آسیبهای افزایش بیرویه حیوانات خانگی به گونههای جانوری ایران
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی نسبت به از دست رفتن تنوع حیات وحش در نتیجه افزایش بیرویه حیوانات خانگی و احتمال محدود شدن گونههای جانوری ایران طی چند سال آینده هشدار داد.
سمیه رفیعی در گفتوگو با خبرگزاری مهر، درخصوص مسئله حیوانات خانگی که طی سالهای اخیر در کلانشهرهای ایران روز به روز در حال افزایش است و منجر به بروز آسیبهایی از جمله سگ گردانی بیضابطه در محیطهای شهری شده است، با اشاره به اینکه از دیدگاه محیطزیستی اولویت ما حفاظت از حیوانات و گونههای حیاتوحش هست، که دارای ارزش اکولوژیکی هستند، گفت: اما متأسفانه گونههای بومی حیاتوحش ایران طی این سالها بهدلیل غفلت و بیتوجهی از جمعیتشان به شدت کاسته شده و آسیبهای جدی به اکوسیستم طبیعی وارد شده است.
لزوم جرمانگاری و تدوین قوانین و مقررات درخصوص حیوانات شهری و خانگی
رفیعی مسئله بعدی و حائز اهمیت در حوزه حیوانات را حقوق حیوانات بهخصوص در محل زندگی انسانها اعم از محیطهای شهری و روستایی دانست که مورد غفلت قرار گرفته و به همین دلیل بعضاً فیلمها و تصاویری دلخراش در فضاهای مجازی از آزار حیوانات منتشر میشوند که کاملاًً غیراخلاقی و جنونآمیز است و این جانداران که مخلوق خداوند هستند را مورد اذیت و آزار قرار میدهند.
وی تأکید کرد: جرم انگاری و تدوین قوانین و مقررات سختگیرانه در این زمینه ضروری است. البته باید توجه داشت که در محیطهای شهری مسئله کمی متفاوتتر است.
رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس با اشاره به دو مسئله مهم درخصوص حیوانات شهری ادامه داد: حضور بیضابطه و غیرقانونی حیوانات خانگی و رهاشدگی و بیسروسامانی این مسئله در کشور از دو بعد قابلیت بررسی دارد. اول، شرایط، ضوابط و دستورالعمل نگهداری حیوانات خانگی است که باید تدوین، ابلاغ و اجرا شود. دوم، آسایش آحاد شهروندان و عدم آسیب از جانب صاحبان حیوانات خانگی به شهروندان بهعنوان ضرورتهای اولیه حقوق شهروندی است که باید بهطور جدی مدنظر قرار گیرد و توجه شود.
تغییر رژیم غذایی گرگهای اطراف شهرها به رژیم غذایی حیوانات شهری
رفیعی با ابراز نگرانی از تغییر رژیم غذایی گرگهایی که در اطراف شهرها هستند، بیان داشت: طبق تحقیقات علمیکه اخیراً از فضولات حیات وحش صورت گرفته، نزدیک به ۷۰ درصد رژیم غذایی گرگها تغییر پیدا کرده و به رژیم غذایی حیوانات شهری نزدیک شده است.
وی افزود: با توجه به جایگاه گرگها در هرم غذایی حیاتوحش، این یک زنگ خطر بزرگ است. چراکه با لجامگسیختگی و هرج و مرجی که در موضوع حضور حیوانات خانگی وجود دارد، علاوه بر آسیبهای پیشبینی نشده شهروندی، حیات وحش و گونههای ارزشمند بومی کشور نیز به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و اگر مدیریت خردمندانه و درستی اعمال نشود قطعاً آسیبها و تغییرات نگرانکنندهای در حیاتوحش رخ خواهد داد.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: نزدیک شدن حیاتوحش به سکونتگاههای شهری بعضاً بهدلیل گسترش بیضابطه شهرها صورت میگیرد که سبب میشود این جانوران زیستگاه اصلی خود را از دست داده و به مناطق شهری نزدیک شوند.
رفیعی با اشاره به آسیبهای تصمیمات هیجانی از جانب مردم و مسئولان گفت: با توجه به اینکه در حال حاضر مسئله نگهداری حیوانات غیربومی(Exotic animals) در خانه، در حال مد شدن است که منجر به عواقب منفی خواهد شد، این موضوع چالشی نیازمند یک مطالعه و برنامهریزی اصولی برای مدیریت جامع با لحاظ همه جنبههای اکولوژیکی، اجتماعی و فرهنگی میباشد. بنابراین تأکید میکنم برخوردهای هیجانی و عجولانه، فضای برنامهریزی و مدیریت این چالش را تحتالشعاع قرار خواهد داد.
وی خاطرنشان کرد: از مصادیق ادامه این روند میتوان به پیدا شدن راکون و میمون رزوس در جنگلهای هیرکانی اشاره کرد که با توجه به غیربومی بودن این حیوانات، آسیب قابل توجهی به اکوسیستمهای بینظیر و ارزشمند کشور از جمله جنگلهای هیرکانی و ذخایر ژنتیکی آن تحمیل خواهد کرد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با مطالعات و مشاهداتی که داشتم، قطعاً بیقانونی در هیچکدام از کشورها در مسئله نگهداری از حیوانات خانگی و رها شدگی آنها در طبیعت و حمایتهای احساسی دور از منطق علمی، مانند کشور ما وجود ندارد.
غذادهی به حیوانات شهری محیطزیست طبیعی را دچار اختلال میکند
رفیعی گفت: در بسیاری از کشورها شهروندان حق غذا دادن به حیوانات رها شده را ندارند و با مجازاتها و برخوردهای قانونی تندی مواجه خواهند شد، اما اینجا میبینیم که از سر ناآگاهی عدهای در شهرها و حتی اطراف شهرها به حیوانات غذادهی میکنند و این در نظم و تعادل محیط زیست شهری و حتی محیط زیست طبیعی به شدت اختلال ایجاد میکند. وی با ابراز نگرانی نسبت به ادامه روند کنونی در مسئله نگهداری و رهاشدگی حیوانات خانگی هشدار داد: با وضعیت فعلی دور از ذهن نخواهد بود که طی چندسال آینده تنوع زیستی جانوری کشور به شدت تحت تأثیر گسترش حیوانات خانگی بهویژه گونههای غیربومی قرار گیرد.