زخمهای خوزستان از نامهربانی طبیعت تا بیتدبیری مدیران
سرویس سیاسی-
مردم خونگرم، متدین و مهمان نواز خوزستان این روزها با مشکلات ریز و درشتی دست و پنجه نرم میکنند. مشکلاتی که علل مختلفی در به وجود آمدن آن دخیل است.
مقامات ارشد کشور این روزها با توجه ویژه به وضعیت خوزستان دست به دست هم دادهاند تا زخمهای خوزستان مرهم پیدا کرده و مشکلات هموطنان عزیزمان در این استان در اسرع وقت مرتفع شود.
دستور ویژه رئیس قوه قضائیه
در همین راستا رئیس دستگاه قضا با صدور دستوری خواستار پیگیری فوری حل مشکل آب در خوزستان شده است. با دستور حجتالاسلام والمسلمین اژهای یک هیئت ارشد قضایی و اجرایی برای حل مشکل عازم خوزستان شد.
با پیگیری مستمر رئیس دستگاه قضا هیئتی متشکل از نمایندگان ارشد وزارت نیرو و دادستان کل کشور برای بررسی مشکلات پیش آمده و علل وضعیت موجود، صبح جمعه عازم استان خوزستان شد.
مقرر شده است هیئت اعزام شده پیگیر راهکارهای فوری حل مشکل آب در استان خوزستان شده و نتیجه اقدامات و همچنین دلایل بهوجود آمدن وضعیت موجود را به حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای رئیس قوه قضائیه گزارش کنند.
پروژه آبرسانی سپاه خوزستان
همچنین مسئول بسیج سازندگی سپاه ولیعصر(عج) خوزستان گفت: پروژه آبرسانی به منطقه جفیر- در۵۰ کیلومتری غرب اهواز- پنجشنبه هفته گذشته آغاز شده و در مرحله نخست لولهها ریسهشده و لولهگذاری در روزهای آینده انجام میشود.
یونس زبیدی اظهار کرد: این پروژه آبرسانی تحت نظارت و کنترل اداره آب و فاضلاب استان در حال اجرا است و تمامی مسایل فنی و استاندارد در آن پیشبینی شده است.
زبیدی ادامه داد: باتوجه به جغرافیای منطقه و همچنین بررسیها برای آبرسانی به مناطق اولویتدار، ۹ کیلومتر لولهگذاری در این مرحله پیشبینی شده است، این خطوط لوله به خط انتقال آب غدیر متصل است و آب پایدار و باکیفیت بالایی به دست مردم میرسد.
وی بیان کرد: امید است در کمترین زمان این پروژه به پایان برسد. در زمینه آبرسانی به دیگر مناطق اولویتدار و محروم استان نیز در حال هماهنگی هستیم تا هرچه سریعتر خطوط انتقال آب پایدار را به این مناطق برسانیم.
مسئول بسیج سازندگی سپاه خوزستان گفت: در حال حاضر یکی از اقداماتی که میتواند تا زمان برقراری آب پایدار در این مناطق، موثر باشد ارسال تانکرهای سیار آبرسانی است که در این زمینه نیازمند همکاری بیشتری هستیم.
وی بیان کرد: همچنین هرچه تعداد لولههای مورد نیاز و پمپ بیشتری در اختیار قرارگاه حضرت عباس(ع) قرار گیرد بیشک میتوانیم مناطق بیشتری را در حاشیه شهرها و روستاها تحت پوشش قرار دهیم.
دستور معاون اول رئیسجمهور
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری نیز پس از درخواست استاندار خوزستان درخصوص مشکلات اخیر استان، به وزرای مربوطه دستور داد بهصورت فوری به مشکل مردم خوزستان رسیدگی کنند.
جهانگیری خطاب به عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، رضا اردکانیان وزیر نیرو، خاوازی، وزیر جهاد کشاوزی دستور داد معاونان آن وزارت خانه به سرپرستی رئیس ستاد مدیریت بحران روز جمعه به اهواز سفر کنند.
وی تأکید کرد در جلسه ستاد مدیریت بحران استان شرکت کنند به مسائل مردم رسیدگی فوری کنند.
همچنین در مورد برآورد خسارت و زمانبندی پرداخت و سایر مسایل مورد نظر مردم و مسئولان استان گزارش تهیه تا در جلسه یکشنبه دولت تصمیمگیری شود.
ورود هیئتهای ویژه به خوزستان
قاسم سلیمانی دشتکی، استاندار خوزستان گفت: هیئتهای ویژهای برای بررسی مشکلات آب استان خوزستان به اهواز آمدند.
وی افزود: موضوعات نشست با هیئت ویژه تامین آب شرب، کیفیت و آب کشاورزی، تامین حق آبه تالابها است. تقاضای استان خوزستان ایجاد یک کمیته برای حل این بحران است
استاندار خوزستان خاطرنشان کرد: تصمیمات این نشست به هیئت دولت ارسال میشود و بهدنبال پیگیری مصوبهای برای حل مشکل ایجاد شده هستیم.
ریزگردها، مهمان ناخوانده خوزستان
نامهربانی طبیعت از سالهای پیش تاکنون، مردم خونگرم خوزستان را با مشکلات عدیدهای مواجه کرده است. یکی از موارد مذکور، معضل ریزگردها است.
هجوم ریزگردها مهمترین آسیب زیستمحیطی استانهای جنوبی کشور و از جمله خوزستان است. هجمه ریزگردها در کنار بالا بودن رطوبت هوا در اغلب موارد موجب قطع برق، آب، تلفن همراه و اینترنت در این استانها میشود.
کارشناسان، کشور عراق را کانون شکلگیری عمده گرد و غبارها میدانند. بخش قابل توجهی از کشور عراق را مساحت تالابی در بر گرفته است که بخش عمدهای از آن یا خشک شده و یا کاربری تالابی خود را از دست داده است. سازمان ملل در سالهای گذشته این وضعیت شکل گرفته در عراق را بهعنوان بزرگترین فاجعه زیستمحیطی جهان معرفی کرد.
در سال ۱۳۸۶، خشکسالی به اوج خود رسید. خشکسالی که به دنبال عراق در ایران پدیدار شد و سبب خشکی بخش عمدهای از تالابهای شادگان و هورالعظیم در خوزستان شد. تالابی که دو سومش در عراق و یک سوم آن در ایران بود. فارغ بر تغییرات آبوهوایی منطقه، تخلیه بخشهایی از باتلاق عراق در ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰، برای گرفتن زمین برای کشاورزی و اکتشاف نفت نیز عاملی برای خشکیدن بیشتر هوالعظیم شد.
با این حال در دوران ریاست جمهوری صدام، این کار گسترش یافت و به اخراج مسلمانان شیعه از تالاب انجامید، چرا که او تصور میکرد گروههای مسلحی در این مکان زندگی میکنند. تا مقطع سقوط صدام که آب دوباره به این منطقه باز شد، بیش از نود درصد این تالاب خشک شده بود و بخش ایرانی تالاب هورالعظیم نیز سرنوشتی بهتر نداشت.
بیتدبیری مدیران
اما علاوه بر عوامل خارجی در مسئله ریزگردها، کانونهای داخلی ریزگرد و قصور و تقصیرهای دستگاههای ذیربط از جمله سازمان محیطزیست نیز در این خصوص قابل تأمل است.
در دی ماه سال گذشته قاسم ساعدی نماینده مردم دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی، گفت: در قالب شکایتی به کمیسیون اصل ۹۰ موضوع سرنوشت اعتبارات تخصیص یافته برای مقابله با ریزگردهای استان خوزستان را مورد پیگیری قرار میدهیم.
وی افزود: دولت بیش از یک میلیون یورو از صندوق توسعه ملی برای مقابله با ریزگردهای استان خوزستان برداشت کردهاما هیچ گزارشی در رابطه با هزینهکرد این اعتبارات ارائه نکرده است.
نماینده مردم دشت آزادگان اظهار داشت: پس از تخصیص این اعتبار ما شاهد بارندگی وسیعی در کشور و خوزستان بودیم که عملاً بحث ریزگردها را به حاشیه برد و معضل ریزگرد وجود نداشت که بخواهد اعتباری برای آن هزینه شود اما دولت هیچ گزارشی ارائه نکرده که بودجه تخصیص یافته به این موضوع را چه کار کرده و در کجا هزینه کرده است.
مشکل کمآبی در خوزستان
این روزها مسئله کمآبی به معضلی جدی در کشورهای مختلف جهان تبدیل شده است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
خوزستان نیز از جمله استانهایی است که با معضل کم آبی دست و پنجه نرم میکند. بستر خشک کارون این روزها تشنهتر از همیشه است و سختترین تنش آبی قرن را تجربه میکند. رودخانه کارون که حالا به خشکیدگی رسیده است، ۹۵۰ کیلومتر طول دارد. کارون پرآبترین، بزرگترین و طولانیترین رودخانه ایران است که در شرایط عادی ۵۶۰ مترمکعب بر ثانیه دبی آب آن است. اما امسال دبی آب این رودخانه طبق اعلام وزارت نیرو ۲۶۰ درصد کاهش یافته و سبب خشکیدگی بخشهایی از این رودخانه پرآب شده است.
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی دستگاههای مرتبط با آب و خشکسالی، استان خوزستان بهرغم داشتن ۵ رود بزرگ حالا با مشکل کمآبی در همه شهرهای خود مواجه شده است و ۷۰۲ روستا در این استان از بیآبی رنج میبرند. همچنین ۲۰ شهر خوزستان با تنش آبی و بیآبی دست و پنجه نرم میکنند. در چنین شرایطی علاوه بر مشکل اصلی در تامین آب، بر اثر کمآبی و خشکشدن بستر رودخانههای استان، شرایط برای افزایش منابع تولید ریزگرد فراهم شده است. وضیعتی که میتواند باعث به اوج رسیدن تنشهای محیط زیستی خوزستان در ماههای گرم پیش رو شود.
رودخانه کارون با چالشهای متعدد همچون خشکیدگی، ورود فاضلاب و انواع مشکلات و نارساییهای محیطزیستی در دورههای متعدد روبهرو بود؛ هرچند در سالهای اخیر اقدامات مناسب برای مهار چالشهای کارون انجام شد، ولی هنوز دستیابی به هدفگذاریها در مراقبت از رودخانه کارون مبهم است.
در حال حاضر تنش آبی در بخش قابل توجهی از روستاهای استان خوزستان، مشکلات متعددی را برای روستاییان بهعنوان مولدان بیادعای محصولات کشاورزی و دامپروری ایجاد کرده است.
بر اساس گزارش مرکز ملی خشکسالی و اقلیمشناسی هواشناسی، ایران با خشکسالی بیسابقه دست به گریبان است. در خوزستان البته بارندگی بسیار کمتر از سال گذشته بود و استانهای همجوار که تامینکننده آب این استان هستند، همچون لرستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد نیز در ردیف کمبارشترین استانهای کشور قرار گرفتهاند.
سوءمدیریت در وزارت نیرو
به گزارش مهر، هماکنون یکی از متناقضترین رفتارها در خوزستان در حوزه وزارت نیرو است؛ این وزارت برای طرحهای انتقال آب از سرچشمههای رودخانه کارون که همواره اعلام شده که مخاطرات زیست محیطی بیشماری را برای خوزستان و استان چهار محال و بختیاری دارد، اعتبارات هنگفتی را اختصاص میدهد ولی آب جاری در رودخانهها را به علت نبود اعتبار که هزینه آن به مراتب کمتر از طرحهای انتقال آب است، نمیتواند به روستاها و شهرهای دارای تنش آبی خوزستان برساند. این مسئله برای مردم خوزستان دغدغهای لاینحل شده است که چگونه این رفتارهای متناقض زندگی آنها را به بازی گرفته است.
برای پروژه چند هزار میلیارد تومانی انتقال آب پول هست ولی برای آب شرب ۷۰۲ روستا در استان خوزستان با پنج رودخانه بزرگ اعتباری نیست که این نشان میدهد عدالت در عمل اجرایی نشده است.
انتصابهای غیراستاندارد
در اواخر بهمن سال گذشته رئیسجمهور در حکمی غلامرضا شریعتی، استاندار وقت خوزستان را برای یک دوره چهارساله بهعنوان «رئیس سازمان ملی استاندارد ایران» منصوب کرد.
این انتصاب سؤالبرانگیز در حالی بود که کارنامه شریعتی در استانداری خوزستان به هیچ عنوان قابل قبول نبوده است.
برای نمونه، در سال ۹۵ و با انتصاب «غلامرضا شریعتی» به استانداری خوزستان وی در بازدیدی از منطقه غیزانیه طرح آبرسانی به این منطقه را افتتاح کرد و قول داد که این مشکل را ظرف مدت زمان سه ماه رفع خواهد کرد.
سه سال از این وعده استاندار سپری شد و در خردادماه سال ۹۸ مردم در اعتراض به حل نشدن مشکل آب شرب تجمع اعتراضی برپا کردند. اینبار بخشدار غیزانیه در گفتوگو با رسانهها از حل شدن مشکل مردم طی چهار ماه خبر داد.
یک سال از وعده بخشدار اهواز هم سپری شد و همچنان مشکل آب شرب مردم غیزانیه پابرجا بود. اردیبهشتماه سال ۹۹ استاندار خوزستان دوباره به بازدید از طرح آبرسانی غیزانیه رفت و اینبار هم قول مساعد داد که با تأمین اعتبار ۷۰ میلیارد تومانی پروژهای را که ۴ سال است به تأخیر افتاده ظرف ۴۵ روز حل میکند.
اما باز هم مشکل آبرسانی به مردم غیزانیه حل نشد و این قصور و تقصیر موجب شد که تعدادی از مردم در سوم خرداد 99 در اعتراض به این مسئله برای ساعتی جاده ترانزیتی اهواز- ماهشهر را مسدود کردند.
در نهایت قرارگاه خاتمالانبیاء(ص) سپاه که پیش از این تکمیل طرح آبرسانی غدیر اهواز را در کارنامه خود ثبت کرده بود و در زمانی که مردم خوزستان نیاز به تکمیل این پروژه داشتند با اقدامی جهادی وارد میدان شد و زودتر از موعد مقرر این طرح آبرسانی را انجام داد، اینبار هم آستینها را بالا زد و وارد میدان شد.
در نهایت، قرارگاه خاتمالانبیاء(ص) با یک اقدام جهادی پروژه فاز سوم آبرسانی به غیزانیه را که طبق برآوردها دو ماه باید به طول میانجامید ظرف مدت ۲۵ روز به پایان رساند.
با وجود آنکه در دوره مدیریت شریعتی در استانداری خوزستان، این استان از بودجه خوبی برخوردار بوده اما در این مدت با حواشی و مشکلات فراوانی مواجه شد و بنابر اعلام وزارت کشور، مدیریت استانداری خوزستان ضعیفترین عملکرد را در بین استانها داشته است. در مهرماه 99، حوزه بازرسی وزارت کشور در گزارشی، نتیجه ارزیابی عملکرد استانداریهای کشور در شاخصهای اختصاصی و عمومی را اعلام کرد.
بر اساس این گزارش رسمی ، استانداری خوزستان با کسب ۱۵۳۷ امتیاز در سال ۹۸ در بین استانهای کشور، رتبه آخر را کسب کرد؛ این رتبه درحالی است که استان خوزستان همواره در سالهای گذشته بیشترین اعتبارات را در بودجه سالانه به خود اختصاص داده است.
غلامرضا شریعتی از خرداد سال ۹۵ سکانداری استانداری را برعهده گرفت و در این مدت به دلیل عدم شایستهسالاری در انتصابات، وضعیت مبهم اعتبارات پروژهها، آشفتگی مدیریتی، اظهارات جنجالبرانگیز و حواشی مختلف مورد نقد شخصیتها و جریانهای مختلف کشور بهویژه استان خوزستان قرار داشته است.
شریعتی در مقطعی که استان خوزستان دچار سیل و آبگرفتگی شد و همچنین در رسیدگی به مطالبات کارگران هفتتپه دچار قصور و تقصیرهای فراوان شد.
علیرغم این کارنامه غیرقابل قبول و با وجود نارضایتی گسترده مردم خوزستان از عملکرد آقای استاندار، رئیسجمهور در اقدامی تأملبرانگیز، شریعتی را بهعنوان رئیس سازمان ملی استاندارد ایران منصوب کرد.
در مجموع، مشکلات مردم خونگرم و عزیز خوزستان ریشه در دو مسئله دارد، نامهربانی طبیعت و بیتدبیری برخی مدیران و دستگاههای اجرایی.
و اما در این میان، دشمنان ملت ایران و عناصر ضدانقلاب خارج نشین، که حمایت از گروهکهای تروریستی تجزیهطلب و جنایت علیه مردم خوزستان را در کارنامه خود ثبت کردهاند، این روزها ژست حمایت از مردم به خود گرفته و برای هموطنانمان در خوزستاناشک تمساح میریزند.