آمریکا نگران اتمام فرصت برای احیای برجام است
علیرغم کارشکنیهای آمریکا در مسیر مذاکرات احیای برجام در وین و نپذیرفتن شرط تهران مبنی بر لزوم رفع تمام تحریمها، این واشنگتن است که نگران اتمام فرصت برای بازگشت به توافق هستهای شده است.
وبگاه بلومبرگ روز جمعه به نقل از منبعی مطلع به مواضع تیم مذاکرهکننده آمریکایی در وین، گزارش داد که اعضای این تیم نگران هستند فرصت برای احیای برجام رو به پایان باشد.
این منبع - که نام و مقامش ذکر نشد - به بلومبرگ گفت از نظر دولت دموکرات آمریکا، توافق هستهای ایران علیرغم نواقصی که دارد، همچنان قدرتمند است و بازگشت به این توافق در زمان کنونی میتواند فواید عدم اشاعه داشته باشد.
این پایگاه خبری همچنین به نقل از «کِلسی داوِنپورت» مدیر بخش عدم اشاعه در سازمان آمریکایی «انجمن کنترل تسلیحاتی» نوشت: هرچه ایران دانش هستهای بیشتر کسب کند، مطمئن شدن از اینکه برجام همان سد قدیم در برابر تولید تسلیحات اتمی باقی میماند، سختتر میشود.
ایران به دفعات تاکید کرده است که به هیچ عنوان در پی دستیابی به تسلیحات اتمی نیست. آمریکا و اروپا نیز به خوبی به این مسئله آگاه هستند. بر همین اساس ادعای احتمال حرکت ایران به سمت تسلیحات اتمی توسط دولتهای غربی صرفا ترفندی برای هراسافکنی به کار میرود. هدف آمریکا و اروپا ممانعت از پیشرفت کشورمان در صنعت هستهای است.
صنعت هستهای در حوزههای مختلف و از جمله تولید دارو، تولید برق، کشاورزی و صنعت قابلیتهای بسیاری دارد. برای نمونه اکنون فرانسه بیش از 70 درصد نیاز خود در تامین برق را از طریق صنعت هستهای تامین میکند.
آمریکا در پی آن بود تا با شراکت اروپا، بدون هیچ هزینهای به برجام بازگردد. به عبارت دیگر هدف آمریکا و تروئیکای اروپا این بود که بدون لغو تحریمها به برجام بازگشته و سپس در جایگاه شاکی نشسته و مذاکرات جدید حول دائمی کردن محدودیتهای برجامی ایران و تعمیم خسارت محض برجام به حوزههای موشکی و منطقه ای را کلید بزند.
مسائل غیرهستهای در برجام!
بن کاردین، قانونگذار همحزبی «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا مدعی شده وضعیت برجام نسبت به سال ۲۰۱۵ فرق کرده و لازم است مسائل غیرهستهای هم در روند احیای این توافق هستهای گنجانده شود.
کاردین که با خبرگزاری فرانسه گفتوگو میکرد علاوه بر این گفته کنگره آمریکا خواستار تجدید نظر در «بندهای غروب آفتاب» یا بندهای زوالپذیر برجام است.
منظور از «بندهای زوالپذیر» در برجام که با نام «بندهای غروب آفتاب» هم شناخته میشود بندهایی در توافق هستهای است که محدودیتهای تعریفشده ذیل آنها برای فعالیتهای هستهای ایران بعد از دورههای زمانی مشخص منقضی میشوند.
منتقدان برجام در آمریکا منقضی شدن برخی از محدودیتهای ایران در این توافق با گذشت زمان را جزو معایب این توافق دانسته و مدعی هستند که این محدودیتها باید تمدید و دائمی شوند. آنها از این بندهای مندرج در برجام که محدودیتهای آنها با گذشت زمان از بین میروند به عنوان بندهای «غروب آفتاب» یاد میکنند.
سناتور بن کاردین به خبرگزاری فرانسه گفت: در کنگره، تمایلی قوی و همهجانبه برای تمدید بندهای غروب آفتاب که در برجام گنجانده شدهاند وجود دارد.
او که یکی از اعضای کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا است گفت: امروز وضعیت نسبت به سال ۲۰۱۵ که این توافق مذاکره شده فرق کرده است. شرایط فرق کرده است و لازم است ما به شرایطی که در آن قرار داریم پاسخ بدهیم.
کاردین گفت روند احیای برجام بایستی به «مسائل فراتر از موضوع هستهای» از جمله فعالیتهای ایران در زمینه مسائل موشکی، «تروریسم و حقوق بشر» نیز رسیدگی کند.
سناتور آمریکایی نگفت که این موضوعات بایستی در متن توافقی که احیا میشود گنجانده شوند، اما گفت که لازم است آمریکا و متحدانش، «مسیری برای حل و فصل این مسائل در نظر داشته باشند».
پاسخ غریبآبادی
به ادعاهای واهی نماینده آلسعود
کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین و همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی در توئیتی در پاسخ به اظهارات واهی نماینده عربستان سعودی در وین درخصوص پیشرفت اخیر هستهای ایران، نوشت: در مورد پادشاهی عربستان سعودی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی از حداقل اختیارت لازم برای راستیآزمایی نیز برخوردار نیست.
وی افزود: هرگونه قصور در اجرای پادمانها، به این پادشاهی اجازه میدهد تا برخی فعالیتهای خاص هستهای خود را با دور نگهداشتن آنها از بازرسیهای آژانس، پنهان کند.
به گزارش فارس، نمایندگی رژیم سعودی در آژانس اتمی با متهم کردن ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی، ادعا کرد که تنشزایی تهران با اظهارات درباره صلحآمیز بودن برنامه هستهای این کشور مطابقت ندارد.
دفتر نمایندگی رژیم سعودی در آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنجشنبه هفته گذشته در واکنش به تصمیم ایران برای تولید صفحه سوخت سیلیساید برای راکتور تحقیقاتی تهران اعلام کرد: «تلاش ایران برای غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم [فلزی] نگرانکننده است. ما در مورد اهداف واقعی ایران برای غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم [فلزی] نگران هستیم».
عصر سهشنبه ۱۵ تیر ماه ۱۴۰۰ خبرگزاری رویترز به نقل از آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران به این نهاد اطلاع داده که قصد دارد تا به تولید اورانیوم فلزی غنیشده تا خلوص ۲۰ درصد برای سوخت راکتور تحقیقاتی تهران بپردازد. کاظم غریب آبادی نیز همان روز توضیحاتی در این خصوص ارائه و اعلام کرد که برنامه سازمان انرژی اتمی برای تولید یک صفحه سوخت سیلیساید برای استفاده در راکتور تهران، ۹ روز قبل به اطلاع آژانس رسیده و بلافاصله امور عملیاتی آن آغاز شده است.
تاریخ دور هفتم مذاکرات برجام هنوز مشخص نشده
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین اعلام کرد، تاریخ برگزاری دور هفتم مذاکرات برجام، هنوز مشخص نشده است.
اولیانوف در توییت خود نوشت: تاریخ شروع هفتمین دور مذاکرات وین درباره برنامه جامع اقدام مشترک هنوز مشخص نشده است. بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایران به زمان بیشتری برای آماده کردن خودش نیاز دارد و این طبیعی است.
پیام توییتری اولیانوف در شرایطی منتشر شده که تا کنون در وین 6 دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا درباره احیای برجام صورت گرفته و طی روزهای اخیر اظهارنظرهای زیادی درباره احتمال برگزاری دور هفتم مذاکرات انجام شده است.
هیات جمهوری اسلامی ایران به ریاست «سید عباس عراقچی» در این 6 دور مذاکرات اعلام کرده است که در صورت پایبندی آمریکا به تعهدات برجامی خود، ایران آماده توقف اقدامات جبرانی خود است.
گستاخی مجدد دولت آلمان
یک مقام آلمانی در اظهارنظری گستاخانه از ایران خواست فوراً به مذاکرات هستهای در وین درباره برجام بازگردد.
راینر بروئل، سخنگوی وزارت خارجه آلمان چهارشنبه هفته گذشته در یک نشست خبری در برلین این درخواست را مطرح کرد.
اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آلمان یک روز بعد از بیانیه سه کشور اروپایی در واکنش به تصمیم ایران برای تولید اورانیوم فلزی غنیشده تا ۲۰ درصد مطرح شده است.
سه کشور اروپایی طرف برجام- انگلیس، آلمان و فرانسه- در آن بیانیه اقدام ایران را نقض برجام توصیف کرده و از آن ابراز نگرانی کردند.
آن بیانیه ساعاتی بعد از گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره قصد ایران برای تولید این نوع اورانیوم صادر شد.
سخنگوی وزارت خارجه آلمان درباره دلیل صدور بیانیه سه کشور اروپایی گفت: «ما به همراه هیئت سه کشور اروپایی میخواستیم اعلام کنیم که رفتار ایران را سودمند نمیدانیم. اما ما آماده بازگشت به میز مذاکرات در وین هستیم و انتظار داریم ایران هم فوراً این پیشنهاد را بدون درنگ، بپذیرد».
سه کشور اروپایی در بیانیه مذکور در حالی ایران را به نقض تعهداتش در برجام متهم کردهاند که اقدامات ایران، با توجه به نقض عهد طرف غربی ذیل مفاد همین توافق انجام میشود.
دولت آمریکا اردیبهشت 97 از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) خارج شده و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علیرغم مخالفتهای لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعدههای خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند. اعضای اروپایی برجام از روز امضای برجام تاکنون به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکردهاند.