احمد زمانیان یزدی افزود: در حادثه آتش‌سوزی گمرک اسلام قلعه حدود ۶ هزار تن مواد سوختی و ۱۱ هزار تن مواد غیرسوختی از بین رفته، ۳۸ کامیون ایرانی و ۹۰ کانتینر نیز در این حادثه سوختند ضمن اینکه حدود هزار و ۲۰۰ تا هزار و ۳۰۰ کامیون افغانستانی تحت تعهد شرکت‌های ایرانی نیز از بین رفته و بار خسارت آن به این شرکت‌ها تحمیل شده است.
وی ادامه داد: از ۳۵ کامیون ایرانی که در این حادثه دچار حریق شد، ۱۸ کامیون دارای بیمه بدنه بوده‌اند و خسارت آن از سوی شرکت‌های بیمه به آنها پرداخت شده است اما تعدادی از کامیون‌ها فاقد بیمه بودند.
رئیس‌کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: طی جلسه‌ای که در استانداری خراسان رضوی با حضور نماینده وزارت امور خارجه، گمرک و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای برگزار شد، مقرر گردید با توجه به اینکه شرکت‌های حمل‌ونقل «بیمه مسئولیت» را برای بخشی از کالاها اخذ کرده بودند، آمار مربوط به آنها جمع‌بندی و به شرکت‌های بیمه اعلام شود تا از سختگیری و مانع‌تراشی بیمه‌ها در این زمینه خودداری گردد و روند جبران خسارت تسهیل شود.
وی افزود: درباره کالاها و کامیون‌های فاقد بیمه نیز مقرر شد موضوع از طریق وزارت امور خارجه و سرکنسولگری ایران در افغانستان پیگیری شود تا خسارت آنها از سوی افغانستان جبران شود زیرا این حادثه در آن کشور رخ داده و مسئولیت آن با دولت آن کشور است.
زمانیان یزدی ادامه داد: بخشی از صاحبان کالاهای خسارت‌دیده، ایرانی هستند که دولت باید پیگیر جبران خسارت آنها باشد اما برخی از صاحبان کالاها تجار افغانستانی هستند که مدعی دریافت خسارت از شرکت‌های حمل‌ونقل ایران شده‌اند و ما اعلام کردیم که دولت افغانستان باید با تجار خود وارد مذاکره شود و آنها نباید خسارت را از شرکت‌های ایرانی بگیرند.
وی گفت: از زمان وقوع حادثه تاکنون، بین راننده‌ها، شرکت‌های حمل‌ونقل و صاحبان کالا در‌باره پرداخت خسارت‌ها اختلاف است. از سوی دیگر، بسیاری از کامیون‌هایی که سوخته‌اند افغانستانی هستند که مسئولیت آنها از نظر گمرکی تحت تعهد شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسانی بوده و گمرک به دنبال روشن کردن تکلیف این خودروها از سوی شرکت‌هاست.
وی افزود: اگر کامیون‌ها آن سوی مرز از بین رفته‌اند، باید مستندات آن به گمرک ارائه گردد وگرنه کالای آنها به عنوان قاچاق اعلام می‌شود. اما سؤال اینجاست که شرکت‌ها چطور باید مستندات مربوط به کامیون‌های افغانستانی را ارائه دهند زیرا کامیون در آن سوی مرز با مدارک و اسنادی که در داخلش بوده از بین رفته و کسی هم در افغانستان پاسخگو نیست اما تاریخ خروج کامیون‌ها از گمرک ایران مشخص است و باید مورد پذیرش قرار گیرد.
وی ادامه داد: گمرک برای دریافت مستندات ابتدا مهلت ۴۰ روزه به شرکت‌ها داد و بعد مهلت ۱۵ روزه تعیین نمود تا شرکت‌ها درباره کامیون‌های تحت تعهد خود که آن سوی مرز از بین رفته‌ و دارای پروانه ورود موقت بودند، مستنداتی را ارائه کنند.
زمانیان یزدی گفت: سرکنسولگری و وزارت امور خارجه برای دریافت این مستندات باید از شرکت‌ها حمایت کنند و پیگیر قضیه باشند تا مقامات و سازمان‌های مربوطه افغانستان این اسناد را در اختیار راننده افغانستانی قرار دهند و راننده به شرکت و در ادامه، شرکت حمل‌ونقل آن را به گمرک ارائه دهد تا در نهایت تعهد منتفی شود در غیر این صورت این موضوع در آینده به چالشی بزرگ برای حدود ۷۰ شرکتی که در این زمینه تعهد داشته‌اند، تبدیل خواهد شد و تحت عنوان «عدم تسویه»، پروانه آنها به تعزیرات حکومتی معرفی می‌شود.
وی افزود: درست است که مالک این کامیون‌ها افغانستانی است اما تحت تعهد شرکت‌های حمل‌ونقل ایرانی بودند و باید تعهدات آنها منتفی شود و خواستار کمک در این زمینه هستیم اما با اینکه ۲ ماه از این موضوع گذشته اما هنوز چیزی به ما اعلام نشده است.
رئیس ‌انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی ادامه داد: بخشی از کالاها، صادراتی از ایران و بخشی دیگر، کالاهای ترانزیتی از چین و دیگر کشورها بوده که توسط شرکت‌های ایرانی حمل می‌شده است. در واقع، صاحب کالاهای ترانزیتی افغانستانی هستند و مدعی دریافت خسارت از شرکت‌های حمل‌ونقل ایران می‌باشند.
وی گفت: از طرفی، حدود ۹۰ کانتینر مربوط به خطوط کشتیرانی به طور کامل از بین رفته و شرکت‌های کشتیرانی هم مدعی دریافت خسارت کانتینرهای خود از شرکت‌های حمل‌ونقل هستند. بنابراین شرکت‌های حمل‌ونقل در این میان، بسیار مظلوم واقع شده‌اند زیرا هم کامیون‌هایشان سوخته، هم تعهداتشان نزد گمرک مانده، هم کالاهایی که تعهد داشتند از بین رفته و هم کانتینرهای متعلق به خطوط کشترانی که در اختیار داشته‌اند، سوخته است لذا باید مقامات و مسئولان دستگاه‌های متولی از این شرکت‌ها حمایت کنند در غیر این صورت بزرگ‌ترین ضربه به ترانزیت استان وارد می‌شود زیرا ۹۰ درصد این شرکت‌های حمل‌ونقل متعلق به استان خراسان رضوی هستند.زمانیان یزدی افزود: دولت باید پیگیر جبران خسارت حادثه اسلام قلعه افغانستان باشد اما به رغم قولی که مسئولان استانی برای پیگیری این امر دادند، هنوز نتیجه‌ای حاصل نشده است.