115 درصد تورم ظرف 3 سال دولت مواجهه واقعی نداشت(خبر ویژه)
شکستن تورم، شجاعت میخواست اما دولت، این شجاعت را نداشت.
این تحلیل را وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه خوارزمی تصریح کرده و به روزنامه آرمان گفته است: میانگین تورم دهه 90 همانند دهه 70 (دولت هاشمی) جزو بالاترین دهههای تورمی بوده است. همچنین در سه ساله گذشته وضعیت تورم بسیار وخیم بوده؛ به شکلی که تورم سال 97 به میزان 38 درصد، تورم سال 98 به میزان 41 درصد و تورم سال 99 به میزان 36.5 درصد بوده است. در مجموع در 3 سال گذشته بیش از 115 درصد تورم داشتهایم.
علت این است که در تمام این سالها با تورم مواجهه علمی و اصلاح ساختاری نداشتهایم؛ برخورد ما با تورم بیشتر شعارگونه و غیراصیل بوده است. نکته مهم این است که هرگز شجاعت، جرات و قدرت اجرایی برای حل ریشههای تورم را نداشتهایم. حال اگر به بحث علتها برگردیم؛ میبینیم چهار عامل اصلی منجر به بروز چنین تورمهایی در کشور شده است. عامل نخست مربوط به «سیاستهای پولی و برگرفته از نظریه پولی»، عامل دوم مربوط به «تورم حاصل از بیانضباطیهای مالی و کسریهای بودجه دولت بوده که آن هم ناشی از انتشار پول و دستدرازی به منابع بانکی و پولی برای تامین کسری بودجه است»، عامل سوم «تورم وارداتی و حاصل از کسریهای تجاری غیرنفتی و ناشی از نظام تولیدی و وارداتی اقتصاد» و عامل چهارم که معروف به هسته سخت تورم است مربوط به «ضعف نظام بهرهوری و نظام مدیریتی در اقتصاد» میشود.
این کارشناس اقتصادی همچنین گفته است: یکی از راههای کنترل تورم هدفگذاری برای مدیریت رشد نقدینگی است. برای این کار نیاز به اصلاحات نظام بانکی و اصلاح ساختار بانک مرکزی داریم؛ زیرا از حیث نظریه پولی ریشههای رشد نقدینگی ناشی از خلق نقدینگی سیستم بانکی، بیانضباطیهای حاکم در نظام بانکی، ناترازیهای بالا در سیستم بانکی کشور و رشد پایه پولی به واسطه بانک مرکزی است. در حال حاضر سیستم بانکی بیش از هزارهزار میلیارد تومان ناترازی واقعی دارد که این هم به دلیل ضعف ساختار و مطالبات معوق و وامهای تمدیدی مکرر است که در دهههای گذشته انباشت شده است.
شقاقی شهری گفت: در سال 99 رشد پایه پولی بیش از 29 درصد شده که طبق گزارش بانک مرکزی بخش عمده این رشد به واسطه دستدرازی دولت به منابع صندوق توسعه ملی بوده است.
وی خاطرنشان کرد: شکستن هسته سخت تورم نیاز به اصلاحات ساختاری دارد. بهعنوان نمونه برای بهبود فضای کسب و کار، تقویت بخش خصوصی، رقابتپذیر کردن اقتصاد و کاهش دخالت دولت و نهادهای عمومی غیردولتی در اقتصاد باید برنامهریزی کرد و گامهای بنیادی برداشت. برای رد شدن از پدیده تورم نیاز به اصلاحات ساختاری عمیق بهویژه در نظام بانکی، بودجهریزی، تولیدی، ارزی و ساختارهای غیررقابتی و دخالتهای دولت داریم و با نگاه شعارگونه و عوامفریبانه نمیتوان گامی برداشت.
وی در پایان گفت: در دولت آقای روحانی با بحث تورم مواجهه واقعی صورت نگرفته که البته دولت فرصت هم نکرده است؛ همین که دو سه سال اول درگیر مذاکرات بود و تا قرار شد برجام بهثمر بنشیند، مجدد با تحریم مواجه شد، بنابراین فرصتی برای دولت نماند. لذا دولت درگیر روزمرگی و حل مسائل روز اقتصاد شد و توان و فرصت اصلاح اقتصاد را نداشت.