سرویس خارجی-

افغانستان همچنان در صدر اخبار جهان قرار دارد. از تحولات میدانی این کشور خبر می‌رسد «طالبان مدعی شده جنگ در افغانستان به پایان رسیده و
80 درصد مسئله پنجشیر نیز حل و فصل شده است». در آمریکا نیز همچنان رسانه‌ها به شدت بایدن را هدف انتقادات گسترده خود قرار‌داده‌اند. شبکه «ان‌بی‌سی» در جدیدترین گزارش خود نوشته: «تاریخ، اقدام دولت بایدن در عقب‌نشینی از افغانستان پس از تصرف این کشور توسط طالبان را به عنوان یک دوران بسیار تاریک و سیاه یاد خواهد کرد».
اما در بین متحدین آمریکا سقوط کابل و فروپاشی سریع ارتش و دولت صد در صد وابسته افغانستان و فرار تحقیر‌آمیز آمریکا واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشته و تردید‌ها بین متحدین آمریکا را درباره آینده اتکای خود به واشنگتن افزایش داده است.
حتی رژیم صهیونیستی که بالاترین وابستگی را به آمریکا دارد به نوشته وبگاه «عاروتص شوع»، گروه موسوم به «ها بیثونیستیم» که متشکل از
۲۴۰۰ فرمانده، افسر ارشد، ژنرال‌های بازنشسته و دیگر نظامیان صهیونیست است، در نامه‌ای سرگشاده به نخست‌وزیر این رژیم هشدار داده که «با توجه به ماجرای افغانستان و تسلط طالبان بر حکومت، روی وابستگی اسرائیل به هژمونی و قدرت آمریکا در جهان تجدید نظر کند».
در بخشی از این نامه آمده: «طی چند هفته اخیر شاهد تغییر چشمگیری در چشم‌انداز ژئوپلتیکی خاورمیانه بودیم که تأثیرات عمیق و عواقب طولانی‌مدتی برای اسرائیل دارد. عقب‌نشینی آمریکا از افغانستان و تسلط سریع طالبان، شکست رویکردهای کنونی درخصوص دیپلماسی و استراتژی نظامی را نشان داد».
به نوشته «عاروتص شوع»، نظامیان ارشد صهیونیست به بنت گفته‌اند: «وقتی اسحاق رابین وارد معاهده اسلو شد، جهان آن زمان مکانی متفاوت بود. ما نمی‌توانیم از همانجا کار را ادامه دهیم. در دهه ۱۹۹۰، جهان عرب در حالت بحران بود، عراق شکست خورده بود، آمریکا ابرقدرت بلامنازع بود و اتحاد جماهیر شوروی فروپاشیده بود... آن جهان دیگر اکنون وجود ندارد، نقض آمریکا در خاورمیانه دیگر همان نقش قبلی نیست».
به گزارش فارس، نگارندگان این نامه اذعان کرده‌اند که: «آمریکا دیگر آن هژمونی که ۳۰ سال پیش داشت را ندارد، روسیه و ایران اکنون قدرت غالب منطقه هستند... باید این پیام را به آمریکا منتقل کرد، که فرمول کنونی برای صلح در خاورمیانه دیگر عمل نمی‌کند. زمان فکر کردن به راهکارهای جدید رسیده است».
نگرانی در اروپا
در اروپا و به‌ویژه سازمان ناتو که به شدت از لحاظ نظامی به آمریکا وابسته است نیز زمزمه‌ها برای استقلال نظامی و امنیتی از واشنگتن بالا گرفته است. «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اروپا دو روز پیش خواستار تجهیز این اتحادیه به ۵۰ هزار نیروی نظامی با هدف مقابله با بحران‌هایی مشابه با بحران کنونی افغانستان خواستار شده بود. به گفته وی «این پیشنهاد در بین وزرای دفاع اتحادیه اروپا در حال بررسی است».
روزنامه «نیویورک تایمز» با اشاره به تحولات افغانستان نوشته: «مقام‌های انگلیس، آلمان، ایتالیا و فرانسه گلایه دارند که با وجود وعده‌های بایدن برای رایزنی درخصوص افغانستان، آنها بیشتر با دیکته مواجه شدند تا گفت‌وگو...بایدن با وعده آغاز دوباره روابط با اروپا، آن هم پس از آسیب وارد شده در سال‌های ترامپ به روی کار آمد. در حالی که او تقریباً همه حرف‌های درست را در زمینه تجارت و تغییرات آب و هوایی گفته است، شکست مفتضحانه افغانستان بسیاری از اروپایی‌ها را بیش از پیش متقاعد کرده است که نمی‌توانند به ایالات متحده برای مراقبت از منافع امنیتی خود متکی باشند و اصلا هم مهم نیست چه کسی کاخ سفید را اشغال کرده باشد». نیویورک تایمز می‌افزاید: «برخی از درخواست‌ها برای تغییر، جدی‌تر از گذشته به نظر می‌رسند. آرمین لاشت، محافظه‌کار آلمانی که قصد دارد جانشین آنگلا مرکل به عنوان صدراعظم شود، خروج آمریکا از افغانستان را بزرگترین فاجعه‌ای که ناتو از زمان تأسیس آن تجربه کرده است خواند.» به گزارش ایسنا «ترزا می»، نخست‌وزیر سابق انگلیس نیز که به عنوان اولین رهبر خارجی شتابان به دیدار ترامپ که تازه به ریاست جمهوری رسیده بود رفت، در پارلمان پرسید: « آیا واقعا اطلاعات ما آن‌قدر ضعیف بود؟ آیا درک ما از دولت افغانستان آن‌قدر ضعیف بود؟ آیا دانش میدانی ما خیلی ناکافی بود؟ یا ما فقط فکر می‌کردیم که باید از ایالات متحده پیروی کنیم و بدون آمادگی امید داشتیم که همه چیز یک شبه خوب شود؟».
افغانستان درس عبرت شد
«یاب دی هوپ شفر» که بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ دبیرکل ناتو بود نیز گفته «انتقاد اروپایی‌ها از بایدن کاملاً دقیق و در عین حال بی‌ربط بود، زیرا ما اروپایی‌ها به رهبری ایالات متحده معتاد شده‌ایم». او به بی‌بی‌سی گفت «افغانستان باید درس عبرتی برای اروپا باشد. تمرکز آمریکا بر چین به این معناست که اروپایی‌ها باید توانایی ایستادن روی پای خود، از نظر نظامی و سیاسی را داشته باشند و باید به طور جدی در مورد اینکه برای دفاع خود چه کنیم و برای تحقق این امر پول هزینه کنیم، فکر کنند. متأسفانه ما اکنون با آن هدف فاصله زیادی داریم».
ژنرال «ریچارد بارون» ژنرال بازنشسته ارتش انگلیس و از مقام‌های نظامی ارشد سابق این کشور نیز در مصاحبه‌ای هشدار داد که انگلیس و اتحادیه اروپا همانند گذشته دیگر به راحتی نمی‌توانند برای امنیت خود به آمریکا تکیه کنند.
وی در مصاحبه با «فارین پالیسی» در پاسخ به سؤالی درباره وابستگی شدید اروپایی‌ها و کشورهای عضو ناتو به آمریکا گفت: «ما امنیت، رفاه و منافع خود را به اراده سیاست ملی آمریکا واگذار کرده‌ایم. برای بخش عمده‌ای از دوران پسا جنگ سرد و در دورانی که تهدیداتی وجود نداشت، این موضوع منطقی به نظر می‌رسید اما در آینده، تهدیدات متفاوت خواهد بود و قابلیت ما برای اتکا به آمریکا کمتر خواهد بود که بدان معناست ما باید توانایی خود برای دفاع از منافع خود را بازیابیم. این بدان معناست که باید انتخاب‌های متفاوتی درباره چیزی که ما با بودجه عموم انجام می‌دهیم انجام دهیم».
روزنامه انگلیسی گاردین نیز در گزارشی در همین زمینه می‌نویسد: «در نهایت تنها هفت دقیقه طول کشید تا جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا نمک به زخم روابط ترک خورده‌اش با رهبران اروپایی پاشیده و در یک ویدئو کنفرانس به آنها بگوید که ضرب‌الاجل ۳۱ اوت(9 شهریور) برای باقی ماندن سربازان آمریکایی در کابل را تمدید نخواهد کرد؛ مسئله‌ای که مقام‌های فرانسه، ایتالیا و به ویژه انگلیس از او
خواسته بودند.
برای اروپا این اتفاق یک بیداری ناگهانی و فرصتی برای ارزیابی مجدد عاقلانه بوده است». گاردین می‌افزاید: «اروپایی‌ها امیدوار بودند که بایدن آسیب ایجاد شده از بابت مدیریتش بر روند خروج از افغانستان را تصدیق کرده و به این منظور دست کم قبول کند که سربازان آمریکایی ممکن است فراتر از ضرب الاجل ۳۱ اوت یک یا دو روز دیگر بمانند اما این امید کمرنگ شده است».