«جهاد تبيین» جدیدترین مأموریت فرمانده به افسران جوان
قاعدتا در این راه با استفاده از ظرفیتهای موجود در کشور برای تشکیل زیرساختهایی در حوزه فضای مجازی که یکی از نیازهای اصلی کشور است، میتوان به نتیجه بهتری دست یافت. در این بین شبکههای اجتماعی و پیامرسانهایی که توسط متخصصین و جوانان خوشفکر ایجاد میشوند، نیازمند حمایت دولت و نهادهای حاکمیتی هستند تا بتوانند در مسابقه بیامان در فضای مجازی به رشد و توسعه دست پیدا کنند و در مسیر پیشرفت قرار گیرند.
در سالهای اخیر گسترش شبکههای اجتماعی و زیرساختهای رسانهای نوپدید در جهان، علاوه بر فراهم آوردن فرصتها، تهدیداتی را نیز به دنبال داشته که در صورت عدم مدیریت صحیح این فضا، افکار عمومی با بمباران اطلاعات غلط و منطبق با منافع دشمنان روبهرو خواهند شد.
کسانی که با فضای مجازی و کانالهای آن آشنایی دارند، مطلع هستند که فضای مجازی زیرساختی برای خیلی از امور است و فقط صرفا جهت اطلاعرسانی نیست. بلکه اطلاعرسانی تنها بخشی از کارهایی است که میتوان درآن انجام داد. اما مسائل دیگری مانند تأثیرگذاری بر افکار عمومی، هدایت جریانات اجتماعی یا کسبوکارهای اقتصادی از موضوعاتی است که میتواند در فضای مجازی شکل بگیرد. این امور از موارد استفاده مثبت از این فضا است و مسلما استفاده منفی از آن مانند بزهکاری و جرم و جنایت هم امکانپذیر است.
دنیای مجازی بسیار مهم و تأثیرگذار است. پس همانطور که در فضای واقعی بحث از حاکمیت ملتها و سرنوشت خودشان داریم و هیچ ملتی نمیپذیرد که برایش تعیین تکلیف شود و سرنوشت ملت و کشورش توسط دیگران نوشته شود، در فضای مجازی همچنین است.
قاعدتا یکی از ابزارهای مهم در دنیای امروز بحث تبلیغات است که امروزه هم بسیاری از مسائل روز با تبلیغات رسانههای عمومی انجام میشود و در حال مدیریت است. الان بهوضوح میبینیم که چه اخبار دروغ و یا راست وقتی از شبکهها منتقل میشود در لحظه و ثانیه تأثیر خود را گذاشته و پیامدش اتفاقاتی است که در سطح زندگی واقعی ما رخ میدهد. لذا اگر همه اصحاب رسانه و کسانی که به هر وسیله ارتباطی دسترسی دارند، از موضوعی دفاع کنند و آن را ترویج و حمایت کنند، افکار عمومی هم به آنسو سوق داده میشوند.
به نقل از خبرنامه دانشجویان؛ مقام معظم رهبری در دیدار تصویری اخیر با دانشجویان در دانشگاه تهران، امکانات ناشی از فضای مجازی و رسانهای برای روشنگری و پاسخ به ابهامات را مغتنم خواندند و گفتند: «البته اصل قطعی در قضیه جهاد تبیین و بازگویی حقایق، استفاده از شیوههای اخلاقی و بیان مسائل همراه با منطق، متانت، عقلانیت کامل و استفاده از عواطف انسانی و پرهیز از دشنام، تهمت، دروغ و فریبهکاری در مواجهه با افکار عمومی است.»
در چند روز اخیر در فضای مجازی و جلسات مختلف صحبتهای رهبر معظم انقلاب در بین اقشار مختلف جامعه بخصوص دانشجویان و جوانان مورد بحث و تبادلنظر قرار گرفت. این تبادلنظرها درحالی بین جوانان شکل درگرفت که این اولین باری نیست که رهبر انقلاب اسلامی موضوع تبیین و سیاستهای تبلیغاتی دشمنان را مطرح میکنند و از جوانان انتظار مقابله و جهاد در این راه را دارند.
ایشان یک دهه میشود که در حال روشنگری و مطالبه از جوانان در مقابل این جنگ نرم دشمنان است اما نباید از این نکته نیز غافل شد که هرگاه رهبر معظم انقلاب از مسئولین و سازمانها تقریبا ناامید میشوند جوانان و بسیج عمومی مردم را مورد خطاب مستقیم قرار میدهند.
در ادامه گزیدهای از سخنان رهبری را در سالهای مختلف که همواره از محاصره تبلیغانی، جنگ نرم دشمنان و مقابله و جهاد در مقابل این دشمنان را خواستارند، میخوانید:
جهاد اساسی جوانان
غلبه بر «یأسآفرینی» دشمن
رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب تصویری از توطئه «محاصره تبلیغاتی» را پیشروی همگان قرار دادند: «اکنون مانند همیشه سیاست تبلیغی و رسانهای دشمن و فعّالترین برنامههای آن، مأیوسسازی مردم و حتّی مسئولان و مدیران ما از آینده است. خبرهای دروغ، تحلیلهای مغرضانه، وارونه نشان دادن واقعیّتها، پنهان کردن جلوههای امیدبخش، بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک نشان دادن یا انکار محسّنات بزرگ، برنامه همیشگی هزاران رسانه صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان ملّت ایران است؛ و البتّه دنبالههای آنان در داخل کشور نیز قابل مشاهدهاند که با استفاده از آزادیها در خدمت دشمن حرکت میکنند.» / بهمن 1397
نقشهای که هدف اصلی آن القای ناامیدی در بین مردم و مسئولان است. سپس حضرت آیتالله خامنهای
جهادِ اساسی جوانان را غلبه بر این توطئه «یأسآفرینی» دشمن معرفی میکنند: «شما جوانان باید پیشگام در شکستن این محاصره تبلیغاتی باشید. در خود و دیگران نهال امید به آینده را پرورش دهید.ترس و نومیدی را از خود و دیگران برانید. این نخستین و ریشهایترین جهاد شما است.» / بهمن 1397
دشمن به دنبال نبرد نرم
سپس رهبر معظم انقلاب حدود دو سال بعد در سخنانی دیگر درخصوص جهاد ریشهای اینگونه میفرمایند: «این جهادِ ریشهای و مهم در فضایی موضوعیت مییابد که نبردی از نوع «نرم» در جریان است. امروز «دشمن دو هدف را در جنگ نرم دنبال میکند: یکی این است که این زنجیره تواصی به حق و به صبر را قطع کند؛ دوّم اینکه حقایق را وارونه نشان بدهد.» / اسفند 1399
در این فضا دشمن از یک طرف جریانِ «تواصی بین مومنین» را هدف گرفته چراکه اگر «این زنجیره تواصی و توصیه کردن به یک دیگر [برقرار باشد]؛ هم توصیه به حق کنند، راه حق را تأکید کنند، هم توصیه به صبر بکنند؛ این، همه را نگه میدارد. اگر چنانچه تواصی به صبر و تواصی به حق و بصیرت در جامعه وجود داشته باشد، این جامعه بهآسانی دستخوش تحرّکات دشمن نخواهد شد؛ امّا اگر چنانچه این جریان تواصی که زنجیره محافظت مؤمنان است، قطع بشود قطعاً خسارت خواهد رسید.» / اسفند 1399
چنانچه دشمن در جنگ نرم بتواند به خواسته خود دست یابد «موجب میشود که انسانها احساس تنهایی کنند، احساس نومیدی کنند و ارادهها ضعیف بشود، امیدها کمرنگ بشود، جرات اقدام از دست برود. وقتی تواصی نبود، این اتّفاقات میافتد؛ و طبعاً وقتی این جور شد، امیدها کم شد و جرأتها کم شد و ارادهها ضعیف شد، قهراً هدفهای عالی و متعالی بتدریج از دسترس دور میشود و کمرنگ میشود و دستنیافتنی بهنظر میرسد و به دست فراموشی سپرده میشود.» / اسفند 1399
وارونهنمایی حقایق
با تصویرسازی غلط
رهبری ضلع دیگر توطئه دشمن را «تصویرسازی غلط» و «وارونهنمایی حقایق» میدانند و میفرمایند: «با تصویرسازی غلط سعی میکنند افکار ملّت ایران را منحرف کنند؛ هم تصویر غلط درباره ایران، هم تصویر غلط درباره خودشان، هم تصویر غلط درباره اوضاع منطقه.» دشمن در این قسمت از طراحی خود به دنبال این است که «ملّت ایران را به این نتیجه برساند که بنبست است، راهحل وجود ندارد مگر پناه بردن به آمریکا و زانو زدن در مقابل آمریکا و تسلیم شدن در مقابل آمریکا.» / مهر 1397
ایشان در دیگر بیانات خود ابزار مهم دشمن در این جنگ را رسانه و فضای مجازی میدانند و میفرمایند: «فعلاً دشمن از ابزار رسانه استفاده میکند برای اثرگذاری بر افکار عمومی. توجّه کنید! ابزار رسانه، ابزار مهم و اگر دستِ دشمن باشد، ابزار خطرناکی است. ابزار رسانه را تشبیه میکنند به سلاحهای شیمیایی در جنگ نظامی؛ سلاح شیمیایی را وقتی میزنند، سلاح شیمیاییتانک و تجهیزات را از بین نمیبرد؛ تجهیزات میماند و انسانها از بین میروند و از قدرتِ استفاده از ابزار میافتند؛ سلاح شیمیایی در جنگ نظامی اینجوری است؛ ابزارِ رسانه هم اینجور است. امروز از تلویزیون، از رادیو، از اینترنت، از شبکههای اجتماعی، از انواع و اقسام وسایل فضای مجازی، علیه افکار عمومی ما استفاده میشود.» / مهر 1397
آیتالله خامنهای درخصوص این جنگ تبلیغاتی نیز میفرمایند: «نکته مهم اینکه در این جنگ تبلیغاتی ما «ضعف داریم. حالا بگذریم از آن آدمهای غافلی که از رسانههای داخلی هم به نفع دشمن استفاده میکنند لکن [درباره] آن کسانی هم که قصد خیر در این زمینه دارند، ما کمکاری داریم.» / مرداد 1400
امیدآفرینی و افشای حقایق
دقیقاً در چنین صحنهای و با شناخت دقیق مختصاتِ نقشه دشمنان است که جوانان باید وارد میدان «جهادِ تبیین» شوند: «خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود. در قبال این حرکت گمراهکنندهای که از صد طرف به سمت ملّت ایران سرازیر است و تأثیرگذاری بر افکار عمومی که یکی از هدفهای بزرگ دشمنان ایران و اسلام و انقلاب اسلامی است و دچار ابهام نگه داشتنِ افکار و رها کردن اذهان مردم و بخصوص جوانها، «حرکت تبیین» خنثیکننده این توطئه دشمن و این حرکت دشمن است.» / مهر 1400
جوانان در این عرصه از یک سو باید جریان تواصی به حق و بصیرت و صبر را تقویت کنند: «جوانها باید امیدآفرینی کنند، باید توصیه به ایستادگی، توصیه به تنبلی نکردن، توصیه به خسته نشدن کنند؛ اینها کارهایی است که جوانهای ما که گفتیم افسران جنگ نرم هستند برعهده دارند.» / اسفند 1399
یعنی «کار باید این باشد که به مردم امید بدهید و اطمینان بدهید. اگر مردم ناامید شدند، اعتماد خودشان را از دست دادند، متزلزل شدند، شکست قطعی است. این امید را باید زنده نگه داشت. عامل اصلی پیروزی، در صحنه بودن مردم است؛ عامل در صحنه بودن مردم، امید و اطمینان آنهاست.» / شهریور 1389
و از سوی دیگر حقایق را به شکل صحیح برای افکار عمومی تصویر کنند. در این مسیر ابتدا باید فهمی درست و جامع از حقایق ایران اسلامی و وضعیت دشمن داشت: «شما و همه جوانهای کشور باید جایگاه امروز کشور و ملّتتان را بدانید؛ این شرطِ اوّلِ اثرگذاری شما است.» / مهر 1397
واقعیت این است که «در قدرت نرمافزاری، آمریکا به شدّت ضعیف است؛ حرفش زورگویی است، منطقش ضعیف است، لیبرالدموکراسیاش امروز در دنیا مفتضح است. بهخاطر همین هم هست که شما ملاحظه میکنید آمریکای دارای قدرت اتمی، دارای تکنولوژی پیشرفته، دارای پول فراوان، در بسیاری از مناطق عالم شکستخورده است و امروز شکستهای دیگری هم آنطوری که انسان مشاهده میکند در انتظار آمریکا است.» / مهر 1397
در طرف دیگر اما تصویر واقعی از ایران اسلامی این است که «اوّلاً امروز سیاستمداران بزرگ دنیا و مغزهای سیاسی پخته و سنجیده دنیا ملّت ایران را بهخاطر مقاومت چهلساله تکریم میکنند. ثانیاً واقعیّت دیگر [این است که] کشور ما دارای ظرفیّتهای بسیاری است که کمتر کشوری در دنیا پیدا میشود که این همه ظرفیّت داشته باشد.ثالثاً ظرفیّت بالفعل کشور، شما جوانهای مؤمن هستید. جوانهای مؤمن در کشور که هم توانایی دفاعی، هم توانایی علمی، هم توانایی در زمینه مسائل فرهنگی، هم توانایی در زمینه مسائل اجتماعی دارند و در بسیاری از صحنهها این تواناییها بُروز کرده است. رابعاً دشمن برای مقابله با جمهوری اسلامی، بعد از کنکاش فراوان رسیده به تحریم؛ یعنی راههای دیگر در مقابل او بسته است. ولی من به شما عرض بکنم که تحریم اقتصادی شکنندهتر از اقتصاد ملّی ما است.» / مهر 1397
استفاده از فضای مجازی
با شیوه اخلاقی
فضای مجازی ابزاری که باید به بهترین شکل ممکن از تمامی ظرفیتهای آن برای جهادِ تبیین استفاده کرد: «میتوانید افکار درست را، افکار صحیح را منتشر کنید، پاسخ به اشکالات را، پاسخ به ابهامآفرینیها را در این فضا با استفاده از این امکان منتشر کنید و میتوانید در این زمینه به معنای واقعی کلمه جهاد کنید.» / مهر 1400
البته «بایستی از شیوه اخلاقی در این کار پیروی کرد. از این کاری که بعضیها در فضای مجازی یا در مطبوعات و در مقالهها و اینجا و آنجا انجام میدهند که با دشنام، با تهمت و فریب و دروغ با افکار عمومی مواجه میشوند، باید به شدّت اجتناب کرد. بایستی حقایق را با منطق قوی، سخن متین و عقلانیّت کامل، همراه با زینت عاطفه و عواطف انسانی، و بهکارگیری اخلاق منتشر کرد. امروز همه ما بایستی در این میدان حرکت بکنیم؛ هر کدام به نحوی و با سهمیکه در این راه داریم.» / مهر 1400