زمزمه کاهش تنشها در شرق اوکراین / روسیه از مرز اوکراین عقبنشینی میکند
بعد از هفتهها تنش در مرزهای اوکراین و روسیه، خبرها از کاهش تنشها در این منطقه حکایت دارد و بر اساس گزارشها، وزارت دفاع روسیه از عقبنشینی نیروهای این کشور از مرز با اوکراین خبر داد.
هفته گذشته تنشها در مرزهای شرقی اوکراین به اوج خود رسیده بود، به طوری که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از استقرار ۱۵۰ هزار نظامی روس در مرز اوکراین با روسیه خبر داد. به دنبال آن، رسانهها از اعزام دهها جنگنده آمریکایی به لهستان در همسایگی اوکراین خبر دادند. همزمان، نیروهای هوایی و دریایی روسیه رزمایش بزرگ خود در دریای سیاه را آغاز کردند. اما روز پنج شنبه در نشانهای ملموس از کاهش تنشها، وزارت دفاع روسیه از آغاز فرایند بازگشت نیروهای این کشور از پایگاههای دائمی خود در شبهجزیره کریمه خبر داد. به نوشته خبرگزاری «تاس»، نیروهای منطقه جنوبی و چتربازان ارتش روسیه که برای رزمایش نظامی ضربتی در کریمه و مرز اوکراین مستقر شده بودند، بعد از اتمام تمرینات نظامی خود به روسیه
بازمیگردند. «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه، روز پنجشنبه برای نظارت بر برگزاری رزمایش نظامی در مرز اوکراین، به این منطقه سفر کرده بود.به گفته «شویگو»،« بازگشت بخشی از نیروهای روس از مرز اوکراین که از دیروز آغاز شده است، تا پایان ماه جاری میلادی(جمعه 10 اردیبهشت) ادامه خواهد داشت. با این حال، بخش عمده تجهیزات و ماشینهای نظامی تا فصل پاییز در مرزهای اوکراین باقی خواهند ماند».
«ولودمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین، نیز در واکنش به این تصمیم، در پیامی توئیتری نوشت: «اوکراین همواره هوشیار است، با این حال، از هر گامی به سوی کاهش حضور نظامی و کاهش تنش در منطقه دونباس استقبال میکند. اوکراین به دنبال صلح است». از سوی دیگر، «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد که آمریکا منتظر «اقدامات» و نه «کلمات» روسیه است.
آمادگی پوتین
همزمان با اعلام وزارت دفاع روسیه مبنی بر کاهش نیروها در مرز با اوکراین، رئیسجمهور روسیه نیز در واکنش به پیشنهاد همتای اوکراینی خود، برای دیدار و گفتوگو با وی در منطقه «دونباس»، گفت آمادگی دارد هر زمان که برای زلنسکی مقدور باشد با او در مسکو درباره روابط دوجانبه گفتوگو کند.به گزارش خبرگزاری تاس، پوتین هنگام گفتوگو با «الکساندر لوکاشنکو» رئیسجمهور بلاروس، در واکنش به پیشنهاد زلنسکی برای دیدار در منطقه دونباس در شرق اوکراین، گفت: اگر قرار است درباره گسترش روابط دوجانبه صحبت کنیم، هر زمان که برای رئیسجمهور اوکراین مناسب باشد، در مسکو پذیرای وی خواهیم بود.پیشتر و در میانه تنشهای مسکو و کیف، رئیسجمهور اوکراین از همتای روس خود دعوت کرده بود با یکدیگر در هر نقطهای از منطقه درگیری دونباس دیدار کنند.
اخراج 60 دیپلمات روس
اما در حالی که با اعلام عقبنشینی نیروهای روس از مرز با اوکراین، به نظر میرسد تنشها بین روسیه و غرب بر سر اوکراین تا حدودی کاهش یافته است، اما ظاهراً تنشها در حوزه دیپلماتیک همچنان ادامه دارد. در همین راستا، «جیکوب کالهانیک» وزیر خارجه جمهوری چک، اعلام کرد که کشورش حدود ۶۰ دیپلمات روس را اخراج میکند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتد پرس، وزیر خارجه جمهوری چک روز پنجشنبه اعلام کرد تعداد دیپلماتهای روس حاضر در این کشور نباید از تعداد دیپلماتهای چک در مسکو بیشتر باشد. وی در ادامه گفت، با توجه به این تصمیم، برآورد میشود حدود ۶۰ دیپلمات روس مجبور به ترک جمهوری چک باشند و این افراد تا پایان ماه جاری میلادی(10 اردیبهشت)، برای این کار فرصت دارند.«ماریا زاخاروا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در واکنشی فوری به این تصمیم گفت: «پراگ وارد مسیر نابود کردن روابط دو کشور شده است. ما سریعاً به این اقدام پاسخ خواهیم داد. آنها در روسهراسی افسارگسیختهای گیر کردهاند».جمهوری چک شنبه هفته گذشته به ۱۸ دیپلمات روس دستور داد تا طی ۱۸ ساعت خاک این کشور را ترک کنند. پراگ مدعی شده بود که این دیپلماتها عناصر سرویس ویژه روسیه هستند.روسیه نیز در واکنش به این اقدام، دستور اخراج ۲۰ دیپلمات جمهوری چک را صادر و اعلام کرد که این دیپلماتها باید روسیه را ترک کنند.جمهوری چک در واکنشی اعتراضی گفته بود، این تصمیم موجب فلج شدن سفارت این کشور در مسکو میشود و اگر روسیه تا پنجشنبه از آن صرفنظر نکند دست به اقدام متقابل میزند. از سوی دیگر، در ادامه تنشهای دیپلماتیک بین روسیه و لهستان، مسکو روز جمعه سفیر لهستان را بعد از اخراج دیپلماتهای خود از سوی ورشو، به وزارت خارجه احضار و اخراج پنج دیپلمات این کشور را به وی ابلاغ کرد. ورشو اوایل ماه میلادی جاری، سه دیپلمات روسیه را با این ادعا که آنها در فعالیتهای مغایر منافع لهستان نقش داشتهاند، اخراج کرده بود. روسیه هم هفته گذشته در واکنش، اعلام کرد پنج دیپلمات لهستانی را اخراج میکند. بر اساس آخرین گزارشها وزیر امور خارجه لیتوانی نیز روز جمعه اعلام کرد این کشور به همراه لتونی و استونی، شماری از دیپلماتهای روس را اخراج خواهند کرد.به گفته «گابریلیوس لندسبرگیس» این تصمیم جهت ابراز همبستگی با جمهوری چک گرفته شده است که اخیراً وارد تنش دیپلماتیک با روسیه شده است.