وضعیت قرمز در آمریکا (نگاه)
سید محمد امین آبادی
یکی از اساسیترین چالشهای داخلی دولت بایدن چگونگی مواجهه با خشونتهای مسلحانه و مسئله آزادی خرید و فروش سلاح در آمریکاست. بر اساس گزارش رسانههای آمریکایی هفته گذشته در جشنهای استقلال آمریکا یعنی تنها در عرض سه روز در بیش از ۴۰۰ تیراندازی که در سراسر این کشور اتفاق افتاده دستکم ۱۵۰ نفر جانشان را از دست دادهاند.آمارهای جمعآوریشده از سوی مرکز «بایگانی خشونتهای مسلحانه» نیز حاکی از افزایش نرخ خشونت مسلحانه در شهرهای مهم آمریکا است.مطابق این گزارش، تا این مقطع زمانی در سال جاری میلادی، آمار خشونت مسلحانه در نیویورک نزدیک به ۴۰ درصد نسبت به بازه مشابه در سال ۲۰۲۰ افزایش داشته است. در آن مقطع، ۷۶۷ تیراندازی اتفاق افتاد و ۸۸۵ نفر کشته شدند. در شیکاگو نیز که یکی از شهرهای بسیار خشن آمریکا محسوب میشود از ساعت ۱۸ عصر جمعه تا ۱۸ عصر دوشنبه ۸۳ نفر زخمی شده و ۱۴ نفر کشته شدند. یک دختر ۵ ساله و یک دختر ۶ ساله جزو کسانی بودند که زخمی شدند.
بحرانهای داخلی مثل کرونا، افزایش بیکاری ناشی از آن، رشد حملات نژادپرستانه و ترس رنگینپوستان از هدف قرار گرفتن توسط سفید برتر پندارها،
افزایش شکاف اجتماعی و رشد قارچگونه جریانات راست افراطی که وزارت امنیت داخلی آن را بزرگترین تهدید داخلی آمریکا عنوان کرده موجب شده مردم آمریکا تمایل گستردهای نسبت به خرید سلاح داشته باشند و در نتیجه تیراندازیهای منجر به قتل نیز در آمریکا افزایش چشمگیری داشته باشد. بر اساس گزارش پایگاه اطلاعرسانی کنگره آمریکا کشتارهای دسته جمعی در آمریکا به بالاترین حد خود از دهه ۱۹۷۰ میلادی تا کنون رسیده است. تنها در سال 2019 میلادی حداقل 41 مورد تیراندازی و کشتار دسته جمعی در آمریکا به ثبت رسیده است و بیش از 200 نفر در این حوادث مرگبار جان خود را از دست دادهاند. اما این رقم در سال جاری میلادی(2021) چندین برابر شده است و فقط در 12 روز ابتدایی ماه ژوئن(11 تا 22 خرداد) بیش از ۲۵ حادثه کشتار دسته جمعی در آمریکا ثبت شده است.
گروه غیرانتفاعی «آرشیو خشونتهای سلاح گرم» نیز که بر حوادث تیراندازی در آمریکا نظارت دارد طی گزارشی اعلام کرده از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون دست کم ۲۶۷ فقره تیراندازی گسترده در این کشور انجام شده است. به نوشته وبگاه «هیل»، این گروه لفظ تیراندازی گسترده (یا تیراندازی جمعی) را به حادثهای میگوید که در آن چهار نفر یا بیشتر هدف اصابت گلوله قرار بگیرند. مقایسه آمارهای خشونت با سلاح میان آمریکا و کشورهای دیگر جهان، آمریکا را کشوری کاملاً استثنایی نشان میدهد؛ در این کشور نرخ وقوع تیراندازیهای خشونتبار از هر کشور دیگر در دنیا بیشتر است؛ با آنکه آمریکا حدود ۵ درصد از جمعیت دنیا را شامل میشود نزدیک به ۳۱ درصد از کسانی که مرتکب کشتارهای جمعی با سلاح میشوند را در خود جای داده است. علاوهبر این، آمارهای مرکز تحقیقات کنگره آمریکا نشان میدهد آمریکاییها صاحب حدود نیمی (۴۸ درصد) از کل ۶۵۰ میلیون قبضه سلاح غیرنظامی موجود در سراسر دنیا هستند. روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی تکان دهنده درباره وضعیت کشت و کشتارهای روزانه در این کشور مینویسد:«آمریکا بیش از هر کشور دیگری اسلحه دارد. اولین قدم در کاهش تیراندازیها درک ابعاد چالشی است که آمریکا با آن مواجه است. مردم آمریکا بیش از ۳۰۰ میلیون قبضه سلاح دارند –تقریبا یک اسلحه به ازای هر شهروند- و به همین ترتیب این کشور اولین رتبه را از نظر میزان مرگ و میر بر اثر جرائم مسلحانه در دنیا دارد. زرادخانههای شخصی در آمریکا 6 برابر مرگبارتر از کانادا و 30 برابر بدتر از استرالیاست». به نوشته این روزنامه از
«50 ایالت آمریکا ۲۹ ایالت در دسته ایالتهای وضعیت قرمز قرار میگیرند که وضعیت آنها از نظر آمار قتل با سلاح گرم، بحرانی و بالاتر از میانگین ملی آمریکاست. از جمله ایالتهای قرمز در این نمودار میتوان به نامهای فلوریدا، ایندیانا، کلرادو، آریزونا، نوادا، میشیگان، تگزاس، تنسی، آلاسکا، ورمونت و وایومینگ اشاره کرد».
چنانکه گفته شد افزایش خشونتهای مسلحانه در آمریکا ارتباط مستقیمی با افزایش خرید و فروش سلاح در این کشور نیز دارد. نتایج یک تحقیق در آمریکا که اخیراً منتشر شد حاکی از افزایش چشمگیر تقاضا برای خرید اسلحه است. نتایج تحقیق مشترک دانشگاههای «نورث ایسترن» و «هاروارد» نشان میدهد یک پنجم خریداران اسلحه در سال گذشته میلادی(2020)، برای اولین بار اقدام به چنین کاری کردهاند. این تحقیق همچنین نشان میدهد شمار کل صاحبان سلاح و تعداد شهروندان آمریکایی که اقدام به خرید سلاح کردهاند، روند افزایشی داشته است. بر اساس این نتایج، 17 میلیون آمریکایی، سال گذشته، اسلحه خریداری کردهاند که بیش از 5 درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ میلادی است.از سوی دیگر، یافتههای این تحقیق حاکی از این است که در این بازه زمانی، زنان نیمی از خریداران اسلحه را تشکیل دادهاند. بر همین اساس، در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۳۹ درصد از خانوادههای آمریکایی صاحب سلاح بودند. این درحالی است که این میزان در سال ۲۰۱۶ در حدود ۳۲ درصد بود. نتایج تحقیقات دیگری نیز که چندی پیش منتشر شد نشان میدهد، بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ نزدیک به ۵۵۰ هزار نفر به دلیل جراحتهای ناشی از حملات مسلحانه روانه بیمارستان شدهاند. این حجم از خشونت مسلحانه، سالانه میلیاردها دلار هزینه به نظام بهداشت و درمان آمریکا تحمیل میکند.
«جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا اخیراً ضمن رونمایی از 6 دستور اجرایی برای کاهش خشونتهای مسلحانه، این حوادث را به بیماری «مسری» تشبیه و آن را مایه« شرمساری» این کشور در سطح جهانی توصیف کرده است.اما افزایش تصاعدی خشونتهای مسلحانه طی ماههای اخیر و بویژه بعد از روی کار آمدن دولت بایدن نشان میدهد که ارادهای جدی در آمریکا برای مقابله با وضعیت قرمز کنونی وجود ندارد. بیش از 300 میلیون اسلحه در دست مردم آمریکا وجود دارد و به نظر میرسد که مردم و دولت آمریکا رفته رفته در حال عادت کردن به این آمارهای وحشتناک هستند. پیش از این بارها جامعهشناسان در این کشور هشدار دادهاند که در صورت بروز بحرانهای اجتماعی مردم مسلح و البته عصبانی ممکن است جامعه را وارد مسیری خطرناک کنند.