواهد شد یا شورشیانِ حزبِ او؟ آیا عملیات نجات سگ بزرگ به فرجام میرسد یا سگ بزرگ قربانی خواهد شد؟