مهاجـر دلباختـه
علی تربتی
محمدسرور رجایی، مجاهد، شاعر، نویسنده و فعال فرهنگی اهل افغانستان، نقش موثری در ثبت فرهنگ مقاومت در افغانستان داشت. وی طی دو دهه فعالیت، با نگارش مقالات، سرودن اشعار، ساخت مستند و نگارش کتاب، تلاش‌های گسترده‌ای در این زمینه داشت.
مرحوم محمدسرور رجایی متولد ۲۸/۵/۱۳۴۸ در شهر کابل افغانستان بود. در کابل درس خوانده بود. از سال ۱۳۶۳به عضویت یکی از احزاب جهادی در آمد و مشغول کارهای فرهنگی شد. در مقاومت غرب کابل حضور داشت و در سال ۱۳۷۳ به ایران مهاجرت کرد. در ایران به فعالیت فرهنگی مشغول شد که یکی از نتیجههای ماندگار آن تاسیس خانه ادبیات افغانستان در سال ۱۳۸۲ بود.
مرحوم رجایی در سال‌های اخیر به ثبت خاطرات رزمندگان و شهدای افغانستانی دفاع مقدس و شهدای ایرانیِ جهاد افغانستان مشغول شده بود که ماحصل این تلاش، کتاب «از دشت لیلی تا جزیره مجنون» است. کتاب «از دشت لیلی تا جزیره مجنون؛ خاطرات رزمندگان افغانستانی دفاع مقدس»، به قلم محمدسرور رجایی حاصل 14 سال پژوهش است. این اثر ارزنده و خواندنی نتیجه همکاری‌های دوجانبه آقای رجایی با
17 رزمنده افغانستانی دفاع مقدس است تا همه بدانند دو ملت ایران و افغانستان یگانه هستند. هم خون شریک‌اند و هم غم شریک.
رجایی در مقدمه این کتاب نوشته بود:
«... از سال 73 از سر ناچاری دل به غربتی سپردم که تاکنون دچار آن هستم. به ایران و تهران آمدم. باور دارم که خاطرات رزمندگان افغان بخشی از خاطرات دفاع مقدس است که اگر به آن اهتمام نشود و ضبط نگردد، بخشی از خاطرات شفاهی دفاع مقدس دیده نشده است... مشکل اصلی من نگارنده این بود که رزمندگان افغانی حاضر نبودند خاطراتشان را بیان کنند. آنها خود را مصداق ضرب‌المثل «از اینجا رانده و از آنجا مانده» می‌دانستند. عده‌ای هم که حاضر شدند صحبت کنند به نوعی ایثارگری کرده‌اند. در تالیف این کتاب سعی در حفظ اصالت متن شده و اصلاحات و حتی ساختار جملات هم‌سان زبان هموطنان افغانی
است.»
آنچه در پی می‌خوانید، یکی از آخرین سروده‌های مرحوم محمد سرور رجایی است.
چون صبح باغ باش، پر از آفتاب باش
سرشار از طراوت عطر گلاب باش
محبوب من حباب به تن کرده‌ای چرا؟
محجوب باش، اهل حیا و حجاب باش
می‌دانمت که جنگ و شهیدان ندیده‌ای
اما تو هم روایتی از انقلاب باش
مانند شعر طنز هیاهو به‌پا مکن
چون شعر اعتراض جهان را خطاب باش
لبخند لااُبالی خود تابلو مکن
چون طرح‌های ساده جلد کتاب باش
سرباز نیزهدار جهان مُژّه‌های توست
آری به‌احترام خودت آفتاب باش