نظام بانکی عامل بحران نقدینگی است
علی شهید در یک برنامه رادیویی اظهار کرد: کشوری مانند ایران در عرض چهل سال اقتصاد واقعیاش دو برابر شده در حالی که پولش یا نقدینگی در این چهل سال حدود ده هزار برابر شده است. اما درکشوری مانند ژاپن اقتصادش حدود چهار برابر شده (قیمت دلار) و از آن طرف هم نقدینگی او حدود چهار برابر شده است.
وی ادامه داد: این نشان میدهد این فاصلهای که ما داریم رشد اقتصادی با رشد نقدینگی ما معضلی است که باید حل شود و این معضل اقتصادی، این معضل رشد شتابان نقدینگی که اخیراً هم شدید شده است. رشد نقدینگی در آذر 99 بر اساس آمار بانک مرکزی 38.4 درصد بود. متوسط رشد نقدینگی بلند مدت کشور ما حدود 25 تا 26 درصد است یعنی یک شکاف 13 درصدی افزایش پیدا کرده است به رشد نقدینگی ما و این نشان میدهد که در دهه گذشته اوضاع وخیمتر شده است.
این کارشناس با طرح این پرسش که این رشد نقدینگی به چه برمیگردد؟ گفت: یک دلیل به ماجرای بحران بانکی برمیگردد، یکی هم به کسری بودجه دولت که آن هم برمیگردد به مسئله بانکی کشور و تسلط دولت روی بانک مرکزی.
شهید اضافه کرد: ما هم از انتفاعات رشد نقدینگی منتفع نمیشویم که منجر به رشد اقتصادی شود و هم از آن طرف چوب آن را داریم میخوریم و ضرر آن را داریم تحمل میکنیم که تورم است. حالا در واقع این خودش به چه چیزی برمیگردد؟ به این برمیگردد که شاهراهها و مجراهای ورود پول در اقتصاد کشور ما مشکل دارد و این دقیقاً برمیگردد به همان بحران بانکی کشور. اساساً طرح بانکداری مجلس آمده بود که همین دو معضل یعنی بحران بانکی و سلطه دولت روی بانک مرکزی را حل کند؛ دو معضلی که منجر به رشد نقدینگی و در نتیجه تورم میشود.
وی در خصوص چالشهای طرح بانکداری گفت: در دهه 80 و از سال 80 شروع به تأسیس بانکهای خصوصی کردیم و اجازه دادیم بانکهای خصوصی تأسیس شوند بدون اینکه بانک مرکزی نظارتهای لازم را روی این بانکها داشته باشد. در نتیجه این بانکها یک سری وامهایی دادند. وامهایی به افراد خاص و به افراد غیرخاص که این وامها قرار بود برگردانده نشود.
به گفته این کارشناس، یکی از بانکهای کشور بر اساس صورتهای مالی سایت کدال، 400 میلیارد تومان سرمایه اولیه دارد. یعنی با 400 میلیارد تومان شروع کرده بر اساس استانداردها و خود قوانین خود کشور ما، قانون تجارت. اگر میزان زیان انباشته آن نهاد اقتصادی آن بانک به میزان سرمایه اولیه برسد، آن بانک باید ورشکسته اعلام شود. آن بانکی که من دارم میگویم 400 میلیارد سرمایه اولیه دارد در حالی که همین بانک در شهریور 99 حدود 30 هزار میلیارد تومان یعنی 75 برابر سرمایه اولیه، زیان انباشته دارد اما این بانک هنوز دارد به کار خودش ادامه میدهد، سهامش در بازار بورس دارد خرید و فروش میشود و هیچ مشکلی هم نیست!