هر ساله همزمان با برگزاری کنکور، موضوع لو رفتن یا خرید و فروش سؤالات و دفترچه‌ها به یکی از حاشیه‌های اصلی کنکور در فضای مجازی تبدیل می‌شود. حاشیه‌هایی که تا چند روز پس از برگزاری این آزمون ادامه دارد. این در حالی است که کنکور ۱۴۰۰ نیز از این حواشی بی‌نصیب نمانده و کانال‌های زیادی در فضای مجازی اقدام به خرید و فروش سؤالات جعلی کنکور کردند و در این بین تعدادی از کانال‌ها نیز ادعای لو رفتن سؤالات کنکور همزمان با برگزاری آزمون آن روز را مطرح کردند!
موضوع لو رفتن سؤالات کنکور و دفترچه‌ها در فضای مجازی هر ساله با نزدیک شدن به زمان برگزاری کنکور -که یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین آزمون‌ها در ایران به شمار می‌رود- مطرح می‌شود و ما شاهد رشد قارچ‌گونه انواع شبکه‌ها، سایت‌ها و کانال‌های فروش سؤالات کنکور و یا ادعای لو رفتن سؤالات این آزمون سرنوشت‌ساز هستیم.
این حواشی قبل از شروع شدن فرآیند برگزاری پنجاه و یکمین کنکور نیز مطرح شد و کانال‌های زیادی در فضای مجازی اقدام به خرید و فروش سؤالات جعلی کنکور کردند به طوری که سقف و کف قیمت‌های اعلامی این کانال‌ها تا چندین میلیون نیز اعلام شد. اما در نهایت عده‌ای داوطلب از خرید این سؤالات متضرر شدند و تعدادی از باندهای فروش سؤالات توسط نیروهای انتظامی و اطلاعاتی کشور دستگیر شدند.
به گونه‌ای که رئیس‌ پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا، در این رابطه تاکید کرد: در رصد پیش‌دستانه فضای سایبر، در بیش از ۱۰۰ کارگروه استانی و شهرستانی طی ایام منتهی به برگزاری کنکور سراسری سال ۱۴۰۰، تعداد زیادی سایت و تارنما که اقدام به فعالیت مجرمانه در این خصوص می‌کردند، مورد شناسایی قرار گرفتند.
وی در ادامه از شناسایی و دستگیری بیش از ۲۰ نفر از مجرمان در کشور که با تبلیغات دروغین و کاذب مدعی فروش سؤالات کنکور سراسری سال ۱۴۰۰ پیش از برگزاری آن بودند، خبر داد و اظهار کرد: اقدام قضائی علیه تعدادی از مجرمان دیگر نیز در این حوزه در جریان است.
رئیس‌ پلیس فتا ناجا افزود: در تحقیقات فنی و بررسی‌های به‌عمل آمده از مجرمان دستگیر شده مشخص گردید تعدادی از داوطلبان کنکور با این ترفند مبالغ زیادی تحت عنوان بیعانه به این کلاهبرداران پرداخت کردند که ضمن مسدود کردن حساب‌های مالی این مجرمان اقدامات نهایی برای استرداد وجوه به فریب‌خوردگان صورت گرفته است.
نامبرده اظهار کرد: با توجه به هشدارهای متعدد پلیس و سایر مسئولان سازمان سنجش، متاسفانه باز هم شاهد فریب تعدادی از متقاضیان بودیم ولیکن با تجزیه و تحلیل پرونده‌های قضائی سال ۱۴۰۰ در مقایسه با ادوار گذشته، شکوائیه‌های قضائی در این حوزه کاهش نسبتاً خوبی پیدا کرده است.
همچنین وزارت اطلاعات نیز قبل از برگزاری کنکور ۱۴۰۰ با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد؛ در راستای حفظ سلامت و آرامش روانی خانواده‌های داوطلبان آزمون سراسری ورود به دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور، با‌ اشراف اطلاعاتی سربازان گمنام امام زمان(عج)، تحرکات چند شبکه کلاهبرداری که در زمینه عرضه و فروش سؤالات غیرواقعی آزمون سراسری ۱۴۰۰ فعالیت داشتند، با هماهنگی دستگاه قضایی شناسایی و مورد برخورد قرار گرفته و تعدادی از سودجویان شبکه‌ای دستگیر شدند.
وزارت اطلاعات ضمن هشدار به کلاهبرداران در این زمینه از تمامی داوطلبان کنکور و خانواده‌های درخواست کرد، در ارتباط‌گیری با عناصر و عوامل سودجو که از دغدغه‌های به جای خانواده‌ها نسبت به آینده جوانان سوءاستفاده می‌نمایند، مراقبت لازم را به عمل آورده و از اقدامات نامتعارف در زمینه موفقیت در آزمون‌های سراسری پرهیز نمایند تا از وارد شدن صدمات روحی و مادی به فرزندان و خانواده‌ها جلوگیری به عمل آید.
اگرچه حاشیه‌های پیرامون فروش و لو رفتن سؤالات کنکور موضوع تازه‌ای نیست و هر ساله همزمان با آزمون داوطلبان جدی‌تر می‌شود اما امسال با تمهیداتی که از سوی سازمان‌ها و نهادهای مختلف (اعم از وزارت اطلاعات، وزارت ارتباطات، نیروی انتظامی، پلیس سایبری و سازمان سنجش آموزش کشور) بکار گرفته شد، امسال کمتر شاهد بروز تخلف در این زمینه بودیم.
در این زمینه وزیر ارتباطات درخصوص مشکلات اینترنت در حوزه‌های برگزاری کنکور اعلام کرد که قطعی برق در چند وقت اخیر اختلال ایجاد کرده بود و اختلال روزهای برگزاری کنکور هم برای جلوگیری از فروش سؤالات کنکور و امنیت روانی بود که درخواست شد در حوزه‌های امتحانی اینترنت 4G فعال نباشد.
همچنین رئیس ‌سازمان سنجش آموزش کشور ضمن تاکید جدی برخورد با کلاهبرداران در زمینه فروش سؤالات کنکور، گفت: برای جلوگیری از تخلف و رعایت حفاظت از آزمون، کمیته‌ای با حضور مجموعه دادستانی، تشکیل و با هماهنگی‌های صورت گرفته در این کمیته با موضوع کلاهبرداری در زمینه فروش سؤالات کنکور برخورد جدی شد.
وی در ادامه تصریح کرد: تمام موارد مربوط به فروش سؤالات کنکور کلاهبرداری است و شگرد کلاهبرداران این است که ابتدا ۵۰ درصد پول را از داوطلب دریافت و اعلام می‌کنند که ما به سؤالات دسترسی داریم و پس از انتشار سؤالات، ۵۰ درصد باقی پول را دریافت می‌کنند. در صورتی که پس از دریافت ۵۰ درصد پول اولیه، تماس‌ها قطع می‌شود و آنها حتی نمی‌توانند جلد دفترچه کنکور ما را به داوطلبان برسانند.
نامبرده با بیان اینکه یکسری از عوامل کلاهبرداری فروش سؤالات کنکور شناسایی شده‌اند، افزود: با آنها برخورد شده و طبیعتا برخوردهای بیشتری با توجه به گزارش‌های رسیده با این افراد می‌شود. به داوطلبان اطمینان می‌دهم که تحت هیچ شرایطی سؤال کنکور قبل از جلسه به بیرون نیامده و مطمئن باشند کلاهبردار احتیاجی نیست سؤالی بدهد چرا که حتی نمی‌تواند روی دفترچه را هم کپی کند.
براساس این گزارش، آمار بازدید از سایت‌ها و صفحات مشاوره درسی، دانلود سؤالات کنکور، مشاوره روانشناسی و... در روزهای منتهی به کنکور روندی رو به افزایش دارد، در چنین شرایطی یکی از شگردهای افراد سودجو، طراحی صفحات و درگاه‌های بانکی جعلی است که با ترفند فروش سؤالات امتحان نهایی و با در اختیار گرفتن اطلاعات بانکی دانش‌آموزان، اقدام به برداشت‌های غیر مجاز از حساب‌های بانکی قربانیان می‌کنند.
با وجود اینکه در سال ۸۴ قانونی در مجلس به تصویب رسید که فروشندگان و لودهندگان سؤالات کنکور و آزمون‌های نهایی مورد تعقیب قرار گرفته و با مجازات‌های سنگینی از قبیل جریمه‌های میلیاردی و حبس‌های طولانی مواجه خواهند شد. این قانون از سال ۸۵ به اجرا گذاشته شد اما این قانون آنطور که باید نتوانست جلو سودجویی‌ها در این زمینه را بگیرد و به نظر می‌رسد نظارت و اجرا قوی تنها راهکار و ابزاری باشد که بتوانیم کنکوری عاری از حاشیه داشته باشیم.
همچنانکه ما در کنکور ۱۴۰۰ برخلاف سال‌های گذشته به دلیل همکاری جمعی نهادهای نظارتی و امنیتی اعم از پلیس، وزارت اطلاعات و سایر نهادهای نظارتی و امنیتی حواشی کمتری را از سوی سودجویان شاهد بودیم.
به نقل از ایسنا، بر اساس آمار تخمینی ارائه شده سالانه بیش از هزاران میلیارد تومان هزینه کلاس‌های کنکور و همچنین خرید و فروش سؤالات کنکور می‌شود. قطعا وقتی پای چنین تجارت پر سودی در میان باشد شاهد تخلفات و کلاهبرداری‌های گسترده در این عرصه خواهیم بود.
به نظر می‌رسد مسئولان نظارتی و اجرایی آزمون‌های مهم به ویژه کنکور با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌هایی در تامین امنیت این آزمون بیش از بیش تلاش کنند تا شاهد تخلفات هر چند اندک از سوی کاسبان علم و دانش نباشیم و از سویی دیگر سرنوشت داوطلبان نیز تحت تاثیر مقاصد اقتصادی عده‌ای فرصت‌طلب قرار نگیرد.