منطقه ترشیز خراسان رضوی با بحران فرونشست مواجه است
یک استاد دانشگاه گفت: پدیده بیابانزایی در منطقه ترشیز واقع در جنوب غرب خراسان رضوی شامل شهرستانهای کاشمر، بردسکن، خلیلآباد و کوهسرخ با فرونشست زمین به پایان خود نزدیک میشود.
هادی معماریان افزود: اکوسیستمهای سرزمینی خراسان رضوی و به خصوص منطقه ترشیز شامل شهرستانهای کاشمر، بردسکن، خلیل آباد و کوهسرخ در برابر شرایط بهرهبرداری نامناسب، بسیار حساس و شکنندهاند و بالقوه یا بالفعل در معرض پدیده بیابانزایی قرار دارند.
این مهندس حفاظت خاک و دانشیار مرکز آموزش عالی کاشمر گفت: براساس برآوردهای انجام شده سطح کانونهای بحران فرسایش بادی در منطقه کاشمر در سالهای اخیر به حدود ۱۲ هزار هکتار افزایش یافته که همین موضوع در مورد بردسکن و خلیل آباد نیز صادق است.
معماریان افزود: براساس مطالعات انجام شده سه کانون گرد و غبار در جنوب کاشمر و بردسکن وجود دارد که سالانه هزاران تن رسوبات بادی را وارد اتمسفر میکنند.
وی ادامه داد: خشکسالی دهههای اخیر به عنوان عامل تشدیدکننده روند افزایشی بیابانزایی در منطقه عمل کرده است.دانشیار مرکز آموزش عالی کاشمر گفت: سطح آب زیرزمینی در تمامی چاههای مشاهدهای منطقه با نرخ میانگین حدود یک متر در سال افت داشته و کل دشت در شرایط خشکسالی آب زیرزمینی قرار گرفته است.
معماریان افزود: دشت کاشمر از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۷ به طور تدریجی در شرایط خطرناک قرار گرفته است به طوری که در کمتر از ۲ دهه اخیر، متوسط شوری آب زیرزمینی در مناطق شرقی دشت کاشمر به بیش از ۲ هزار واحد یعنی ۲ برابر سال ۱۳۸۴ رسیده و جبهه شوری از غرب به شرق گسترش یافته است و در دشت بردسکن وسعت جبهه شوری زیاد از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ دو برابر شده است. وی ادامه داد: گسترش جبهه شوری به سمت آبهای شیرین به مرور زمان موجب بایر شدن اراضی زراعی موجود و گسترش کانونهای بحران فرسایش بادی در منطقه شده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: نتایج پیشبینیها نشان میدهد که آینده منطقه ترشیز با افزایش شدت تغییر کاربریها و تغییر اقلیم نگرانکننده خواهد بود و موجب افزایش معنیدار فرسایش خاک تا پنج برابر میزان موجود میشود که این میزان بسیار بالاتر از آستانه تحمل فرسایش خاک در این منطقه است و در عمل امنیت غذایی منطقه را به شدت تهدید خواهد کرد. معماریان افزود: در چند سال اخیر میزان برداشت گونههای گیاهی به خصوص دارویی و صنعتی از مراتع و عرصههای طبیعی قوت گرفته و همین موضوع سبب فشار بیش از حد به اکوسیستم و شکنندهشدن آن شده است که خود زمینه تشدید پدیده بیابانزایی را فراهم میکند.