استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی
محاسبه نیمه شب شرعی
س) نیمه شب شرعی برای نماز مغرب و عشا چگونه محاسبه میشود؟
ج) نیمه شب برای نماز مغرب و عشا، نصف فاصله بین غروب آفتاب تا هنگام فجر صادق(1) است.
______________________
1- فجر صادق در مقابل فجر کاذب است. فجر کاذب نوری است که به درازا در آسمان پدید میآید و به جای پهن شدن بر روی افق، بهصورت عمودی به سمت بالا انعکاس مییابد. فجر صادق زمان است که نور سفید متصل به سطح افق با شدت کم طلوع کرده و در افق پراکنده میشود و با گذشت زمان، شدت نور آن بیشتر میشود. به دلیل ضعیف بودن فجر صادق، مشاهده آن نیازمند داشتن افق شرقی کاملاً باز و تاریک است؛ با توجه به اینکه تشخیص دقیق طلوع فجر سخت است، جهت رعایت احتیاط، حدود ده دقیقه بعد از شروع اذان از رسانهها، نماز صبح خوانده شود.
بلعیدن خردههای غذا هنگام نماز
س) آیا در هنگام نماز، خوردن و آشامیدن و یا بلعیدن خردههای باقیمانده در دهان، جایز است؟
ج) خوردن و آشامیدن در حال نماز، آن را باطل میکند، چه کم باشد یا زیاد، ولی فرودادن خردههای غذا که در گوشه و کنار دهان باقی مانده یا مکیدن شیرینیِ قند و شکری که اندکی از آن در دهان هست، موجب بطلان نماز نمیشود.
همچنین اگر سهواً یا از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد به شرطی که از صورت نماز خارج نشود، نماز باطل نمیشود.
وظیفه نمازگزار هنگام شک مبطل
س) اگر هنگام نماز یکی از شکهایی که نماز را باطل میکند، برای کسی پیش آید آیا میتواند در همان لحظه نماز را رها کند؟
ج) بنابر احتیاط نمیتواند بلافاصله نماز را رها کند بلکه باید قدری فکر کند تا شک پابرجا شود (یعنی یقین یا گمان به یک طرف پیدا نکند) و آنگاه رها کردن نماز مانعی ندارد.
صید ماهی در حوضچههاى پرورش ماهى
س) آيا با خالى کردن حوضچههاى پرورش ماهى و پس از جان دادن ماهىها مىتوان گفت ماهىها صيد شدهاند و حلالند؟
ج) اگر ماهىها در همان حال جان داده باشند، صيد محسوب نشده و تذکيه (حلال) نمىشود.
فسخ معامله به دلیل عدم پرداخت ثمن
س) آیا فروشنده میتواند به دلیل عدم پرداخت قیمت کالا در زمان مقرّر، به بهانۀ تورم، معامله را فسخ کند و مال فروخته شده را مطالبه کند؟
ج) در صورتی که فروشنده، کالا را تحویل داده باشد، مجرد تأخیر پرداخت قیمت، موجب خیار فسخ نمیشود، بنابراین اگر به دلیل دیگری خیار فسخ نداشته باشد، معامله لازم است و حق فسخ ندارد و مشتری باید قیمت را با احتساب تنزل ارزش پول پرداخت کند؛ بله اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلفِ در پرداخت در زمان مقرّر، فروشنده حق فسخ داشته باشد، فروشنده میتواند معامله را فسخ کند.
کسب درآمد با اموال فرزند
س) اگر به فرزند خردسالم پول هدیه داده شود، آیا میتوانم با این پولها کار اقتصادی انجام دهم و آیا باید از سودهای حاصله برای فرزندم هم قرار دهم؟
ج) در صورتی که این کار برای فرزند مفسده نداشته باشد، اشکال ندارد و اگر بهعنوان قرض از پول فرزند استفاده کنید، سود حاصل ملک شما است ولی اگر بهعنوان قرض نباشد و برای فرزند کار اقتصادی انجام دهید، سود حاصل ملک فرزند است.
راه فرار از ربا
س) آیا راهی برای فرار از ربا در معاملات بانکی وجود دارد؟
ج) راهحل، استفاده از عقود شرعی با رعایت کامل شرایط آنهاست.