آمریــکای بدون روتوش
فقــر در آمــریکا به روایت رسانههای این کشور
گرچه ذهن انسان امروزی در نتیجه امپراطوری رسانه نظام سلطه با شنیدن واژههای فقر و نابرابری، ناآگاهانه به دوردستها و مناطق دورافتاده و یا «جهانهای دوم و سوم» و «مناطق پیرامونی» کشیده میشود و «مرکز» و «جهان نخست» را عاری از هرگونه نداری و تبعیض میداند، اما آمارهای رسمی و گزارشهای سازمانهای حقوق بشری خلاف این تصویر را نشان میدهند. آمریکا خود را بهعنوان بزرگترین اقتصاد دنیا میداند. حتی آمریکا درآمد برخی از ایالتهای خود را از کشورهای اروپایی نیز بالاتر اعلام میکند. این مسئله باعث شده است تا این کشور با نگاهی از بالا به پایین نسبت به سایر کشورها رفتار کند. تحریم ایران، روسیه و برخی دیگر از کشورها ناشی از این نوع نگاه و ادراک است. حتی آمریکا خود را در برابر چین بهعنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا نیز بسیار بالاتر دیده و از موضع قدرت با این کشور برخورد میکند. اما این تنها بخشی از تبلیغات رسانههای آمریکایی است و ضعفهای اقتصادی این کشور معمولا مخفی میشوند. در واقع دولت آمریکا با کمک مافیای رسانهای سعی دارد اقتصاد خود را بدون ضعف نشان دهد چرا که در صورت انتشار اخباری از چالشهای اقتصادی آمریکا و همچنین وضعیت مردم این کشور بدون شک واشنگتن دیگر همانند قبل نمیتواند رفتار کند. در این مطلب به بررسی وضعیت اقتصادی آمریکا بدون توجه به تبلیغات رسانههای این کشور خواهیم پرداخت.
نرخ بالای فقر مطلق
دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا سال 2019 در یک نشست مشترک با کنگره اعلام کرد، 94 میلیون آمریکایی اکنون شامل نیروی کار نمیشوند و بیش از 43 میلیون نفر کوپن غذایی دریافت میکنند. وی افزود: «از میان هر پنج آمریکایی، بیش از یک نفر در سالهای نخست اشتغال خود بیکار هستند و ما بدترین وضع مالی را در دوران بعد از رکود مالی در 65 سال گذشته داشتهایم.» براساس دادههای اداره آمار آمریکا در سال 2015، نرخ رسمی فقر در آمریکا 13.5 درصد است. براساس آمارهای رسمی در آن سال حدود 43 میلیون آمریکایی در فقر زندگی کردهاند. 19 میلیون آمریکایی نیز در فقر شدید به سر میبرند. در این میان کالیفرنیا با 20.6 درصد بالاترین آمار فقر را در مقایسه با ایالتهای دیگر آمریکا دارد و کمترین نرخ فقر در ایالتهای نیوهمشایر، ورمونت، مینوسوتا و نبراسکا بوده است و بین8.7 و 9.1 درصد از جمعیت آنها در فقر به سر میبرند. با این حال پایگاه نیوزویک نیز با استناد به مرکز آمار آمریکا
(Census Bureau) گفته: «بنا به تازهترین آمارها هماکنون نزدیک به 41 میلیون نفر از مردم آمریکا در فقر مطلق زندگی میکنند.»
نیم میلیون بیخانمان
وزارت مسکن و توسعه شهری آمریکا با انتشار گزارشی اعلام کرده، براساس آمارگیری انجام شده حدود ۵۵۴ هزار نفر در سراسر آمریکا بیخانمان هستند. این رقم نسبت به سال ۲۰۱۶ رشدی یک درصدی را نشان میدهد. از این تعداد، 193 هزار نفر هیچ سرپناهی برای گذراندن شبهای سرد زمستانی در اختیار ندارند و در داخل ماشینها، چادرها، کف خیابانها و سایر اماکن شب را سپری میکنند. تعداد افراد فاقد سرپناه نسبت به 2 سال قبل رشدی بیش از 9 درصدی را نشان میدهد. این گزارش حاکی است، تعداد کل افراد بیخانمان در ایالتهای کالیفرنیا، اورگان و واشنگتن در طی 2 سال گذشته رشدی 14 درصدی داشته است و تعداد افرادی که شبها فاقد سرپناه مناسب هستند با رشد 23 رصدی به
108 هزار نفر رسیده است.
30 میلیون کودک آمریکایی در فقر
مرکز ملی کودکان آمریکا اعلام کرده که حدود 15 میلیون کودک با خانوادههای خود در فقر زندگی میکنند. میزان فقر کودکان در میان سیاهپوستها، لاتینتبارها و هندیها در آمریکا بیشتر است. تعداد کودکان فقیر در کالیفرنیا از سال 2007 به میزان 30 درصد افزایش داشته است. اما در جنوب آمریکا خبرها بسیار بدتر است. نرخ فقر در میان کودکان در ایالت میسیسیپی با 23 درصد بیشتر از همه ایالاتها است. در نیومکزیکو 19 درصد، لویزیانا 14 درصد و در آلاباما 16 درصد است، کمترین میزان هم در ایالات نیوهمپشایر است. در میان افرادی که در آمریکا در فقر به سر میبرند حدود
13 میلیون و 300 هزار کودک یعنی 18 درصد از افراد زیر 18 سال وجود دارد، 41 میلیون نفر در آمریکا با گرسنگی مبارزه میکنند، از جمله 13 میلیون کودک و 5 میلیون سالخورده. بررسی برخی دیگر از آمارها نشاندهنده این است که بیش از 30 میلیون کودک آمریکایی در فقر زندگی میکنند. 57 درصد کودکان آمریکایی در خانوادههایی زندگی میکنند که کم درآمد هستند و یا فقیر. باب منندز، عضو ارشد دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا و سناتور ایالت نیوجرسی نیز اخیرا اعلام کرد که 10 میلیون کودک در آمریکا در فقر به سر میبرند.
در آمریکا حداقل 314 منطقه وجود درارد که در آن حداقل
30 درصد از کودکان با بحران غذا مواجه هستند. بیش از 20 میلیون کودک آمریکایی نیز متکی به برنامههای غذایی مدرسه هستند تا با گرسنگی مبارزه کنند.
نرخ فقر در میان سالخوردگان
بیش از22 میلیون آمریکایی بالای 60 سال وجود دارد که بهدلیل داشتن درآمد ثابت زیر خط فقر زندگی میکنند. تا سال 2030،
72 میلیون سالمند زیر خط فقر خواهند بود. از هر 5 شخص آمریکایی که در آستانه بازنشستگی قراردارند یک نفر هیچ پساندازی ندارند. پیشبینی میشود تا سال 2020 تعداد افراد سالمند بیخانمان
22 درصد افزایش یابد، این رقم تا سال 2050 ،110 درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
نرخ فقر در میان مهاجران
خانوادههای آفریقایی- آمریکایی دو برابر خانوادههای سفید پوست در فقر به سر میبرند یعنی حدود 22 درصد. 19 درصد خانوادههای اسپانیایی در فقر زندگی میکنند. نرخ بیکاری دانشآموزان و دانشجویان 16- 24 ساله که از خانوادههای کمدرآمد هستند 7 برابر بیشتر از دانشجویانی است که از خانوادههای پردرآمد هستند. از هر چهار کارگر آمریکایی یک نفر دستمزد پایینتر از خط فقر دریافت میکند. طبق پیشبینیها نیمی از افراد بزرگسال در آمریکا قبل از رسیدن به 65 سالگی مدتی را زیر خط فقر به سر خواهد برد.
فقر در دوران ترامپ
شبکه خبری سیانان به تحلیل گزارش اخیر سازمان ملل درباره فقر در آمریکا پرداخته و مینویسد که افراد در دوران ترامپ بسیار فقیرتر شدند. سی.ان.ان مینویسد: «طبق گزارش سازمان ملل درباره فقر و نابرابری در آمریکا و احتمال فقیر ماندن افرادی که در خانوادههای فقیر به دنیا میآیند نسبت به هر زمان دیگری در این کشور افزایش یافته است.» در ادامه این گزارش آمده است: «آمریکا بهعنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان و «سرزمین فرصتها»، به سرعت در حال تبدیل شدن به قهرمان نابرابری است. براساس گزارش سازمان ملل حدود ۴۰ میلیون نفر از مردم آمریکا در فقر زندگی میکنند. این گزارش اشاره میکند که آمریکا دارای بالاترین نرخ مرگ و میر کودکان در میان ۲۰ کشور ثروتمند جهان است، این کشور همچنین دارای بالاترین میزان فقر کودکان در کشورهای توسعهیافته یعنی 21 درصد است. به گفته «Feeding America» حدود ۴۶ میلیون آمریکایی به بانکهای غذایی وابسته هستند که ۳۰ درصد بیشتر از آمار سال ۲۰۰۷ در اینباره است.
پایگاه نشریه نیوزویک در اواسط ماه دسامبر سال 2018 در گزارشی با اشاره به سفر نماینده ویژه سازمان ملل در زمینه فقر و نابرابری شدید به آمریکا نوشت: «فیلیپ آلیستون نماینده ویژه سازمان ملل از مشاهده فقر و نابرابری در برخی از نواحی ایالت آلاباما شگفتزده شده و گفته که تاکنون هیچگاه چنین سطحی از فقر و تبعیض در کشورهای پیشرفته را مشاهده نکرده است.»
سیانان در پایان گزارش خود به نقل از فیلیپ آلستون مینویسد: «حتی افرادی که تمام وقت کار میکنند نمیتوانند زندگی مناسبی را تأمین کنند؛ آنها به برنامههای حمایت غذایی نیاز دارند، آنها به کمکهایی نیاز دارند که دولت میتواند تأمین کند، اما در این دولت آنچه ما شاهد آن هستیم کاهش در ارائه تمامی این حمایتها است.»
سطح نابرابری در آمریکا بسیار بالاتر از کشورهای اروپایی
بنابه گزارش «فیلیپ آلیستون» میزان بیماریهای گرمسیری نادیده گرفته شده در آمریکا رو به افزایش است. بهطور مثال، در حال حاضر تعداد ۱۲ میلیون آمریکایی مبتلا به عفونت انگلی تخمین زده شدهاند. در زمینه دسترسی به آب آشامیدنی و بهداشت، آمریکا مقام ۳۶ در جهان را دارد. آمریکا با نرخی ۵ برابر میانگین سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)، بالاترین آمار زندانیان در جهان را داراست؛ آمار فقر در جوانان آمریکایی در OECD، بالاترین میزان است.
آمارهایی تکاندهنده از فقر و فلاکت در آمریکا
مرکز نابرابری و فقر استنفورد که ثروتمندترین کشورها را از نظر بازار کار، فقر، نابرابری مالی و پویایی اقتصادی ردهبندی میکند، آمریکا را در رده دهم بین ۱۰ کشور برتر، و رده هجدهم بین ۲۱ کشور برتر قرار داده است. در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)، در بین ۳۷ کشور، آمریکا از نظر فقر و نابرابری در جایگاه ۳۵ قرار دارد. براساس اطلاعات به دست آمده از پایگاه دادههای نابرابری درآمد جهانی، آمریکا دارای بالاترین نرخ جینی (اندازهگیری نابرابری) در میان تمام کشورهای غربی است.
- آمریکا بالاترین نرخ مرگومیر کودکان را میان کشورهای توسعهیافته براساس آمار سال 2013 دارد.
- مردم آمریکا در مقایسه با مردمان هر کشور ثروتمند دیگر عمری کوتاهتر دارند و روزهای بیشتری با بیماری دست و پنجه نرم میکنند. شکاف سلامت میان آمریکا و کشورهای همقطارش افزایش روزافزون دارد.
- آمریکا از نظر دسترسی مردم به آب آشامیدنی و بهداشت رتبهای بهتر از 36 در جهان به دست نیاورده است.
- نرخ فقر جوانان در آمریکا بالاترین رقم در بین کشورهای صنعتی است. از هر چهار جوان آمریکایی یک نفر در فقر زندگی میکند. در کشورهای صنعتی بهطور متوسط 14 درصد جوانان در فقر زندگی میکنند.
- آمریکا بالاترین نرخ فقر کودکان را در مقایسه با پنج کشور ثروتمند دیگر یعنی کانادا، انگلیس، ایرلند، سوئد و نروژ دارد. 18 درصد کودکان در این کشور برابر با 3/13 میلیون نفر در فقر به سر میبرند. 42 درصد کودکان سیاهپوست در آمریکا با فقر دست و پنجه نرم میکنند.
- از هر هشت آمریکایی یک نفر در فقر زندگی میکند یعنی
7/12 درصد جمعیت آمریکا فقیر هستند که میشود 40 میلیون نفر. حدود نصف این رقم یعنی 5/18 میلیون نفر در فقر مطلق به سر میبرند. این افراد با درآمد دو دلار در روز زندگی میکنند. از 40 میلیون فقیری که در آمریکا زندگی میکنند گروهی فقیر متولد شدهاند و گروهی نیز به دلیل شرایط و احوالی که خارج از کنترلشان بوده مثل معلولیتهای روانی و فیزیکی، طلاق، فروپاشی خانواده، بیماری، پیری، بیکاری و تبعیض در بازار کار به فقر دچار شدهاند.
- ریشهکنی فقر در کشور ثروتمندی مثل آمریکا نیاز به معجزه ندارد. بهویژه ریشهکنی فقر مطلق کار سختی نیست و فقط به اراده سیاسی نیاز دارد که فعلا در سیاستمداران آمریکا وجود ندارد.
- در اقتصاد قرن بیست و یکمی آمریکا تنها درصد اندکی هستند که از خطر سقوط به دره فقر و نداری مصون هستند. همچنین آمریکا پایینترین درجه تحرک اجتماعی را در مقایسه با سایر کشورهای ثروتمند دارد.
- بر اساس آمارهای رسمی جمعیت کارتنخوابهای آمریکا بیش از نیم میلیون نفر برآورد شده است. یعنی از هر 500 آمریکایی یک نفر در خیابان میخوابد. فقط در نیویورک 76 هزار نفر کارتنخواب هستند. حتی آمار واقعی از این آمار بیشتر است. کارتنخوابها همه جا مورد آزار و اذیت قرار میگیرند. آنها حتی خواب راحتی ندارند و در معرض سرما، گرما و انواع سختیها قرار دارند.
- طبق گزارش راشاتودی، هماکنون 48 درصد از مردم آمریکا با درآمد زیر 30 هزار دلار در سال یعنی زیر خط فقر زندگی میکنند.
- سوابق آماری که نیویورکتایمز منتشر کرده است نشان میدهد حدود 100 میلیون آمریکایی در زیر خط فقر و یا کمی بالاتر از آن زندگی میکنند.
- درسال 1950، 80 درصد از مردان آمریکایی شغل داشتند. اما امروز کمتر از 65 درصد آنها مشغول به کارند.
- بدهی وام دانشجویی در آمریکا به یک رکورد تاریخی رسیده است. یعنی 1 تریلیون دلار. این بدهی کمر خانوادههای طبقه متوسط آمریکا را میشکند.
- 49 درصد از آمریکاییهایی که در خانهاند و کار ندارند، از دولت فدرال کمک مستقیم دریافت میکنند. در سال 1983 کمتر از یک سوم از آمریکاییهایی که در خانه بودهاند کمک دریافت میکردند.
- طبق گزارش مجله تایم، اگر ساکنان فقیر نیویورک را در یک شهر جای دهیم، آن شهر پنجمین شهر بزرگ آمریکا خواهد بود.
- آمریکا نابرابرترین جامعه در بین کشورهای توسعهیافته است.
امنیت اجتماعی و فقر
با گسترش فقر و ضعف دولت در کنترل وضعیت اقتصادی امنیت مردم نیز به خطر افتاده است. فعالیت گروههای تبهکار فعال در زمینه قاچاق انسان، فحشا، مواد مخدر و دزدیهای برنامهریزی شده شدت گرفته است. افراد بیکار زیادی جذب این گروهها شده و گاهی جان خود را در خلال اعمال خشونتآمیز این گروهها از دست میدهند. ورود زنان و دختران به فحشا که صرفا جهت تامین معاش روزانه انجام میگیرد بهخصوص در میان اقلیتهای نژادی تحت تبعیض افزایش یافته و زمینه گسترش مشکلات بهداشتی در بین طبقه فقیر فراهم شده است. و دختران دانشجوی فراوانی برای تامین هزینههای تحصیل خود به روسپیگری روی آوردهاند.
دلایل فقر در آمریکا
فقر در آمریکا در حال تبدیل شدن به یک بحران اجتماعی بزرگ است. این بحران یک شبه روی نداده و ریشه آن از عمق نظام سرمایهداری سودمحور جنگطلب تغذیه میشود. آمریکا همیشه در مقایسه با اغلب کشورهای صنعتی دنیا دچار فقر فراگیرتری بوده است. برای مثال در اواسط دهه نود نرخ فقر در آمریکا در حدود دو برابر میزان آن در کشورهای منطقه اسکاندیناوی و 1/3 برابر نرخ فقر در ژاپن بود. با این حال بیش از 42 درصد از ثروت آمریکا تحت کنترل حدود یک درصد از جمعیت سرمایهدار این کشور است. چهارصد ثروتمند آمریکایی بیش از یک تریلیون دلار ثروت دارند و متوسط درآمد هر یک از آنها حدود سه و نیم میلیارد دلار است.
مخارج نظامی و امنیتی نیمی از مخارج اختیاری دولت فدرال آمریکا را تشکیل میدهد، که بسیار بیشتر از هزینههای آن برای کمک به افراد فقیر است و این بودجهبندی به کمک یک شبکه قدرتمند از ارتباطات سیاسی و مالی انجام میشود و با عنوان «مجموعه نظامی- صنعتی» شناخته میشود. بودجه نظامی سال 2022 آمریکا 770 میلیادر دلار است. علاوه بر این دونالد ترامپ پیش از این اعلام کرده بود که آمریکا 7 تریلیون دلار در خارومیانه هزینه کرده بدون اینکه به نتیجهای برسد. هزینههای دیگر آمریکا در زمینه راهاندازی جنگها و کمک به تروریستها نیز بر این ارقام اضافه میشود. سازمان امدادرسانی و خیریه ‹آکسفام› اخیرا در گزارشی اعلام کرد که در دنیا 8 مرد ثروتی معادل داراییهای نیمی از جمعیت دنیا را در اختیار دارند که شش نفر از آنها آمریکایی هستند.
نتیجه
بررسی چند نمونه از آمارهای مربوط به فقر و شکافهای اجتماعی در آمریکا نشاندهنده این است که این کشور برخلاف تبلیغات رسانهای خود با چالشهای اقتصادی زیادی مواجه است. این در حالی است که بسیاری علت اصلی این چالشها را نظام سرمایهداری سودمحور و جنگطلب آمریکا میدانند. با این حال این کشور سعی دارد با کمک رسانهها تصویری روتوش شده به مخاطبان ارائه داده و این کشور را مهد آزادی و برابریهای اجتماعی معرفی کند.