تغییر در برگزاری کنکور و سخنی با شورای عالی انقلاب فرهنگی
محمد محمدی
مصوبات اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد شیوه برگزاری کنکور واکنشها و نقدهای گستردهای به همراه داشت. از آنجا که تصمیمات این جلسه در سرنوشت تحصیلی و شغلی میلیونها دانشآموز و دانشجو تاثیر مستقیم دارد، این مصوبه از مهمترین تصمیمات 52 سال گذشته در زمینه کنکور به حساب میآید.
بنابر اظهارات دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبه اول مبنی بر این است که در آزمون سراسری سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی ۶۰ درصد و سهم کنکور سراسری ۴۰ درصد خواهد بود. تصمیم دوم این بود که کنکور سراسری مختص دروس تخصصی باشد و دروس عمومی به بخش سوابق تحصیلی منتقل میشود، بدین معنی که در سوابق تحصیلی هم دروس عمومی و هم دروس تخصصی مورد سنجش قرار میگیرد و سوابق تحصیلی مبنای ارزیابی نهایی خواهد بود. مصوبه سوم اینکه آزمون سنجش (کنکور) دو بار در سال برگزار شود که فشار و اضطراب از روی دانشآموزان برداشته شود و دانشآموزان وقتی در این آزمون شرکت میکنند نگران نباشند که تا سال دیگر فرصت دیگری نخواهند داشت.
مصوبه چهارم این است که نتایج آزمونی که دانشآموزان در آن شرکت میکنند تا دو سال اعتبار خواهد داشت و دانشآموزان میتوانند از نتایج آن تا دو سال استفاده کنند.
مصوبه پنجم نیز درباره پذیرش است که دانشگاههای کشور میتوانند یک حدنصاب برای معدل بگذارند و بر اساس آن مشخص کنند که تا چه معدلی را پذیرش میکنند و اگر معدل داوطلب از میزان مشخص پایینتر باشد این اختیار به دانشگاهها داده میشود که داوطلب را پذیرش نکنند.
علت این تغییرات از نگاه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی این بوده است که با این رویکرد اضطرابزدایی از جامعه داوطلبان کنکور مخصوصاً در رشتههای پرمتقاضی انجام شده و هم اینکه سنجش با عمق بیشتری صورت بگیرد.
در این رابطه سوالات و ابهامات جدی مطرح است. مهمترین پرسش اینکه این تصمیمات تا چه میزان بر اساس نتایج پژوهشهای علمی بوده است. مثلا آیا فرضیههای این رویکرد ابتدا در یک مجموعه کوچک به صورت آزمایشی انجام شده و نتایج آن مورد تحلیل قرار گرفته است؟
آیا اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی از وضعیت حوزههای نهایی و کیفیت برگزاری امتحانات اطلاع دقیق داشته و برای اطمینان از صحت نتایج نمرات نهایی نیز طرحی ارائه کردهاند؟
آیا متمرکز کردن 40 درصد نمره کنکور واقعاً به کاهش استرس داوطلبان خواهد انجامید یا اینکه این تصور صرفاً یک فرض ذهنی است؟
مافیای کنکور چطور؟ آیا آنها با مصوبه جدید تضعیف شده یا بالعکس حوزه نفوذ خود را به بخش بکر و پرمنفعت امتحانات نهایی گسترش خواهند داد؟!
به نظر میرسد تکتک این سوالات میتوانست موضوع چندین پژوهش علمی بوده و پس از کسب نتایج و تایید فرضیهها اقدام به اتخاذ چنین تصمیماتی میشد.
از شورای عالی انقلاب فرهنگی که تصمیمگیرنده در سرنوشت دانشگاهها و مدارس ایران است انتظار میرود با یک رویکرد علمی و آکادمیک پیوست پژوهشی تکتک فرضیهها و ادعاهای خود را در رابطه با مصوبه اخیر منتشر کرده تا دستاندرکاران و مجریان این مصوبه با اطمینان خاطر بیشتری نسبت به اجرای آن اقدام کنند. لازم به ذکر است که کنکور با همه معایب خود حداقل دارای نتایج یقینی و قطعی است و شورای عالی انقلاب فرهنگی لازم است در مورد یقینی بودن نتایج و نمرات آزمون نهایی نیز به داوطلبان اطمینان خاطر دهد. در این رابطه هیچگونه تساهل و تسامحی شایسته نیست و نمیتوان سرنوشت تحصیلی و شغلی میلیونها دانشآموز و دانشجو را با آزمایش و خطا تعیین کرد.
اگر این روزها در کنکور و در بعضی دروس مثل ریاضی شاهد اشکالات متعددی همچون طرح سوال خارج از کتاب درسی هستیم، چرا شورای عالی انقلاب فرهنگی ورود نکرده و نهایتاً اینکه برای عدم تکرار این وضعیت در امتحانات نهایی چه تضمینی وجود دارد؟