بابرکت‌ترین مولود(پرسش و پاسخ)
پرسش:
اینکه در روایات آمده است که مولودی در اسلام بابرکت‌تر از این فرزند(امام جواد(ع)) متولد نشده است چگونه قابل توجیه است؟
پاسخ:
دلیل نقلی بابرکت‌ترین مولود
ابن اسباط و عباد می‌گویند: در منا خدمت امام رضا(ع) بودیم که امام جواد(ع) را در حالی که خردسال بود، آوردند. عرض کردیم این همان مولد مبارک است؟ حضرت فرمود: بله این مولودی است که در اسلام با برکت‌تر از او متولد نشده است(الارشاد، شیخ مفید، ج2، ص297)
شرایط اجتماعی و سیاسی عصر امام جواد(ع)
1- ظهور فرقه واقفیه
یکی از گروه‌هایی که در تاریخ تشیع ظهور کرد، فرقه‌ای با نام واقفیه است. این گروه در سال 183(ه.ق) مصادف با شهادت موسی ابن جعفر(ع) اعلام موجودیت کرد و خط مشی عقیدتی و سیاسی خویش را بر مبنای انکار مرگ حضرت موسی ابن جعفر(ع) و مبارزه با امامت حضرت رضا(ع) قرار داد. این گروه امام کاظم(ع) را به عنوان آخرین فرد در سلسله امامت پنداشت و قائل به مهدویت امام کاظم(ع) شد. توقف این فرقه بر امامت موسی ابن جعفر(ع) سبب شد تا این گروه را واقفیه بنامند.(الملل و النحل، شهرستانی، ج1، ص168)
2- صاحب فرزند نشدن امام رضا(ع) تا 47 سالگی
شرایط اجتماعی و سیاسی دوران امام جواد(ع) با توجه به ظهور فرقه واقفیه و انحرافات گوناگون بسیار حائز اهمیت است. از طرف دیگر امام رضا(ع) تا سن 47 سالگی فرزندی را به دنیا نیاورده بودند و همین امر موجب نگرانی‌های بیشتر شیعیان در استمرار خط امامت و ولایت شده بود. در چنین اوضاع و شرایطی بود که مولودی به نام امام جواد(ع) دارای میمنت و برکت فراوانی داشت و مومنان را شاد و مایه دلگرمی و هدایت بسیاری از پیروان و شیعیان آن حضرت به حقانیت راه اهل‌بیت(ع) گردید، و اختلافات و انحرافات به وجود آمده در میان پیروان اهل‌بیت(ع) را از بین برد.
3- جهاد علمی و تربیت شاگردان ممتاز
امام جواد(ع) از هر فرصتی برای جهاد علمی و تربیت شاگردان و اصحاب خاص و شایسته استفاده می‌کرد. آن حضرت با وجود سن کم در مناظره‌ها و بحث‌های علمی بسیاری شرکت می‌کرد که بسیاری از آنها جالب و شنیدنی است، و موجبات حل مشکلات بزرگ علمی و فقهی و سبب اعجاب دانشمندان و عالمان هم‌دوره آن حضرت می‌شد. و این مولود با برکت در نهایت از انحراف شیعیان و گسترش افکار انحرافی به‌طور جدی جلوگیری نمود. و این است در واقع معنای برکت یعنی چیزی که بودنش باعث خیر می‌شود، و خوبی‌های دیگر را به‌دنبال خودش می‌آورد.(فرهنگ معین)
4- داشتن قابلیت پذیرش مقام امامت
شکی نیست که برای اعطای هر مقامی از سوی خداوند متعال، داشتن ظرفیت و قابلیت شرط اساسی است. محال است کسی ظرفیت، قابلیت و تحمل مسئولیت و رسالتی را نداشته باشد و از سوی خدای متعال افاضات و کمالاتی به او اعطا شود. اساسا معنای عدل و حکمت خداوند این است که بدون استحقاق کمالی را به کسی نمی‌دهد. بنابراین مقام امامت در سن هشت سالگی برای امام جواد(ع) موجبات برکات فراوانی در آن دوره شد و بسیاری از شبهات، سوالات و انحرافات را برطرف کرد، و مسیر هدایت الهی را هموار و شفاف نمود.