ترکیه بامداد یکشنبه را با یک بیانیه جنجالی آغاز کرد، که در آن، برای اولین بار پس از کودتای سال ۲۰۱۶ میلادی، ۱۰۳ افسر بازنشسته نیروی دریایی از تصمیم رئیس‌جمهور ترکیه، برای خروج از پیمان «مونترو» و تأسیس کانال آبی جدید در اسلامبول به شدت انتقاد کردند. «ابراهیم کالین»، سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه، نیز در همین روز از صدور حکم بازداشت برای ۱۰ تن از افسران بازنشسته ارتش ترکیه به اتهام انتشار بیانیه‌ای علیه دولت خبر داد.
پیمان مونترو در سال ۱۹۳۶ میان ترکیه و قدرت‌های جهانی امضاء شد و این امکان را به ترکیه داد که بر ترانزیت کالا در تنگه‌های «بسفر» و «داردانل» کنترل داشته باشد. حال، افسران بازنشسته ارتش ترکیه در بیانیه خود، پیمان «مونترو» را یک دستاورد تاریخی دیپلماتیک و یادگار «آتاتورک» خوانده‌ و عزم دولت برای ایجاد گذرگاهی جدید را دارای عواقب خطرناک برای ترکیه دانسته‌اند. در این بیانیه آمده است: «توافق مونترو باعث می‌شود در صورت بروز هر جنگی، ترکیه نتواند در کنار هیچ کدام از طرف‌های درگیر باشد و همین موضوع موجب شد تا در جنگ جهانی دوم، بی‌طرف باقی بماند. بنابراین، نباید اقدامی در جهت‌گریز از توافق مونترو انجام شود.»
در این بیانیه همچنین آمده است که دولت ترکیه تلاش دارد ارزش و جایگاه نیروهای مسلح و نیروی دریایی را کاهش داده و از مسیری که آتاتورک ترسیم کرده، منحرف شود. به گزارش فارس، در بخش دیگری از بیانیه افسران بازنشسته آمده است که ارتش هرگونه تغییر در قانون اساسی را رد می‌کند و امکان سخن گفتن درخصوص تدوین قانون اساسی جدید وجود ندارد، بلکه ارتش معتقد است که باید به قانون اساسی بدون هیچ‌گونه تغییری عمل شود.
تمامی افسران امضاء‌کننده این بیانیه، اسامی خود را نیز در پای آن نوشته‌اند. صدور این بیانیه در شرایطی که بازداشت‌های نظامیان در ارتباط با کودتای ۲۰۱۶ همچنان ادامه دارد، توجه بسیاری را به خود جلب کرده و همزمان واکنش‌های زیادی را موجب شده است.
البته، این نظامیان همچنین ضمن اعلام برائت از
«فتح‌الله گولن»، روحانی اهل سنت تندرویِ مقیم آمریکا، که متهم اصلی برای رهبری کودتای 2016 است، او را خائن به میهن خطاب کرده‌اند.
گفتنی است، کشور ترکیه پس از سقوط عثمانی، به صورت امروزی خود شکل گرفته و در طول عمر کوتاه خود شاهد کودتاهای متعدد بوده است.
آخرین این کودتاها سال 2016 به دست ارتش رخ داده و البته نافرجام مانده است. از این رو، حساسیت‌ها بر نظامیان و دخالت‌های شان در این کشور بسیار بالا است.