آرش فهیم
«پایان بازی» عنوان یک مستند کوتاه 20 دقیقه‌ای درباره یک اندیشکده آمریکایی موسوم به «گروه بحران» و نقش آن در مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب است. پخش این مستند کوتاه از سیما با واکنش تند و مطالب طولانی رسانه‌های وابسته به دولت مواجه شد؛ «کینه‌توزی و نفرت‌پراکنی علیه دولت و ملت»، «صداوسیما با برنامه جدیدش علیه دولت، ظریف و تیم مذاکره‌کننده چه هدفی را دنبال می‌کند؟»، «آغاز یک بازی جناحی و سیاست‌زده»، «گاندوسواران در مسیر پایان بازی»، «پشت پرده مستند پایان بازی چه کسی است» و... برخی از تیترهایی است که در این رسانه‌ها علیه این مستند منتشر شده است. شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان دولت انگلیس، یعنی بی‌بی‌سی فارسی هم در یک گزارش به این برنامه پرداخت. واعظی، از مدیران ایرانی گروه بین‌المللی بحران در مصاحبه با بی‌بی‌سی، به‌طور تلویحی و غیرمستقیم و ناخواسته، محتوای مستند «پایان بازی» را تأیید کرد.
 نکته مهم این است این پایانِ پایان بازی نیست و این مستند، بخش اول از یک مجموعه دنباله‌دار است که بناست به‌طور هفتگی از شبکه سه سیما پخش شود. با این حال، فشارهای تکراری در تلاش هستند تا مانع پخش ادامه این مجموعه شود.
به بهانه پخش این مستند و انتقادات تند رسانه‌های دولتی و بازتاب‌های آن در رسانه‌های خارجی، با تهیه‌کننده این مستند به گفت‌وگو پرداختیم.
محسن حاج‌کرمی، تهیه‌کننده مستند «پایان بازی» درباره این فیلم و واکنش رسانه‌های دولتی به آن، گفت: مستند «پایان بازی» در واقع قسمت سوم مجموعه «فروشنده» است که با توجه به حاشیه‌ها و موانعی که سر راه ما قرار داشت، با نام «پایان بازی» معرفی شد. ما در مستند «فروشنده 1» به ناگفته‌های برجام و مذاکرات هسته‌ای پرداختیم و در «فروشنده 2» نسبت به برجام‌های منطقه‌ای از جمله در حوزه موشکی هشدار دادیم. در فصل سوم «فروشنده» نیز به مذاکرات فعلی و تلاش طرف مقابل برای تحمیل شرایطی مشابه برجام پرداخته شده است.
وی افزود: در مستند «پایان بازی» (فروشنده 3) یک سری ادله و اسناد درباره مذاکرات هسته‌ای و برجام مطرح شده است. انتظار ما این است که جواب ادله با ادله داده شود؛ آن هم از طرف افرادی که مدعی تحمل مخالف و آزادی بیان هستند واقعاً به دور است که وقتی با پرسش‌هایی دلسوزانه و توأم با استدلال و سند مواجه می‌شوند، به‌جای پاسخگویی، با شلوغ‌بازی و شانتاژ دنبال فرار از پاسخگویی باشند. حاج کرمی‌گفت: ما به‌عنوان دوستدار آقای ظریف در مستند «پایان بازی» درباره نامه گروه بحران و پیش‌نویس این گروه بین‌المللی و اینکه آیا در مذاکرات فعلی قرار است برجام تکرار شود، سؤال پرسیدیم. این سؤالات مطابق با منافع ملی و با نگاه دوستانه و دلسوزانه نسبت به دولت و آقای ظریف است.
وی اظهار داشت: به‌زعم ما اگر درباره این‌گونه مسائل روشنگری می‌شد قطعا این همه هزینه نمی‌پرداختیم. نگاه ما کاملاً در جهت حمایت از دولت است و قصد داریم یادآوری کنیم که اعتماد کاذب به برخی از نهادهای جهانی چگونه مشکل ساز شد؛ چرا یک عده‌ای این همه دچار خوش خیالی و اعتماد بیجا به مراکز و سازمان‌های بین‌المللی هستند؟ چگونه باید جلوی ارزان‌فروشی و به باد دادن منافع ملی را گرفت؟ اینها پرسش‌هایی است که باید به آنها پاسخ داد نه اینکه با هوچی‌گری فقط از پاسخگویی ‌گریخت!
تهیه‌کننده مستند «پایان بازی» تصریح کرد: ما را متهم به وابستگی کرده‌اند، من صراحتا اعلام می‌کنم، نه تنها بابت تولید این آثار ریالی نگرفته‌ایم، بلکه قسمت‌های قبلی آن یعنی «فروشنده 1» و «فروشنده 2» نیز تماما با حمایت‌های مردمی ساخته شدند تا علم یک حرف حق را برافراشته نگه داریم و با ساده‌اندیشی مقابله کنیم.
حاج‌کرمی ‌ادامه داد: گروه سازنده این مستند (فانوس فردا) در نظر دارد تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری هر هفته یک مستند کوتاه را درباره پشت صحنه برجام و مذاکرات هسته‌ای رونمایی کند تا بتوانیم نشان دهیم که تصمیمات غلط برخی از مسئولان چه بلایی بر سر منافع ملی ما آورده است.
وی تأکید کرد: پخش این مستند در صداوسیما یک قدم رو به جلو است و باید از مدیران صداوسیما و خصوصاً شبکه سه سیما که جسارت پخش این مستند را داشتند تقدیر کرد. و قطعا بدون حمایت درست آنها و مردم امکان اثرگذاری خوب این اثر نبود و امیدواریم که با حمایت بیشتر مردم از این‌گونه مستندها بتوانیم شاهد روشنگری بیشتر جامعه هم باشیم و قطعا این یکی از رسالت‌های اصلی صداوسیما ست. واقعیت این است که ما چند سالی است که دیگر انتظار پخش این‌گونه مستند‌ها را از صداوسیما نداشتیم به همین دلیل هم سعی نموده آن را به‌صورت آنلاین نیز در اینترنت و فضای مجازی منتشر کنیم و خوشبختانه با استقبال خوب مردم و همراهی سازمان در دسترس عموم مردم هم قرار گرفت. به‌نظر بنده باید سازمان امکان نقد و بررسی بیشتر این‌گونه آثار را هم فراهم کند. ما بعد از پخش این مستند را دیدیم از بی‌بی‌سی گرفته تا اینترنشنال تا پایگاه‌های رسمی ‌دولت با یک اجماع بی‌نظیر شروع به تاختن به این مستند کردند حتی شبکه‌های معاند برنامه‌هایی پیرامون این مستند را به روی آنتن بردند هرچند جای پرداخت یک برنامه در سازمان صداوسیما برای پرداختن بیشتر به این مستند خالی است.
حاج‌کرمی ادامه داد: قطعا اصل توجه این شبکه‌ها نشان از اهمیت و حساسیت فراوان این موضوع دارد. خوشبختانه در یکی از این شبکه‌های معاند منافع ملی از مدیر پروژه ایران،آقای علی واعظ در گروه بین‌المللی بحران را دعوت کردند و ایشان تقریبا همه ادعاهای مطرح شده درخصوص نقش این گروه در توافق برجام، ارتباط با وزیران خارجه کشورها و حتی حمایت‌های مالی صهیونیست‌ها و خاندان راکفلر از این گروه را تایید نمودند و با افتخار از شفافیت این گروه در جلب حمایت‌ها و اثر گذاری روی کشورهای جهان نام بردند. تهیه‌کننده «پایان بازی» تصریح کرد: به‌نظر بنده سؤال مهمی ‌که منتقدین این مستند باید به آن پاسخ دهند که چرا بیشتر از آنکه به دیکته‌نویسی مذاکره‌کنندگان ایراد بگیرید و به حواشی آن پرداخته‌اید، آنهایی که روزی از انشاءخوانی مسئولین دیپلماسی کشور انتقاد می‌کنند چرا در برابر دیکته‌نویسی چنین سکوت کرده‌اند.
وی در پایان گفت: ما شاهد بودیم که دولتمردان و مذاکره‌کننده در زمان برجام، جدا از اینکه اجازه نقد و بررسی چه قبل از انجام توافق و چه بعد از انجام توافق را نمی‌دادند و بعد از اجرا هم مدعی بودند که چرا این قدر زود نتیجه‌گیری می‌کنید بگذارید چند ماهی بگذرد تا معلوم بشود تحریم‌ها برداشته شده‌اند و‌ تراکنش‌ها انجام شده. اما همان‌ها الان می‌گویند که راستی‌آزمایی نیاز به زمان ندارد! و یک هفته‌ای همه چیز معلوم می‌شود! و نباید با ابزار رسانه‌ای اجازه فریب دوباره افکار عمومی داده شود ما فکر می‌کنیم همان‌طور که رهبری انقلاب فرمودند کسی نباشد در کشور که حتی یک ساعت تحریم بیشتر را تحمل کند اما اگر قرار باشد همان مسیر دوباره تکرار شود و به بهانه انتخابات فاجعه‌ای دیگر به ملت تحمیل شود و دوباره کشور به قهقرای بدتر از این رود هیچ وجدان وطن‌دوستی راضی به این کار
نخواهد شد.